Fractal

Οι καλειδοσκοπικές αναμνήσεις μας

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

Χρήστος Αστερίου «Η θεραπεία των αναμνήσεων», εκδ. Πόλις, σελ. 299

 

Όσοι γράφουν ή όσοι έχουν κάνει για χρόνια ψυχανάλυση ήδη γνωρίζουν ότι… οι αναμνήσεις μας θεραπεύονται γιατί εκείνα που θεωρούμε σαν γεγονότα της ζωής μας είναι και όνειρα και τρόμοι και φόβοι και συμπεράσματα δικά μας κατά συνέπεια και πολλά απ’ όσα θεωρούμε ως δεδομένα, δεν ίσχυαν. Ο Χρήστος Αστερίου με ένα ιδιαίτερα ενδοσκοπικό και υπαρξιακό μυθιστόρημα αποδεικνύει την διπλή θεραπευτική ιδιότητα των αναμνήσεων. Σε όσους θυμούνται πολύ αλλά θυμούνται λάθος και σε όσους ξεχνούν, ας τα πάρουμε όλα εξ’ αρχής όμως: Ο ήρωάς του,  Μιχάλης (Μάικ) Μπουζιάνης, διάσημος Αμερικανός συγγραφέας με ρίζες ελληνικές και ιρλανδέζικες, αντιμετωπίζει την δική του πολύπλευρη κρίση: ένα διαζύγιο, το γνωστό συγγραφικό μπλοκάρισμα και ταυτοχρόνως καταρρέει κατά την διάρκεια μιας δημόσιας παρουσίασης. Ο τρόπος που έχει αποφασίσει να αντιμετωπίσει το παράδοξο της ζωής είναι το κωμικό στοιχείο, να φτάσει ως το τέλος με μαύρο γέλιο, δηλαδή να δει το παιχνίδι της ζωής μας σαν κωμωδία, «να στέκομαι πάνω από τα συντρίμμια και να ξεσπάω σ’ ένα ασταμάτητο καρναβαλικό γέλιο που θα ξόρκιζε το κακό και θα με διατηρούσε αλώβητο. Δεν εννοώ ένα γέλιο με σκοπό την πρόσκαιρη διασκέδαση, αλλά ένα γέλιο ηχηρότερο και πιο βαθύ». Ο Αστερίου εν τούτοις επιλέγει να αντιμετωπίσει το μυθιστόρημά του μοντερνιστικά, πολυπλοκότερα και βαθύτερα.

Ο Μάικ θα ξαναγίνει ο μικρός Μιχάλης και θα ξαναζήσει γράφοντας στο Μανχάταν την ελληνική και ιρλανδική ζωή του, την απόμακρη και ψυχρή μητέρα, τον απόντα, σκληρό και απορριπτικό πατέρα, θα προσπαθήσει να ξαναπιάσει το νήμα της ζωής του και της αφήγησης, θα προσπαθήσει να συμφιλιωθεί με τον κατάκοιτο πλέον πατέρα, θα βιώσει την ανημπόρια του αλλά δεν θα τον γνωρίσει παρά μόνο απόντα και πάλι μέσα από το κουτί με τις αναμνήσεις του. Με το άλλο του όνομα, στους δρόμους που κι εκείνος περπάτησε, στην αθηναϊκή συναυλία του Ντίζι Γκιλέσπι που επέλεξε να φωτίζει την αμερικανική διαδρομή του και να του θυμίζει το παρελθόν του, για να του κάνει την απόρριψη μιας ζωής, εντέλει, αποδοχή. Εξάλλου την λύση του αινίγματος ο ανοϊκός φίλος του και η θεραπεία με αναμνήσεις τού την κρατούσε λυδία λίθο για όλα.

Ένα βιβλίο για τον άγνωστο εαυτό, τον Άλλο, το νόημα, την ύπαρξη, την τέχνη και τη θεραπευτική δύναμη της γραφής και των αναμνήσεων, την επιλεκτική μνήμη, την Αμερική των Ελλήνων.

 

Χρήστος Αστερίου

 

 

Δημοσιεύθηκε στον Φιλελεύθερο

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top