✩ Τα ωραιότερα βιβλία του Καλοκαιριού – Λογοτεχνία για παιδιά κι εφήβους

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

Ασυζητητί τα ωραιότερα του Καλοκαιριού. Τα παιδιά δεν χαρίζονται και οι έφηβοι είναι απαιτητικοί. Από τις μικρές ηλικίες ξεκινούν όλα. Ή κερδίσαμε βιβλιόφιλους, ή πάει, τους χάσαμε, και μπορεί και να κλείσουμε το βιβλίο μετά εφ’ όρου ζωής. Εμείς θα κάνουμε για σας μια μικρή επιλογή. Η τελική, όμως, σας ανήκει. Εσείς γνωρίζετε τον μικρό αναγνώστη και τις αδυναμίες του. Κι είμαστε σίγουρη πως ο πρώτος που θα διαβάσετε το βιβλίο θα είστε εσείς.

Σοφία Δάρτζαλη «Έχεις λίγο χρόνο;», Εικονογράφηση: Σάντρα Ελευθερίου, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 36

Τα ρολόγια συνήθως μετρούν τον χρόνο. Αυτή είναι η δουλειά τους. Κάποια ρολόγια κάποτε είχαν μέσα κι έναν κούκο, ένα μηχανικό πουλί που ανακοίνωνε κάθε ώρα που άλλαζε. Ένα τέτοιο ρολόι-κούκο θα χαρίσει ο παππούς στον εγγονό του, κι ο κούκος θα γίνει ο καλύτερός του φίλος. Ο μικρός μεγαλώνει, κι ο κούκος τον παρατηρεί, τον επαινεί, τον συμβουλεύει. Μοιράζεται μαζί του τις χαρές, τις λύπες – τις στιγμές του όλες. Μέχρι που καταλαβαίνει τον πραγματικό του ρόλο: να μετρά τον χρόνο. Κι όταν θελήσει να σταματήσει να μετρά, άραγε ο χρόνος θα υπακούσει; Μια ιστορία γεμάτη στιγμές, λεπτά, ώρες και χρόνια, πολλά κούκου, αγάπη, τέλος και αρχή, αλλά κυρίως συνέχεια.

Αργυρώ Πιπίνη, «Όθων και Αμαλία», Εικονογράφηση: Ιφιγένεια Καμπέρη, Εκδόσεις Πατάκη, σελ. 64

Πίσω από κάθε σπουδαίο άντρα κρύβεται μια γάτα. Μια χαρισματική γάτα. Από αρχαιοτάτων χρόνων. Ήρθε η ώρα να ανοίξουν οι ιστορικοί τα βιβλία τους, να αποκαλύψουν τις πηγές τους και να μας συστήσουν τις σπάνιες αυτές προσωπικότητες. Κι ανάμεσα σ’ αυτές, τον Όθωνα, τον αγαπημένο γάτο της βασίλισσας Αμαλίας και του Όθωνα, του πρώτου βασιλιά των Ελλήνων.

Αλεξάνδρα Μητσιάλη, «Η εξωγήινη μαμά μου!», Εικονογράφηση: Έφη Λαδά, Εκδόσεις Πατάκη, σελ. 32

Όλοι στην οικογένεια είμαστε κανονικοί άνθρωποι. Μόνο η μαμά μου μοιάζει με εξωγήινο. Σαν να μου φαίνεται μάλιστα ότι, όταν δεν τη βλέπουμε, κυκλοφορεί με ένα μικρό διαστημόπλοιο, γεμάτο φωτάκια που αναβοσβήνουν. Μα αν μια μέρα αποφασίσει να μετακομίσει σε άλλον πλανήτη;

Αστρίντ Ντεμπόρντ «Δε σε φοβάμαι, λύκε!», Μετάφραση: Μάρω Ταυρή, Εικονογράφηση: Πολίν Μαρτέν, εκδ.Μεταίχμιο, σελ. 24

Απόψε ο κακός λύκος έρχεται ξανά στο δωμάτιο του Μαξ. Ευτυχώς όμως, το αγοράκι έχει μερικές ευφάνταστες ιδέες για να τον ξεφορτωθεί… Ένα βιβλίο που με πολύ χιούμορ δείχνει στα παιδιά πώς μπορούν να αντιμετωπίσουν τους φόβους τους.

Ακτίβιτι μπουκ για παιδιά «Η Γεωγραφία είναι πολύ κουλ!» Εικονογράφηση: Ναταλία Μαυρωτά, εκδ. Διόπτρα, σελ. 96

Από ποια σημεία του κόσμου μάς ήρθαν τα υλικά της χωριάτικης σαλάτας; Γιατί δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι το ίδιο χρώμα δέρματος; Ποια σημαία έχει πάνω της ένα λιοντάρι που κρατάει ένα σπαθί; Αυτές και άλλες ερωτήσεις θα λυθούν με τη βοήθεια αυτού του βιβλίου, μέσα από ιστορίες, κουίζ, ζωγραφιές και κρυπτόλεξα! Το βιβλίο δραστηριοτήτων που κρατάς στα χέρια σου έχει φτιαχτεί από την ομάδα που βρίσκεται πίσω από την online κοινότητα «Η γεωγραφία είναι πολύ κουλ» που έχει αγαπηθεί από χιλιάδες γονείς και εκπαιδευτικούς. Δημιουργήθηκε με πολλή αγάπη, με σκοπό να κάνει μικρούς και μεγάλους να αποκτήσουν μια πιο σφαιρική αντίληψη για τον μαγικό μας πλανήτη!

Τζοάνα Γκέινς, «Ο κόσμος χρειάζεται να δίνεις πάντα τον καλύτερό σου εαυτό», Μετάφραση: Μαρία Παπαγιάννη, Εικονογράφηση: Τζουλιάνα Σουέινι, εκδ. Καλέντης, σελ. 40

Ήρθε η ώρα για τη μεγάλη μας πτήση. Η γιορτή ας ξεκινήσει! Σαν χρωματιστά αερόστατα, οι διαφορές μας μοιράζονται όμορφα τον ίδιο ουρανό. Ο κόσμος αλλάζει, όταν είμαστε μαζί. Μάθε να δίνεις αυτό που αλήθεια είσαι εσύ. Ένα βιβλίο που βοηθά το παιδί από την τρυφερή ηλικία να γνωρίσει και να αγαπήσει τον εαυτό του για όλα τα όμορφα, μοναδικά και μαγικά δώρα που έχει να προσφέρει στον κόσμο.

Βασίλης Παπαθεοδώρου «Λούλου, η ανήσυχη γουρουνίτσα», Εικονογράφηση: Λίλα Καλογερή, Εκδόσεις Καστανιώτη, σελ. 32

ΗΠΑ, 1998: Η Λούλου δεν ήταν όμορφη, τα αφεντικά της όμως τη λάτρευαν. Και αυτή τους το ανταπέδωσε, όταν η κυρία της έπεσε κάτω άρρωστη και η Λούλου βγήκε στο δρόμο προσπαθώντας να φέρει βοήθεια από τα αμάξια που περνούσαν. Η συγκινητική ιστορία μιας γουρουνίτσας που έσωσε την κυρία της και έγινε διάσημη, κάνοντας όλους τους ανθρώπους να δουν την πραγματική της ομορφιά. Η σειρά «Απρόσμενοι Φίλοι» απευθύνεται σε παιδιά προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας. Οι ιστορίες είναι βασισμένες σε πραγματικά περιστατικά ηρωισμού, πίστης και αφοσίωσης ζώων, ενώ κάθε βιβλίο περιλαμβάνει παράρτημα με τα πραγματικά γεγονότα, καθώς και βασικές γνώσεις σχετικές με την κάθε ιστορία.

Γιολάντα Χατζή «Μπουμπουλίνα», Εικονογράφηση: Πέτρος Χριστούλιας, Εκδόσεις Καστανιώτη, σελ. 24

Με την έκρηξη της επανάστασης του 1821, η καραβοκύρισσα Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα σαλπάρει για το Ναύπλιο. Ο Αγαμέμνων, το πλοίο της με τα 18 κανόνια, σφίγγει την πολιορκία του κάστρου. Τίποτα δεν τρομάζει τη Μπουμπουλίνα και τους τολμηρούς ναύτες της. Από τις Σπέτσες στο Ναύπλιο, σε θάλασσα και στεριά, η σημαία της γράφει «Ελευθερία ή Θάνατος».

Ρένα Ρώσση – Ζαΐρη «Δε φοβάμαι τα μικρόβια!» Εικονογράφηση: Σπύρος Γούσης, εκδ. Ψυχογιός, σελ. 56

H Nτανιέλα η κουνελίτσα ήταν συναχωμένη. Τα μικρόβια είχαν στήσει πάρτι μέσα στη μύτη της και, όποτε φταρνιζόταν, πετάγονταν έξω με αλεξίπτωτο, με ελικόπτερο, ακόμα και με αεροπλάνο. Κανένας συμμαθητής της δεν τα έβλεπε, εκείνα όμως προσγειώθηκαν στα μολύβια της Μάλιας, που ζωγράφιζε, στα δάχτυλα της Λαλαλού, που τα πιπίλιζε, στα δόντια του Φάνι, που έτρωγε τα νύχια του, και στο στόμα της Νταπ, που χασμουριόταν. Και τότε η Ντανιέλα θύμωσε πολύ. Κι ετοιμάστηκε να πολεμήσει τα μικρόβια…

 

Και βιβλία για εφήβους

Μάνος Κοντολέων «Η μάσκα του Καπιτάνο», εκδ. Πατάκη, σελ. 208

Ο Φιλ –δεκατετράχρονος έφηβος– αναζητά τρόπους να ξεπεράσει την ψυχρότητα με την οποία τον μεγάλωσαν οι γονείς του, αλλά και να μπορέσει κάποια στιγμή να μιλήσει χωρίς να μπλέκονται γράμματα και συλλαβές μέσα στο στόμα του. Η Λάουρα, εκείνη η περίεργη γυναίκα που γνωρίζει όταν πάει να μείνει στο σπίτι του παππού του, θα σταθεί αφορμή να μάθει ο Φιλ για την ύπαρξη του Καπιτάνο. Αλλά τι είναι αυτός ο Καπιτάνο; Σκληρός και άκαρδος ήρωας ενός παλιού κόμικ ή κάποιος που ο Φιλ θα ήθελε να του έμοιαζε; Μια απρόβλεπτη ιστορία μυστηρίου, όπου οι καθημερινοί άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με τους υπόγειους φόβους τους και τις κρυμμένες ενοχές τους.

Λίτσα Ψαραύτη «Γιαννούλα, η πειρατίνα του Αιγαίου», Σκηνές από τη ζωή των πειρατών τα χρόνια της Τουρκοκρατίας, Εκδόσεις Πατάκη, σελ. 96

Όταν η νεαρή Γιαννούλα µεταµφιέζεται σε αγόρι και µπαρκάρει ως ναύτης στην Αστραπή για να ξεφύγει από τη µητέρα της και από τη φτώχεια του νησιού, δεν έχει ιδέα για την αποκάλυψη που την περιµένει: η Αστραπή δεν είναι συνηθισµένο εµπορικό πλοίο, αλλά ένα από τα πειρατικά που αλώνιζαν στο ελληνικό αρχιπέλαγος τα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Ρεσάλτα, λάφυρα, απαγωγές, σκοτωµοί – αλλά και συναρπαστικές ιστορίες από το παρελθόν, κρυµµένοι θησαυροί και έρωτες, όλα αυτά θα γίνουν η ζωή της Γιαννούλας στα νερά του Αιγαίου για πάνω από έναν χρόνο. Όταν επιστρέφει πια στο νησί, το άγριο αγοροκόριτσο έχει µεταµορφωθεί σε µια όµορφη νεαρή γυναίκα, έτοιµη να σταθεί στα πόδια της και να αρχίσει να ζει την πιο προσωπική της περιπέτεια…

Ελένη Σαραντίτη «Ο κήπος με τ’ αγάλματα», Εικονογράφηση: Θέντα Μιμηλάκη, Εκδόσεις Πατάκη, σελ. 112

Καλοκαίρι στη θαλασσινή πόλη. Μια μεγάλη παρέα παιδιών ζουν τις χαρές των διακοπών ανέμελα, κολυμπώντας, παίζοντας, αλλάζοντας μυστικά, λόγια αγάπης, νέα του άγνωστου κόσμου. Αγαπημένο τους στέκι, ένας ολάνθιστος κήπος με αρχαία αγάλματα, προφυλαγμένα εκεί ως να σταλούν στο Μουσείο της Σπάρτης. Τα είχαν βρει οι μικροί φίλοι παίζοντας, βαθιά θαμμένα στην άμμο, τα είχαν καθαρίσει, τα είχαν θαυμάσει· τα αγάπησαν. Καταλάβαιναν ότι έρχονταν σταλμένα από τους μακρινούς προγόνους και ο νους τους έτρεχε, θαμπωμένος, σ’ εκείνους και στην τέχνη τους της ομορφιάς. Ρώτησαν, έμαθαν, σεβάστηκαν την ιστορία και την πατρίδα. Τα παιδιά, τα αγάλματα, η θάλασσα, το ξένοιαστο καλοκαίρι, τα διάφορα γεγονότα, τα αυριανά όνειρα, η ζωή στην ήσυχη πόλη, τα τραγούδια από τα καφενεία και τις βάρκες, οι συγγενείς ναυτικοί με τις ειδήσεις της θάλασσας, αλλά και η γνωριμία όλων με το ιερό πρόσωπο της πατρίδας που ακτινοβολούσε απλότητα και κάλλος ψυχής, προσδίδουν στο βιβλίο τη χαρά και τη χάρη που γεύτηκαν οι τυχεροί φίλοι, στην παρέα των οποίων ανήκε και η συγγραφέας.

Γίργκεν Μπανσέρους «Μια υπόθεση για τον Ντετέκτιβ Κλουζ: Η θάλασσα των χαμένων ψαριών», Μετάφραση: Μαρία Αγγελίδου, Εικονογράφηση: Ralf Butschkow, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 96

Να κοιμάται κανείς όσο θέλει, να τεμπελιάζει στον ήλιο και να τρώει μέχρι να τον πιάσει η κοιλιά του – έτσι πρέπει να είναι οι καλοκαιρινές διακοπές στην Κρήτη. Αλλά ένας ιδιωτικός ντετέκτιβ σαν τον Κλουζ βρίσκεται πάντα σε εγρήγορση. Κι έτσι δεν αργεί να βρεθεί μπλεγμένος σε μια υπόθεση, που τον φέρνει αντιμέτωπο μ’ ένα μυστήριο που μοιάζει ανεξιχνίαστο. Από έναν ψαρότοπο κοντά στην πόλη χάθηκαν τα ψάρια. Έφυγαν; Ή μήπως όχι; Μήπως δε φταίνε τα ψάρια αλλά οι άνθρωποι; Για να λύσει το μυστήριο, ο Κλουζ θ’ αναγκαστεί να βουτήξει ο ίδιος στα βαθιά καταγάλανα νερά. Η 29η περιπέτεια το ντετέκτιβ Κλουζ, που διαδραματίζεται στην Κρήτη.

Άντι Σέπερντ «Το αγόρι που πετούσε με δράκους», Μετάφραση: Βούλα Αυγουστίνου, Εικονογράφηση: Σάρα Όγκιλβι, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 288

Ο Τόμας δεν μπορεί να φανταστεί τη ζωή χωρίς τον Λάμπη, τον μικρό δράκο του, ο οποίος έχει γίνει κάτι παραπάνω από ένα απλό κατοικίδιο – είναι ένας μοναδικός φίλος. Και δεν υπάρχει τίποτα πιο εκπληκτικό από το να εκκολάπτει δράκους µαζί µε τους κολλητούς του, τον Τεντ, την Κατ και τον Κάι. Ωστόσο, έδωσε µια υπόσχεση στον παππού του: ότι αυτός και οι φίλοι του θα αφήσουν τους δράκους να επιστρέψουν εκεί που ανήκουν. Το πρόβληµα είναι ότι αυτό δεν είναι και τόσο εύκολο, όταν διασκεδάζουν τόσο πολύ µαζί τους. Και όταν δεν έχουν ακόµη ανακαλύψει πού βρίσκεται η πατρίδα των δράκων, όπως και µε ποιον τρόπο θα τους πείσουν να φύγουν για εκεί.

Meredith Costain «Στα ίχνη του δράκου», Μετάφραση: Ευγενία Κολυδά, Εικονογράφηση: Danielle McDonald, εκδ. Διόπτρα, σελ. 96

Έχω τόσo πολλά σούπερ-φανταστικά και ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ πράγματα να περιγράψω… θα σας τα πω ΟΛΑ! Θα πάμε για κάμπινγκ στο Ρυάκι της Δρακοουράς!!! Μαζί μας θα έρθει και η κολλητή μου, η Ματίλντα. Μόνο που το βράδυ ακούγαμε κάτι τρομακτικούς ήχους. Επιπλέον, βρήκαμε κάτι ασυνήθιστα ίχνη στο χώμα και είδαμε ένα παράξενο πλάσμα στο ρυάκι! Και αν υπάρχει ένας αληθινός δράκος που από το στόμα του βγάζει φωτιές; Ένα είναι σίγουρο! Οι δρακο-κυνηγοί Ματίλντα και Ολίβια θα βρουν την απάντηση!

Γιάκομπ Μ. Λέοναρντ, «Βασιλιάδες της βαβούρας 2 Τεμπελόσκυλα σε φόρμα», Μετάφραση: Δέσποινα Κλεομβρότου, Εκδόσεις Καστανιώτη, σελ. 144

Ο Διευθυντής Κακαντού απείλησε τον Αμπντί, μετά την τελευταία φάρσα που σκάρωσε, πως θα τον πετάξει με τις κλωτσιές έξω από το σχολείο. Από εκείνη τη μέρα και μετά ο Αμπντί και όλη η γκετοσυμμορία του έχουν γίνει τα «καλύτερα παιδιά»: επιμελείς, υπάκουοι και ήμεροι σαν αρνάκια! Κι εγώ βαριέμαι μέχρι θανάτου! Τέρμα πια οι φάρσες! Τέρμα οι βαβουροκαταστάσεις! Τέρμα και όλα τα μεγαλοφυή κόλπα! Και σαν να μην είναι όλα αυτά αρκετά, ο Αμπντί μας ανακοίνωσε και μας τόνισε κατηγορηματικά, πως τώρα πια έχει μπει στον κόσμο των free-runner, κι ότι δεν υπάρχει κανένας που να μπορεί να τον νικήσει στο παρκούρ! Ο πόλεμος λοιπόν ανάμεσα στον Γιούστους, τον Αμπντί και τις κλίκες τους, συνεχίζεται. Η βαβούρα εξαπλώνεται σε όλη τη γειτονιά. Αυτή τη φορά με όλο το σχολείο παρόν. Ποια ομάδα από τις δύο θα κερδίσει στις δοκιμασίες για «Πολεμιστές Νίντζα»; Θα υπάρχει νικητής; Θα μάθουμε τελικά τον KING OF SCHOOL; Η ξεκαρδιστική συνέχεια από τους «Βασιλιάδες της Βαβούρας – Φιλικοί σαν τα σκυλόψαρα» είναι εδώ. Μέχρι τον επόμενο γύρο αναμέτρησης.

Ιούλιος Βερν, «20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα», Μετάφραση: Αριάδνη Μοσχονά, εκδ. Ψυχογιός, σελ. 560

Ένα μυστηριώδες θαλάσσιο τέρας περιπλανιέται στους ωκεανούς το έτος 1866. Θορυβημένη η αμερικανική κυβέρνηση, οργανώνει ειδική αποστολή εντοπισμού και εξόντωσης του τέρατος με αρχηγό έναν Γάλλο θαλάσσιο βιολόγο. Όταν η αποστολή συναντάει το κήτος ανοιχτά της Ιαπωνίας, η καταδίωξή του καταλήγει σε πανωλεθρία. Τότε είναι που τα εναπομείναντα μέλη της αποστολής συνειδητοποιούν ότι δεν πρόκειται για τέρας, αλλά για υποβρύχιο. Ένας θαυμαστός υποθαλάσσιος κόσμος ανοίγεται μπροστά στα μάτια τους, ενώ η εμφάνιση του κάπτεν Νέμο, του κυβερνήτη του «Ναυτίλου» (όπως ονομάζεται το υποβρύχιο), θα φέρει νέα δεδομένα στη ζωή των μελών της αποστολής αλλά και στο πώς βλέπουν τον κόσμο γύρω τους. Οι 20.000 λεύγες θεωρούνται από τις πιο συναρπαστικές μυθοπλαστικές περιπέτειες και από τα σπουδαιότερα μυθιστορήματα που γράφτηκαν ποτέ.

Σερ Στιβ Στίβενσον, «Φόνος στον πύργο του Άιφελ», Μετάφραση: Βιολέττα Ζεύκη, Εικονογράφηση: Stefano Turconi, Μίνωας, σελ. 144

Αυτή τη φορά η Άγκαθα και ο Λάρι καλούνται να εξιχνιάσουν τη δολοφονία ενός επιφανούς Ρώσου διπλωμάτη στον Πύργο του Άιφελ. Τα δύο ξαδέλφια σπεύδουν να αναζητήσουν τα ίχνη του εγκλήματος έχοντας ως μοναδικό στοιχείο τους τα τελευταία λόγια του θύματος: κόκκινο τριαντάφυλλο. Αρκεί, άραγε, η ευστροφία της Άγκαθα για να βρεθεί ο ένοχος σε μία μεγαλούπολη όπως το Παρίσι;

 

Δημοσιεύθηκε στο Liberal