Fractal

Ο Σκαμπαρδώνης για την πόλη και η πόλη για τον Σκαμπαρδώνη

Γράφει ο Δημήτρης Καρύδας //

 

«Λεωφορείο», Γιώργος Σκαμπαρδώνης , εκδ. Πατάκη

 

Ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης έχει ζήσει όλη του τη ζωή στη Θεσσαλονίκη. Και αποφάσισε με την τελευταία του δουλειά να καταθέσει ένα φόρο τιμής στην πόλη που γεννήθηκε, μεγάλωσε και ωριμάζει. Το ‘’Λεωφορείο’’ (εκδόσεις Πατάκη) αποτελεί στην ουσία μια ανθολογία κειμένων που γράφτηκαν γύρω από ένα κοινό άξονα: Τις 19 στάσεις του λεωφορείου που διασχίζει την πόλη. Τα κείμενα δημοσιεύτηκαν κατά διαστήματα σε έντυπα της Θεσσαλονίκης με τα οποία συνεργάστηκε ο συγγραφέας. Θεωρητικά, η μεταφορά δημοσιογραφικών, στην ουσία, κειμένων σε ένα βιβλίο μοιάζει με πολύ εύκολη λύση για ένα συγγραφέα: Είτε για να βγάλει το επόμενο του βιβλίο σχετικά γρήγορα, είτε γιατί βρίσκεται σε φάση περιορισμένης έμπνευσης. Στην περίπτωση του Σκαμπαρδώνη όμως το αποτέλεσμα είναι εντελώς διαφορετικό.

Στο τέλος του βιβλίου μέσα από τα μάτια του συγγραφέα ο αναγνώστης έχει αγαπήσει τη Θεσσαλονίκη αν δεν την έχει επισκεφθεί ποτέ. Και την έχει λατρέψει αν έχει περπατήσει μερικές από τις διαδρομές του βιβλίου. Ο Σκαμπαρδώνης μέσα απ’ αυτές τις 19 διαδρομές πετυχαίνει ταυτόχρονα να κάνει μια ενδοσκόπηση-απολογισμό της ζωής του παράλληλα με μια υπέροχη τοιχογραφία της πόλης. Υπό αυτή την έννοια δεν ξέρω αν τελικά το ‘’Λεωφορείο’’ είναι όσα σημαίνει η πόλη για τον συγγραφέα ή όσα σημαίνει ο συγγραφέας για την πόλη. Η δυνατή, γρήγορη και εύστοχη γραφή του Σκαμπαρδώνη είναι γνωστή σε όσους είχαμε την τύχη να διαβάζουμε συστηματικά τα βιβλία του. Ειδικά, στη μικρή φόρμα είναι απαράμιλλος. Ταξιδεύοντας στη Θεσσαλονίκη μέσα από τη γραφή του φτάνουμε κάποια στιγμή στο σημείο να υποβάλλουμε στον εαυτό μας την μάλλον πιο άχρηστη ερώτηση: Τα έζησε όντως όλα αυτά και αυτοβιογραφείται ή πρόκειται για ένα μείγμα προσωπικών εμπειριών και μυθοπλασίας; Προφανώς, η απάντηση την οποία γνωρίζει μόνο ο ίδιος δεν παίζει κανένα απολύτως ρόλο.

 

Γιώργος Σκαμπαρδώνης

 

Στο συγκεκριμένο βιβλίο ο Θεσσαλονικιός καταφέρνει να ισορροπήσει έξοχα τόσο στο ρόλο του δημοσιογράφου-αφηγητή όσο και σε αυτόν του λόγιου συγγραφέα. Ορισμένες φορές, κυρίως λόγω συναισθήματος, υπερισχύει ο πρώτος ειδικά στα σημεία που αφορούν την επαγγελματική του ενασχόληση αλλά επίσης αυτό το στοιχείο δεν στερεί το παραμικρό από τον αναγνώστη. Ο Σκαμπαρδώνης σε 19 στάσεις του στη Θεσσαλονίκη καταφέρνει με πολύ γλυκό τρόπο να ξεμπλέξει με τα προσωπικά του ‘’δάνεια’’ από το νεανικό παρελθόν του, την μεσόκοπη επαγγελματική σταδιοδρομία και στο τέλος να κηρύξει ειρήνη με το ώριμο παρόν του. Εάν ήμουν υποχρεωμένος να καταθέσω μια ένσταση θα έλεγα μόνο ότι σε αρκετά σημεία του βιβλίου μοιάζει να επαναλαμβάνεται. Φυσιολογικό, αφού τα κείμενα γράφτηκαν για να δημοσιευθούν σε έντυπα, μπήκαν στο βιβλίο χωρίς παρεμβολές και ως εκ τούτου κάποια γεγονότα ή στοιχεία ‘’ντουμπλάρονται’’ με διπλές αναφορές. Δεν ξέρω αν ήταν επιλογή του ίδιου για να μην αλλάξει το πνεύμα της γραφής με μεταγενέστερες προσθαφαιρέσεις.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top