Fractal

Ψυχαναλύοντας έναν άνδρα

Γράφει η Χρυσούλα Βακιρτζή //

 

Λένα Μαντα «Η άλλη πλευρά του νομίσματος», εκδ. Ψυχογιός

 

Κατά τη δεκαετία του ‘60, δηλαδή ενώ τα πολιτικά πράγματα στη χώρα μας οδηγούσαν στη χούντα των Συνταγματαρχων, στους τότε νέους που ξεκινούσαν τη ζωή τους, η ιδέα να συναντήσουν τον μεγάλο έρωτα κυριαρχούσε έντονα. Κι αυτό συνέβαινε κυρίως στην επαρχιακή Ελλάδα, πριν ακόμα ο συμβατικός γάμος γίνει θεσμός, καθώς το κυνήγι του υλικού πλούτου εξαπλωνόταν. Άλλωστε, ο δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος, εν μία νυκτί πήρε διαζύγιο και παντρεύτηκε τον μεγάλο έρωτα της ζωής του, σε μεγάλη ηλικία. Το θέμα αυτό διαπραγματεύεται το, όντως, καλό μυθιστόρημα της Λένας Μαντα, «Η άλλη πλευρά του νομίσματος». Άντρας και γυναίκα, δυο πλευρές του ίδιου νομίσματος, από την αρχαιότητα, την εποχή του Βυζαντίου όπου, για μεγάλους έρωτες, ξέσπασαν πολλά σκάνδαλα και δράματα ή φόνοι. Στο πολυσέλιδο βιβλίο της η Μαντα περιγράφει με ζωντάνια τη ζωή του Ανδρέα, από την εφηβεία του, στο χωριό όπου μεγαλώνει. Ο Ανδρέας, πρότυπο ενός άνδρα της τότε επαρχίας και επαρχιώτικης νοοτροπίας, κουβαλούσε μέσα του μια έμφυτη συστολή, αλλά και τη λαχτάρα να ξεφύγει από τα στενά όρια του τόπου του. Πολύ αργότερα θα βρεθεί να ζει μόνιμα στην Αθήνα, ενώ ζει τον θάνατο του πατέρα του, τον οποίο υπεραγαπούσε κι έπαιρνε διδάγματα αγάπης, ζωής από αυτόν. Μετά τον χαμό του πατέρα / συζύγου, η συμπεριφορά της μητέρας του αλλάζει. Γίνεται σκληρή, όπως οι αρχαίες Μανιάτισσες, έτσι ο Ανδρέας βρίσκει μόνος του δουλειά και μαζεύει πολλές εμπειρίες, ευχάριστες όσο και δυσάρεστες. Οι πειρασμοί αμέτρητοι, αλλά δεν τον πτοούν, δεν κάνει πίσω σε καμία πρόκληση. Αργότερα μια γυναίκα θα βρεθεί στον δρόμο του, η Νίκη. Τον καθορίζει, τον μυεί στα μυστικά του σεξ και του προσφέρει μια ζωή πλούσια, αστραφτερή, την οποία δεν είχε φανταστεί ποτέ του. Ο μεγάλος έρωτας για τον Ανδρέα, έρχεται αργότερα, αναπάντεχα, στο πρόσωπο της Αρετής. Η δεύτερη γυναίκα που τον καθορίζει με την αθωότητα και την απειρία της και η ζωή μαζί της τον κάνει να νιώθει σα να επέστρεψε στη χαμένη Εδέμ. Σε αντίθεση με τον τύπο του Ελληνάρα των τελευταίων δεκαετιών και τους Golden boys (άνδρες καριέρας), στην «Άλλη πλευρά του νομίσματος», η Μαντά πλέκει ολόκληρη ψυχοσύνθεση / ανάλυση ενός σύγχρονου άνδρα. Έτσι, ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να γνωρίσει έναν ντόμπρο άνδρα, στον οποίο αξίζει το κεφάλαιο Α. Γιατί στα διλήμματα που συνάντα, με αφορμή τα δυνατά αισθήματα του για τις Νίκη και Αρετή, κρατά το ακέραιο του χαρακτήρα του. Δεν προδίδει ιδέες, φιλίες, αν και δεν μπορεί ακόμα να διαλέξει ποια από τις δυο θα κρατήσει κοντά του. Τα διδάγματα του πατέρα του για δικαιοσύνη, αγάπη και η αυστηρότητα της μάνας, που -δεν τον ήθελε στην Αθήνα για να μη γίνει αλήτης, όπως και τα τρία μερόνυχτα που πέρασε στην εξέγερση του Πολυτεχνείου κι ανάμεσα στους φοιτητές που επαναστατούσαν εναντίον της χούντας των συνταγματαρχών, είναι πάντα γι’ αυτόν γερά θεμέλια / αρχές. Τι είναι αυτό που τον θίγει, τον διασκεδάζει, τον θυμώνει, πως αντιδρά, τι σκέφτεται, πως νιώθει απέναντι στην καθημερινότητα και στις αντιξοότητες ο άνδρας του σήμερα; Την ψυχολογία αυτήν μας επιτρέπει να τη μάθουμε, να διεισδύσουμε η Λ. Μ. στο «Νόμισμα» της, με μια σπάνια ευαισθησία και ωριμότητα.

 

Λένα Μαντά

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top