Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Η υπέρβαση του θανάτου μέσα από τη μουσική αρμονία
09/02/2021, 9:48 μμ

Η υπέρβαση του θανάτου μέσα από τη μουσική αρμονία

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπούρας // *

 

Ιωάννα Λαδοπούλου-Παπαδοπούλου, “Η επιστροφή της Ευρυδίκης”, Εκδόσεις Ατρειδών Κύκλος, Αθήνα 2020, σελ. 124.

 

Πάνω στον τίτλο ενός ποιήματος του Ν. Εγγονόπουλου από την συλλογή Η επιστροφή των πουλιών, εκδόσεις Ίκαρος, Αθήνα 1946, έρχεται σήμερα η ηθοποιός και ποιήτρια Ιωάννα Λαδοπούλου-Παπαδοπούλου να συνθέσει ένα ιδιότυπο νεορομαντικό “θέατρο Ιδεών”, όπου κονταροχτυπιούνται οι Σκιές των ουρανίων, των γήινων, αλλά και των υποχθονίων σωμάτων με μία μανιχαϊστική αντιπαλότητα αρένας διαχρονικής.

Ο Πλάτωνας θα χαιρόταν ιδιαίτερα εάν διάβαζε αυτό το άκρως συμβολιστικό τετραμερές αμάλγαμα, το αφιερωμένο στον Ήλιο, όπου ο ήλιος πρωταγωνιστεί ακόμα και με την απουσία του. Ειδικά τότε.

Ο τριμερής χωρισμός πνεύματος-ψυχής-σώματος καλώς κρατεί. Η παχύρρευστη Ύλη φυλακή τού Φωτός.

Ο Έρωτας ανεξιδανίκευτος στη ζωή, υλοποιείται όμως αντιστικτικώ τω τρόπω στα ερέβη του Θανάτου.

Ορφέας και Ευρυδίκη, ηλιοκεντρικοί παραβάτες εξακτινώνονται για να υποκύψουν ξανά στη βαρύτητα με κβαντικό τρόπο.

Τριμερής ο Χορός, Ιδέα Α΄, Β’ και Γ’, εξακοντίζει λυρικά αποφθέγματα δίκην γνωμικών, χορωδεί και συστρέφεται δίκη πλανητών γύρω από σκοτεινό και μαύρο ήλιο που τείνει να καταρρεύσει σε φυλακή-μαύρη τρύπα αιχμαλωτίζοντας τα πάντα.

Η Ευρυδίκη, δυνάμει “παιδοποιός μήτρα” στη γη, γίνεται κοχύλι μουσικής, λύρα Φωτός στα ανήλιαγα δώματα του Άδη.

Παιχνίδι αντιθέσεων, μυητικός σπαραγμός, απελευθέρωση του ά-Λογου.

Εξαιρετικός ο εξυμνητικός πρόλογος που εξυφαίνει ο βραβευμένος λογοκεντρικός σκηνοθέτης Δήμος Αβδελιώδης.

Η “τραγωδία” εκτυλίσσεται σε τέσσερα μέρη. Ο σκηνικός φωτισμός κινείται από τη Νύχτα, στον Ήλιο, στη Σελήνη, ξαναγυρίζοντας στη Μέρα.

Πίστη στον Πρωταρχικό Δημιουργικού Νου, τον ΈΝΑ στη σελίδα 34: “Η υψηλή ενεστώσα αέναη ύπαρξη / θέλει την Ευρυδίκη να νικά τον θάνατο / στην αγκαλιά του Ορφέα”…

Το Πρώτο Μέρος τελειώνει με επίκληση στον Ήλιο.

Με παραπομπή στην ομώνυμη ποιητική συλλογή του Κώστα Βάρναλη αμέσως στα πρώτα  λόγια του Ορφέα στην αρχή του Δεύτερου Μέρους: “είμαι το φως που καίει τα μάτια των θνητών” (σελ. 36).

Φράσεις σαν γνωμικά: “σκοτώνοντας πουλιά δεν πέταξε κανείς” (σελ. 39).

 

Ιωάννα Λαδοπούλου-Παπαδοπούλου

 

Κι η καταληκτική Έξοδος του Χορού (σελ. 121):

 

Τής ύπαρξης τα φτερά

είν’ ο αγώνας τού φωτός.

Κινούμενη άμμος η διαλεκτική

δεν θέλει να επιστρέφει

εκεί όπου δεν επιστρέφει σκοτάδι.

Στις καρδιές όπου δεν βυθίζονται

το χάος τρέχει ελεύθερο

να την συναντήσει ως κόρη τής ύπαρξης.

Ο έναστρος λόγος τής αγάπης τών ποιητών

έρωτας είναι τής μορφής και τού χάους.

 

Φιλοσοφικός λόγος, δραματικός, που περιμένει να υλοποιηθεί θεατρικά στις σκηνές του συνδημιουργικού μυαλού μας.

Ενδιάθετη μουσικότητα, βακχικός χορός απολλώνειων μαινάδων που λικνίζονται στον ρυθμό ηλιακών εκρήξεων αόρατων για τους ανθρώπινους οφθαλμούς τών ανιδέων.

Κρυπτικός λόγος μόνον για μυημένος στα βαθιά υποστρώματα της υπαρξιακής συμβολικής των ονείρων που ερωτοτροπούν με εφιάλτες πανανθρώπινους.

Η υπέρβαση του Θανάτου μέσα από την Μουσική Αρμονία και η επαναχωροθέτηση τού Χάους σε καινούργιες κυψέλες, ικανές να στεγάζουν τη γύρη τού Αόρατου που πολιορκεί τους στοχασμούς μας.

 

 

 

* Ο Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας είναι ποιητής, θεατρολόγος και κριτικός (www.konstantinosbouras.gr)

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top