Fractal

Γραφή, η απελευθερωτική

Γράφει η Φωτεινή Χρηστίδου // *

 

Θέδα Καϊδόγλου “Κενές καταστάσεις”, Εκδόσεις Απόπειρα, σελ. 262

 

Αντισυμβατικός ο τίτλος, αντισυμβατικό και το μυθιστόρημα της Θέδας Καϊδόγλου. Χωρίς πλοκή, χωρίς προσδιορισμό τόπου και χρόνου, χωρίς ονόματα. Με αίσθηση του χιούμορ, τολμηρή γλώσσα, πνεύμα αμφισβήτησης κοινών πεποιθήσεων, ανατρεπτικές συνδηλώσεις, ανυπόκριτο αυτοέλεγχο, δοξάζει την ατομικότητα χωρίς ενδοιασμούς με σύνθημα ΄΄ουδείς αντικαταστάσιμος΄΄.

Η αφηγήτρια, το alter ego πιθανότατα της συγγραφέως, σε μια πρωτοπρόσωπη, χειμαρρώδη αφήγηση, παλλόμενη από συναίσθημα, ένα μονόλογο εξομολογητικό, αυτοκριτικό, κάποιες  φορές παραληρηματικό, διανθισμένο από τους σύντομους διαλόγους της με τα λιγοστά υπόλοιπα πρόσωπα (τον ψυχίατρο, τον σύντροφο-συγκάτοικο, φίλους ή άνδρες που αποτελούν αντικείμενα του πόθου της), μετεωρίζεται ανάμεσα σε αντίθετες ψυχικές καταστάσεις και σκέψεις. Παρακολουθώντας λες τις κινήσεις του εκκρεμούς, μια εσωτερική διελκυστίνδα της δίνει άλλοτε τη σιγουριά και την υπεροχή της ομορφιάς και της δύναμης, κι άλλοτε τη ματαίωση και την απόγνωση της ασκήμιας και της αδυναμίας.

Μιλάει για τα πάντα. Τα σεμινάρια δημιουργικής γραφής, το βάρβαρο αστικό τοπίο, το μικρό της στήθος και τη μεγάλη της μύτη, τα αμέτρητα ζευγάρια παπούτσια και την ποικιλία τσαντών  στην ντουλάπα της, τους παιδικούς και τους κατοπινούς της έρωτες, τις ιδεολογίες, την ένταξη σε συλλογικότητες και κόμματα, τη φιλία και τον έρωτα, το φλερτ, τη μητρότητα, το γράψιμο, τους γονείς, τα ρούχα και τα καπέλα της, τα βαθυκόκκινα κραγιόν της, τα μπαρ, το ναρκισσισμό, τον πόθο, τη μοναξιά, το φόβο, την ανασφάλεια, τις αναστολές, τις ενοχές, την αλήθεια και το ψέμα, τη φαντασίωση.

Μια αισθησιακή ηρωίδα, ανάλογη με φαμ φατάλ περασμένης εποχής, που κυνηγάει τη χίμαιρα του τέλειου άνδρα, του άξιου γι’ αυτήν συντρόφου, εμμονική με τα λευκά ανδρικά πουκάμισα, απαιτητική στην ικανότητά του αρσενικού να την προκαλεί σωματικά και πνευματικά και να την εκπλήσσει.

Το διαρκές παιχνίδι της  με τη φωτιά, τόσο στις προκλήσεις που δέχεται από τους άλλους, όσο και σ’ εκείνες που η ίδια κατασκευάζει, ισοδυναμεί με τέντωμα της χορδής των αντοχών, στοχεύει στην ανίχνευση των ορίων. Η ηρωίδα δοκιμάζει και ταυτόχρονα δοκιμάζεται, προσπαθεί να σπάσει φραγμούς και να απελευθερωθεί όχι μόνο στη σκέψη, αλλά κυρίως στην πράξη. Κάποιες φορές φτάνει πολύ κοντά στο στόχο, όμως τελικά το βάζει στα πόδια. Ζει πυρετώδεις στιγμές στο μεταίχμιο, στο κενό, παραπαίοντας ανάμεσα στην εκπλήρωση της επιθυμίας και στην προοπτική των ενοχών που θα την ταλανίζουν, αν ενδώσει σ αυτήν, οπότε επιστρέφει νικημένη στα γνωστά. Τότε το γράψιμο προβάλλει σαν μοναδική απελευθέρωση!

 

Θέδα Καϊδόγλου

 

Ιδού μερικά δείγματα γραφής:

‘’Κοιτάξτε, δεν είμαι απλή. Είμαι πολύπλοκη. Προσέξτε με. Είμαι ειδική περίπτωση. Δεν είμαι κοινή θνητή. Άλυτο μυστήριο. Είμαι μεταιχμιακή, ψυχαναγκαστική, αυτοκαταστροφική, βαθιά καλλιτεχνική, τόσο συναισθηματικά ευάλωτη, είμαι πολύπαθη, ενοχική και συμπλεγματική. Ενδεχομένως διπολική. Δε με πιστεύετε; Ορίστε, το επιβεβαιώνει κι ο ψυχίατρος’’.

Στην πρακτική είχα ανέκαθεν θέμα. Άκουγα, μα δεν εφήρμοζα τίποτα. Ναι, ναι σύμφωνοι και μετά όχι. Είχα δικούς μου σχεδιασμούς και τεχνικές. Ό,τι κι αν έλεγες εσύ, εγώ το δικό μου. Απελπιστική ακαμψία. Ασύμβατη μπρίζα. Όσο για αποτέλεσμα, σχεδόν ποτέ, σχεδόν κανένα. Ή έτσι ήθελα να το βλέπω γιατί με βόλευε εξαιρετικά να μεταφράζω την ελλιπή προσπάθεια από μέρους μου σε μισοτελειωμένη υπόθεση εκ μέρους μιας μόνιμης ατυχίας.

Είχα απομακρυνθεί από πολλούς τελευταία. Έκλεινε η ψαλίδα. Όπως το χρώμα απ’ το ύφασμα, είχα ξεθωριάσει απ’ τις ζωές των περισσότερων. Συμβαίνει κάποτε. Κάτι έξω από σένα αποφασίζει για σένα. Μια κακή πλύση. Μια κακομεταχείριση της στιγμής. Σε ξεκόβει από ανθρώπους με μια ψαλιδιά, μια λάθος μολυβιά, με μια κίνηση.

Σηκώθηκα κι έφυγα. Θυμωμένη, εξοργισμένη με την πεισματική άρνηση των άλλων να με κάνουν να νιώσω πολύτιμη. Να με κάνουν να νιώσω γυναίκα που της αξίζουν και της προσφέρονται οι εκπλήξεις. Τι σόι παράνοια με είχε πιάσει; Μια δειλή εσωτερική φωνή λογικής, που όλο και ξεθάρρευε, ήδη με ειρωνευόταν. Ποιος μου χρωστούσε αλήθεια; Γιατί θεωρούσα πως κάτι μου ανήκε και δεν μου δινόταν;

Ζούσα με τα απωθημένα πολύ πιο ειρηνικά απ’ ό,τι με τις ενοχές. Κι αυτό ισχύει πιθανόν για τους περισσότερους που φοβούνται το θάνατο μεν, νομίζουν πως είναι αθάνατοι δε. Είναι αυτή η γελοία πεποίθηση πως θα έχεις πάντα ευκαιρίες, ώστε μόλις φύγει η μία, θα έρθει η άλλη σαν τα ταξί στο πόστο τους.

Ήμουν απόλυτα άδεια. Είχα ξεμείνει από πραγματικότητα κι από φαντασία. Έπρεπε να μάθω να ζω με το τίποτα. Και ήταν δύσκολο γιατί ανέκαθεν τα ήθελα όλα. Ξάφνου, μέσα στο χάος, το θρήνο και την τρέλα…

 

 

* Η Φωτεινή Χρηστίδου είναι πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ. Εργάστηκε στη Μέση εκπαίδευση ως φιλόλογος. Ασχολείται με τη φιλαναγνωσία ως μέλος λεσχών ανάγνωσης ελληνικής και ξένης λογοτεχνίας και συντονίζει τη Λέσχη   ανάγνωσης »Συγγραφείς της Θεσσαλονίκης» στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Τριανδρίας Θεσσαλονίκης.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top