Fractal

Ο γάμος, οι έρωτες, οι σχέσεις

Γράφει ο Φίλιππος Φιλίππου //

 

Ζέτα Κουντούρη: “Κασκόλ από κασμίρι” Εκδόσεις Κέδρος, 2022, σελ. 312

 

Η Ζέτα Κουντούρη το 1992 εμφανίστηκε ως συγγραφέας με τη συλλογή διηγημάτων Η πρεμιέρα και το 2005 εξέδωσε το αστυνομικής υφής μυθιστόρημα Η λεγάμενη. Σε αρκετά από τα πεζογραφικά της κείμενα είναι εμφανής η προσπάθειά της να δώσει έναν αέρα μυστηρίου με αινίγματα και παραδοξότητες. Ωστόσο, η πρόθεσή της δεν είναι να γράψει αστυνομικές ιστορίες, αλλά να μιλήσει για την κοινωνική πραγματικότητα, τις σχέσεις των ανθρώπων και τα μυστήρια που κρύβονται στις οικογένειες.

Το μυθιστόρημα Κασκόλ από κασμίρι, χωρίς να είναι αστυνομικό, έχει αστυνομικά στοιχεία, έχει αστυνομικούς, έχει και θανάτους που ενδεχομένως είναι εγκλήματα, έχει έρευνες και πολλά μυστήρια που απαιτούν ερμηνείες και εξηγήσεις. Βασικά, υπάρχει ένας δύσκολος γάμος του οποίου τα δύο μέρη, η Μιράντα κι ο Ευγένιος, δεν ζουν αρμονική ζωή, αντιθέτως κρύβουν μυστικά ο ένας από τον άλλον, αντιμετωπίζουν πλείστα προβλήματα και αναγκάζονται να υποκύπτουν σε πιέσεις και εκβιασμούς.

Η Μιράντα, μητέρα δύο εφήβων, διατηρεί μια μακροχρόνια γάμο εξωσυζυγική σχέση με τον Δημήτρη, ενώ ο Ευγένιος, άνθρωπος ψυχρός με βίαια ξεσπάσματα, με ένοχο παρελθόν και ερωτικούς δεσμούς που προκαλούν ερωτηματικά, κάποια στιγμή εξαφανίζεται. Στην αρχή, βλέπουμε τη Μιράντα να πηγαίνει στα κρυφά να συναντήσει έναν παράξενο άνθρωπο, ο οποίος έχει στοιχεία για την απιστία του άντρα της.

Ασφαλώς, υπάρχουν κι άλλοι ήρωες και άλλες ηρωίδες που εμπλέκονται στην πλοκή του μυθιστορήματος, ωστόσο, όλοι και όλες εξυπηρετούν τη σχέση του πρωταγωνιστικού ζεύγους. Είναι η Μάγδα, η αδελφή της Μιράντας, ο Άρης, ο αδελφός της, η Μόζα, μια Αλβανίδα που εργάζεται σε μπαρ την οποία ερωτεύτηκε ο εκ Κερκύρας ορμώμενοςε Ευγένιος την εποχή που ήταν μαθητής –στο μυθιστόρημα υπάρχουν αρκετές αναφορές και αναδρομές στο παρελθόν των ηρώων–, ο αστυνόμος Πιερίδης που προσπαθεί να εξιχνιάσει την εξαφάνιση του Ευγένιου, η Νάντια Νάνο, η αδελφή της Μόζας, και ο άντρας της.

Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου διαβάζουμε πως η συγγραφέας εστιάζει στις ανθρώπινες σχέσεις, στο γάμο, στα συναισθήματα ενός ζευγαριού, στη λύση του διαζυγίου –στην περίπτωση που ο γάμος δεν πάει καλά–, στη φιλία, στον έρωτα και στην αγάπη ανάμεσα στα μέλη μιας οικογένειας. Ας προσθέσουμε και στο σεξ, στοιχείο απαραίτητο σε ένα μυθιστόρημα ή ένα διήγημα, κάτι που ενίοτε δημιουργεί εντάσεις, συγκρούσεις και θανάτους κάθε λογής. Το σεξ όχι μόνο ως πράξη μεταξύ δύο ενηλίκων, αλλά και ως στάση ζωής, ως κάτι που απασχολεί τα αρσενικά και φοβίζει τα θηλυκά –υπάρχει μια σκηνή στις τουαλέτες ενός γυμνασίου, όπου ένα αγόρι ενοχλεί ένα κορίτσι.

 

Ζέτα Κουντούρη

 

Πάντως, ορισμένες σκηνές είναι κάπως αινιγματικές, ωστόσο υπάρχουν και άλλες τρυφερές και συγκινητικές. Η Ζέτα Κουντούρη κατορθώνει να μιλήσει για τα δράματα που παίζονται στις αισθηματικές σχέσεις, επειδή οι άνθρωποι βιώνουν ποικίλα προβλήματα και βρίσκονται στα όρια της αντοχής τους. Ένας από τα προβλήματα είναι ο ίδιος ο γάμος ως θεσμός και ως βίωμα. Διαβάζουμε:

«Ήταν αυτή η γυναίκα που παντρεύτηκε; Κι ο άλλος ποιος ήταν; Ήταν τα δυο του αγόρια παιδιά δικά του; Κι αν όχι; Τι θα έκανε αν δεν ήταν; Αν όλα ήταν ένα ψέμα; Η ζωή του ολόκληρη;»

Ιδού και μια φράση που μπορεί να χαρακτηρίσει όλα αυτά που συμβαίνουν στο μυθιστόρημα: «Η πολύπαθη αλήθεια… Πόσες διαφορετικές εκδοχές μπορεί να έχει…» Σε κάθε περίπτωση, η Ζέτα Κουντούρη κατάφερε για μια φορά ακόμα να μας πλημμυρίσει με απορίες για τη δράση των ηρώων της, η αφήγησή της απαιτεί διαρκή προσοχή ώστε να γίνουν αντιληπτές οι προθέσεις της σε μια ιστορία με ανατροπές και ξαφνιάσματα.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top