Fractal

Διαφορετικός Γκράχαμ Γκρην

Γράφει ο Δημήτρης Καρύδας //

 

Γκράχαμ Γκρην «Καμένο χαρτί», Μετάφραση: Αχιλλέας Κυριακίδης, εκδ. Πόλις, σελ. 304

 

Οι εκδόσεις Πόλις με την πρόσφατη κυκλοφορία του βιβλίου «Καμένο χαρτί» μας δίνουν την ευκαιρία να διαβάσουμε ένα από τα λιγότερα γνωστά βιβλία του Γκράχαμ Γκρην. Πρόκειται ουσιαστικά για την πρώτη σύγχρονη κυκλοφορία του βιβλίου αφού οι δύο προηγούμενες εκδόσεις του στα Ελληνικά (το 1962 και το 1979) είναι δυσεύρετες ακόμη και για τους συλλεκτικούς βιβλιοφιλικούς κύκλους. Πέρα από το γεγονός ότι στην πλούσια βιβλιογραφία του Γκρην το συγκεκριμένο βιβλίο δεν έχει προβεβλημένη θέση όπως πολλά άλλα αποτελεί στην ουσία και μια εντελώς διαφορετική συγγραφική προσέγγιση με εξαιρετικά ενδιαφέρουσα θεματολογία: Στην ουσία πρόκειται για ένα βιβλίο με βαθύτατους προβληματισμούς για τη θρησκεία και την πίστη σε ένα κουρασμένο κόσμο (δεν παίζει ιδιαίτερο ρόλο η χρονική τοποθέτηση καθώς τα συγκεκριμένα ζητήματα είναι άχρονα και διαχρονικά). Ο βασικός χαρακτήρας του βιβλίου, ο Κουέρι, είναι ένας διάσημος αρχιτέκτονας με ειδικότητα στην κατασκευή εκκλησιών, που ταξιδεύει σε μια αποικία λεπρών στην Αφρική επειδή έχει «καεί» σε όλα: δουλειά, γυναίκες, φήμη, ζωή. Αλλά υποβάλλεται σε μια σταδιακή κοινωνική και ιδεολογική επανένταξη βοηθώντας τον γιατρό της αποικίας. Δυστυχώς όμως η φήμη του με ότι αυτό συνεπάγεται τον ακολουθεί με αποτέλεσμα  να βρεθεί για τους λάθος λόγους στο επίκεντρο της προσοχής.

Το βιβλίο εξελίσσεται σε μια εξαιρετική σπουδή από ένα εξαιρετικό  συγγραφέα που όμως εδώ αποφάσισε να λειτουργήσει με μια εντελώς διαφορετική τεχνική σε σχέση με τα λιγότερο περιπετειώδη και περισσότερο κοινωνικά έργα του. Θεωρώντας ως μια καθαρά προσωπική επιλογή ως κορυφαία στιγμή τον «Ήσυχο Αμερικάνο» η διαφορά των δύο βιβλίων είναι ότι στο «Καμένο χαρτί» ο Γκρην βασίζει σχεδόν αποκλειστικά τη δομή του βιβλίου σε κατ’ ουσία μονοθεματικούς διαλόγους για τη θρησκεία και την αξία της πίστης. Οι διάλογοι έχουν το απαιτούμενο βάθος αλλά δείχνουν ειλικρινείς και απόλυτα ανθρώπινοι, όχι εξωπραγματικές συζητήσεις διανοούμενων που κάνουν στείρα επίδειξη γνώσης. Η εξέλιξη και η ροή της ιστορίας μπορεί να χαρακτηριστεί αργή και έχω την αίσθηση ότι το επεδίωξε ο ίδιος ο Γκρην θέλοντας να ξεφύγει από προκάτ μοντέλα μυθοπλασίας και να δοκιμαστεί σε μια διαφορετική λογική και τεχνοτροπία. Ενδεχόμενα αυτό αποτελεί ένα αυθαίρετο συμπέρασμα που όμως ενισχύεται από το γεγονός ότι το βιβλίο γράφτηκε το 1960 στο μέσο δηλαδή του παραγωγικού διαστήματος της καριέρας του Γκρην. Κάτι που σημαίνει ότι οι μυημένοι στα πιο εμπορικά εγχειρήματα του σίγουρα θα νιώσουν μια παράξενη αίσθηση διαβάζοντας το συγκεκριμένο πολύ αξιόλογο βιβλίο. Συγγραφέας που διακρινόταν για την ευφυία του κατορθώνει για μια ακόμη φορά να μην υποτιμήσει την αντίστοιχη ευφυΐα των αναγνωστών του.

 

Graham Greene

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top