Ο ποιητής και τα οράματα
Γράφει ο Θεοχάρης Παπαδόπουλος //
Μπεατρίζ Χάουσνερ «Η ράφτρα και η ζωντανή κούκλα», Μετάφραση: Χριστίνα Λιναρδάκη, εκδ. Βακχικόν
Είναι πολύ ευχάριστο να καταφέρνουμε να γνωρίσουμε την ποίηση δημιουργών από όλο τον κόσμο, αλλά για να γίνει αυτό χρειάζεται τα ποιήματά τους να μεταφραστούν στα ελληνικά και η μετάφραση να είναι καλή. Όταν λέμε καλή μετάφραση εννοούμε ότι ο μεταφραστής θα πρέπει να μπορεί να αποδώσει όσο πιο σωστά μπορεί το νόημα, αλλά όχι μόνο. Καλή μετάφραση είναι εκείνη, που θα κάνει τον αναγνώστη να νιώσει το ποίημα, όπως ακριβώς θα το ένιωθε αν το διάβαζε στην μητρική του γλώσσα.
Με αυτές τις σκέψεις διαβάσαμε την ποιητική συλλογή της Καναδής ποιήτριας Μπεατρίζ Χάουσνερ: «Η ράφτρα και η ζωντανή κούκλα», σε μετάφραση Χριστίνας Λιναρδάκη, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Βακχικόν».
Το πρώτο, που θέλουμε να τονίσουμε είναι ότι η Χριστίνα Λιναρδάκη έχει κάνει μια άρτια μεταφραστική δουλειά, καθώς πρόκειται για ένα έργο με πολλούς συμβολισμούς και πολλά υπερρεαλιστικά στοιχεία, που καθιστούν την μετάφραση μια αρκετά επίπονη διαδικασία. Παρά τις όποιες δυσκολίες μπορεί να συνάντησε, εκτιμούμε ότι μας έχει μεταφέρει όσο γίνεται καλύτερα τα νοήματα της ποιήτριας.
Ας σταθούμε λίγο στον τίτλο: «Η ράφτρα και η ζωντανή κούκλα» είναι καταρχήν ένα μακροσκελές ποίημα, που μας περιγράφει μια ιστορία σαν ένα όμορφο παραμύθι. Η ράφτρα είναι μια γυναίκα, που έχασε τον αγαπημένο της. Αρχίζει, λοιπόν, να κατασκευάζει μια κούκλα, επειδή, όμως, θέλει να την ζωντανέψει της μεταγγίζει το αίμα της και το αποτέλεσμα το λέει η κούκλα λίγο πριν το τέλος του ποιήματος: «είμαι ραμμένος σε σένα από σένα / είμαστε ραμμένοι ο ένας πάνω στον άλλον». Όμως, το ίδιο μοτίβο σε παραλλαγή το συναντάμε και σ’ άλλο ποίημα: «έτσι είμαστε ραμμένοι ο ένας στον / άλλον με μόνιμες βελονιές.» Σε άλλο ποίημα συναντάμε και πάλι τη ζωντανή κούκλα. Συγκεκριμένα στο ποίημα: «Ο Κοππέλιος και η κούκλα του» οι ρόλοι αντιστρέφονται. Ο Κοππέλιος βρίσκει τα κομμάτια μιας κούκλας, τα ενώνει και καταφέρνει να τη ζωντανέψει με σκοπό να την παντρευτεί. Ποια είναι λοιπόν, η ζωντανή κούκλα; Μια φανταστική ερωμένη στο ένα ποίημα, ένας φανταστικός εραστής στο άλλο; Στις μέρες μας, με την επέλαση της τεχνολογίας και τις φανταστικές σχέσεις μέσω διαδικτύου οι ζωντανές κούκλες είναι μια ανατριχιαστική πραγματικότητα. Και η ράφτρα; Η ράφτρα είναι ο σύγχρονος άνθρωπος, που κατασκευάζει ψεύτικα οράματα για να αντέξει στους δύσκολους ρυθμούς της σύγχρονης κοινωνίας. Όμως, η ράφτρα δεν είναι μόνο μια περσόνα της σύγχρονης εποχής. Είναι και η ίδια η ποιήτρια, που ράβει τις λέξεις για να δώσει ζωή στα ποιήματα. Την ράφτρα τη συναντάμε και πάλι στο πρώτο ποίημα της συλλογής: «Η κυρά της ντουλάπας», όπου τα ρούχα παίρνουν τη θέση του δίπολου άντρας-γυναίκα και συμμετέχουν στις σύγχρονες συγκρουσιακές σχέσεις: «σακάκια που επιβαρύνουν / την πραγματικότητα στις φούστες της.»
Η Μπεατρίζ Χάουσνερ στη συλλογή της «Η ράφτρα και η ζωντανή κούκλα» αφιερώνει ένα ποίημα στον Λουί Ριέλ, τον Καναδό επαναστάτη του κινήματος των αυτοχθόνων ενάντια στο κράτος, που καταδικάστηκε για «εσχάτη προδοσία» και κρεμάστηκε το 1885. Αμέσως μετά συναντάμε το ποίημα «Κάου Χεντ», που αφιερώνεται σε δυο συγγενείς της που άφησαν την τελευταία τους πνοή στο Άουσβιτς το 1944.
Μπεατρίζ Χάουσνερ
Στην ποιητική συλλογή της Μπεατρίζ Χάουσνερ υπάρχει ένα ξεχωριστό μέρος με τον τίτλο: «Μπαίνει το ρακούν». Εδώ συναντάμε αρκετά πεζοποιήματα σαν μικρές ιστοριούλες. Το εύρημα είναι ένα γιγάντιο ρακούν, που μπαίνει μέσα στο γραφείο του αφηγητή, που δεν είναι άλλος από την ποιήτρια. Η ποιήτρια αφηγείται τις ιστορίες της στο ρακούν και μετά από κάθε ιστορία μας περιγράφει τις αντιδράσεις του ρακούν.
Τέλος, θα θέλαμε να τονίσουμε ότι ειδικά σε αυτή την έκδοση του έργου της Μπεατρίζ Χάουσνερ στα ελληνικά, υπάρχει πρόλογος του Μικαέλ Λεβί, που μας μεταφέρει με λίγα και περιεκτικά λόγια στην ατμόσφαιρα της ποιήτριας.
Συμπερασματικά, η ποιητική συλλογή της Μπεατρίζ Χάουσνερ «Η ράφτρα και η ζωντανή κούκλα» είναι ένας πολύ όμορφος τρόπος ώστε να έρθουμε σε επαφή με την ποίησή της και νομίζουμε ότι η Χριστίνα Λιναρδάκη με τη μετάφρασή της κατάφερε να μας τη γνωρίσει καλά.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ένα νέο λογοτεχνικό «τοπίο»;
16/04/2024, 9:09 μμ -
Παρακείμενα: «Το παρήγορο συναίσθημα της εσωτερικής έκλαμψης»
16/04/2024, 9:08 μμ -
Η δύναμη του πεπρωμένου
16/04/2024, 9:06 μμ -
Παραμύθια από ζάχαρη, μέλι και ποίηση
16/04/2024, 9:05 μμ -
Ψυχολογικά περάσματα προς τη βιολογική ολοκλήρωση
16/04/2024, 9:00 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Είναι η εμπειρία της ίδιας της ζωής όταν αποφασίσουμε να τη ζήσουμε, να πειραματιστούμε, να κάνουμε λάθη και να μάθουμε
Γράφει ο Δημήτρης Φιλελές // Βικτώρια Χαλκιά: «Η σπηλιά του δράκου» – Παραμύθι για παιδιά, Εκδόσεις της Νέας Διάστασης, 2023 Το παραμύθι, όπως λέει η ίδια η λέξη, βρίσκεται παρά τον μύθο, δηλαδή δίπλα στον μύθο
Περισσότερα -
✔ Στέλιος Νικολάου: «Η ποίηση πρέπει να έχει αλληγορίες, ναι, όμως πρέπει να είναι και απλή, μεμπτή»
Συνέντευξη στον Ιωσήφ Αρνέ // Μια ποιητική συνομιλία με τον νεαρό Κύπριο ποιητή Στέλιο Νικολάου, ο οποίος πρόσφατα κυκλοφόρησε την ποιητική συλλογή «Κυπρίων γη αέναη: Καρπασία» (εκδόσεις Βακχικόν 2022). -Πώς αντιμετωπίζετε την ποίηση: ως μια ταυτότητα ή ως μια ετερότητα
Περισσότερα -
Μυθιστόρημα οδυνηρής αναζήτησης
Γράφει η Νάντια Τράτα // Κώστας Β. Κατσουλάρης, “Στο στήθος μέσα χάλκινη καρδιά”, εκδόσεις Μεταίχμιο, 2018. Στους δρόμους του Κολωνού, σε υπόγειες διαβάσεις κάτω από την Εθνική Οδό και σε σπίτια που ο χρόνος έχει πάψει να κυλά,
Περισσότερα -
Tα ποιήματα από καρδιάς
Γράφει ο Απόστολος Θηβαίος // * “Λέξεις στην άμμο”, Αλεξία Καλογεροπούλου, Εκδ. 24 Γράμματα Ο Αρλεκίνος είναι ο πιο καλός φίλος των παιδιών εκεί έξω. Κατηφορίζει στην πλατεία κατά τις οχτώ, ακούγεται απ’ όλους τους δρόμους πως
Περισσότερα -
✔ Χρήστος Κανελλόπουλος: «Σε κανέναν δεν αρέσει το εφήμερο. Όλοι μάλλον το αιώνιο θα προτιμούσαμε, αν είχαμε την ευκαιρία να επιλέξουμε».
Συνέντευξη: Γκέλη Ντηλιά // * Με αφορμή τα ποιήματα του βιβλίου του «Οι πενήντα δύο βασίλισσες, μια τράπουλα για τον έρωτα», εκδόσεις ΑΩ, η συζήτηση μας δεν μπορούσε παρά να στραφεί γύρω από τον τομέα των σχέσεων, του
Περισσότερα -
Η ποίηση του Γιώργου Γιαννόπουλου, με αφορμή τη νέα του ποιητική συλλογή με τίτλο: «Λόγια Θανάτου και Αγάπης»
Γράφει η Πέρσα Κουμούτση // «Λόγια Θανάτου και Αγάπης» του Γιώργου Γιαννόπουλου, εκδ. Ένεκεν Και στις ποιητικές συλλογές όπως στο μυθιστόρημα υπάρχει η σπουδή για μια θεωρητική διερεύνηση που αφορά σε κρίσιμα ζητήματα τη ζωής, κυρίως τα υπαρξιακά
Περισσότερα -
Η Μνήμη της Μεσογαίας Γης
Γράφει η Ελένη Γκίκα // Γιώργος Π. Ιατρού «Μεσόγεια» Ένα χαμένο περιβόλι της Αττικής, Εκδ. «ΑΩ», σελ. 597 Ανθολόγιο, δηλώνει σεμνά. Ένα οδοιπορικό στη γη των Μεσογείων, μέσα από μαρτυρίες περιηγητών, την φωνή των ποιητών και των λογοτεχνών, τις
Περισσότερα
