Fractal

Τα αινίγματα και τα μυστικά των βιβλίων

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

Fabio Stassi «Κάθε σύμπτωση έχει ψυχή», μετάφραση: Δήμητρα Δότση, εκδ. Ίκαρος, σελ. 288

 

«Για πρώτη φορά συνειδητοποίησα ότι είχα περάσει ένα όριο. Τη γραμμή που χωρίζει τα επινοημένα πράγματα από τα πραγματικά. Την τύχη από τη βία. Την αδικία από την ευθύνη. Τον έρωτα από τις συμπτώσεις. Τώρα ήξερα πως ήταν αληθινή κάθε λέξη που λέγεται και που γράφεται ή ξεχνιέται και που θα έπρεπε πάντα να αιτιολογείται. Ήταν αληθινές όλες οι προσβολές κι όλες οι αγκαλιές των τελευταίων χρόνων, όλες οι αναμνήσεις που είχα χάσει, όλα τα μυστικά κρυμμένα στις αποθήκες των βιβλιοθηκών.»

Ο Fabio Stassi [γεννήθηκε στη Ρώμη το 1962, συγγραφέας, υπεύθυνος ιταλικής λογοτεχνίας σε γνωστό εκδοτικό οίκο της Ιταλίας και ταυτόχρονα εργάζεται σε μια πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη της Ρώμης] τον οποίο γνωρίσαμε από την «Χαμένη αναγνώστρια» [Ικαρος, 2028] θα μπορούσε να είναι και ο ήρωάς του: Ο Βίντσε Κόρσο, άνεργος καθηγητής και αναγνώστης όσο λίγοι, ο οποίος σκαρφίζεται ένα καινούριο για εκείνον επάγγελμα, αυτό του βιβλιοθεραπευτή. Οι φανατικοί αναγνώστες γνωρίζουν καλά ότι όλοι οι γρίφοι και τα αινίγματα λύνονται και θεραπεύονται μέσα από τις σελίδες κάποιου βιβλίου, αρκεί να το προσεγγίζεις με εμπιστοσύνη και πίστη σχεδόν θρησκευτική. Νοικιάζει, λοιπόν, μια σοφίτα στο κέντρο της Ρώμης, όπου δέχεται τους ασθενείς του, και βρίσκει γι’ αυτούς το κατάλληλο βιβλίο που θα απαλύνει τον ψυχικό αλλά, γιατί όχι;, και τον σωματικό άλγος. Από την «Χαμένη αναγνώστρια» γνωρίζουμε όλοι ότι η αναζήτηση είναι κάπως σαν το παιγνίδι του Χαμένου Θησαυρού με απόχρωση νουάρ, ναι θα μπορούσε κανείς να πει ότι τα βιβλία του Stassi είναι αστυνομικής υφής.

Αυτή τη φορά, τον επισκέπτεται η εξηντάχρονη Τζοβάνα. Ο αδερφός της, σινολόγος με πάθος για τις ξένες γλώσσες, αδηφάγος αναγνώστης και συλλέκτης βιβλίων, πάσχει από Αλτσχάιμερ και επαναλαμβάνει εμμονικά μερικές σκόρπιες, ασυνάρτητες φράσεις. Η γυναίκα είναι σίγουρη πως οι φράσεις αυτές ανήκουν σε κάποιο βιβλίο που, αν βρεθεί, μπορεί να βοηθήσει τον αδερφό της.

Ο Βίντσε, παρ’ ότι δεν το πολυπιστεύει πως θα τα καταφέρει, ξεκινά την αναζήτησή του ανάμεσα σε παλαιοβιβλιοπωλεία, καινούριους χώρους κι ανθρώπους, αφουγκραζόμενος τα νήματα που η συγκυρία επιφέρει στο δρόμο του και αναζητώντας τον ίδιο και την παράξενη βιβλιοθήκη του, από βιβλίο σε βιβλίο, από τυχερά παιγνίδια σε τραγούδια και από σύμπτωση σε σύμπτωση οδηγείται στη λύση, με βασική δική του εμμονή «αν έχανε τα πάντα και μπορούσε να διασώσει μόνο μία ανάμνηση, ποια θα ήταν αυτή;»

Σ’ αυτήν την νουάρ περιπέτεια, ας την αποκαλέσουμε έτσι, από βιβλίο σε βιβλίο και από ανάμνηση σε ανάμνηση θα ψηλαφίσει τον άγνωστο χαμένο πατέρα, θα αναδυθεί μια παθιασμένη ερωτική ιστορία, θα είναι ο στάλκερ που θα οδηγήσει στον αποδέκτη την τελευταία, παράξενη επιστολή: «Είχαμε δημιουργήσει έναν κώδικα. Ξέραμε κι οι δύο ότι χρησιμοποιούσαμε τις φωνές των άλλων για να πούμε ό,τι δεν είχαμε το κουράγιο να εκστομίσουμε».

Ένα βιβλίο- φυσαρμόνικα που σε οδηγεί σε άλλη και σε άλλη και σε άλλη ιστορία. Το μόνο αμετακίνητο και αναλλοίωτο παραμένει ωστόσο το ένα: «Σκέφθηκα πως μπορούμε να φυλαγόμαστε από τα πάντα, όχι από τον ίδιο μας τον εαυτό». Σαν γαϊτανάκι μετά σε οδηγεί η ζωή των βιβλίων επειδή «κάθε σύμπτωση έχει ψυχή».

Ένα γοητευτικό καθαρά βιβλιοφιλικό βιβλίο που είναι και ερωτική και νουάρ ιστορία και υπαρξιακός γρίφος, δοκίμιο για τη μνήμη και φιλοσοφικός στοχασμός. Για τους καθαρά βιβλιόφιλους, θα μπορούσε να είναι, και ένα βιβλίο που θα τους αλλάξει τη ζωή.

Εμείς για το τέλος κρατάμε αυτό: «Αν θέλετε να τον συναντήσετε στ’ αλήθεια, ξαναδιαβάστε τα βιβλία που αγαπούσε».

 

Fabio Stassi

 

Ο συγγραφέας του έχει γράψει επτά μυθιστορήματα, διηγήματα, δοκίμια αλλά και βιβλία για παιδιά, το 2013 γνώρισε μεγάλη επιτυχία χάρη στο μυθιστόρημά του «Ο τελευταίος χορός του Σαρλό», το οποίο μεταφράστηκε σε 19 χώρες, ενώ στην Ιταλία τιμήθηκε με έξι βραβεία μεταξύ των οποίων και το Premio Campiello και το 2016 «Η χαμένη αναγνώστρια» κέρδισε το βραβείο Scerbanenco για το καλύτερο νουάρ μυθιστόρημα της χρονιάς. Ευτύχησε να τον μεταφράζει η Δήμητρα Δότση στα ελληνικά.

 

 

Δημοσιεύθηκε στον Φιλελεύθερο

 

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top