Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Ωσεί παρών ο συγγραφέας μπροστά στα κείμενα του
30/03/2022, 9:06 πμ

Ωσεί παρών ο συγγραφέας μπροστά στα κείμενα του

Γράφει ο Δημήτρης Βαρβαρήγος //

 

Ανδρέας Μήτσου: “Η παγίδα” Βίωμα και γραφή, Εκδόσεις Καστανιώτη

 

Πάντα φτάνει η στιγμή για τον συγγραφέα να απολογηθεί για όσα μέσα από τη γραφή του έχει αφηγηθεί. Λες και μια ένοχη ειλικρίνεια να τον τρώει να βγάλει στο φως τον αληθινό εαυτό του και να απαριθμήσει γεγονότα και συμβάντα βιωματικά. Αποστασιοποιημένος μέσα στο χρόνο που έχει μεσολαβήσει ανοίγει το τεφτέρι του παρελθόντος σαν να θέλει να τακτοποιήσει υποθέσεις που εκκρεμούν και ζητούν ίσως μια δικαίωση μακριά από προφάσεις, προσχήματα και ανούσιες δικαιολογίες.

Με τη μαγεία της τέχνης του λόγου που άριστα χειρίζεται o Ανδρέας Μήτσου και τον έχει καταξιώσει ως έναν σημαντικό συγγραφέα στο κοινό, έρχεται σε αυτό το πλούσιο από κάθε άποψη βιβλίο απαλλαγμένος από το βάρος των προσχημάτων να αναδείξει, με ύφος αρκετά ρεαλιστικό, βιώματα που είχαν τοποθετηθεί στη συνείδηση τους ως άϋλες μνήμες.

Σε αυτό το βιβλίο με τίτλο, «Η Παγίδα» ένας πλούσιος, προσεγμένος, σκληρόδετος τόμος 520 σελίδων από τις εκδόσεις Καστανιώτη κρύβει στις σελίδες του μύχια μυστικά τα οποία ο συγγραφέας δεν διστάζει να τα παρουσιάσει δίχως το αναγκαίο πέπλο προστασίας που διαθέτει η λογοτεχνία και ο συγγραφέας μπορεί να αφηγείται ότι θέλει εκ του ασφαλούς.

Έτσι ο Ανδρέας Μήτσου δεν διστάζει να αποκαλύψει αλήθειες, πάθη, πόθους, ενοχές, ψεύδη, ευθύνες, δολοπλοκίες. Με γυμνή ένταση απογυμνώνει αισθήσεις και συμπεριφορές. Στιγμές που οι άνθρωποι αλλάζουν ή χάνεται ο κόσμος γύρω τους από κάποιο γεγονός· κι όλοι μοιάζουν να είναι παρόντες σε μια κατάσταση απουσίας και παρά τη λογική απαίτηση του εγώ τους μπροστά στις ανεκπλήρωτες προσδοκίες τους να δίνουν μορφή και σχήματα στις ζωές τους.

Η τεράστια ικανότητα του συγγραφέα να ανακαλεί το φαντασιακό τον κάνει εκπληκτικό ραβδοσκόπο που μπορεί να εντοπίζει τις πλέον κρυφές και υπόγειες φλέβες του συναισθηματικού κόσμου των χαρακτήρων.

Σε κάθε διήγημα συναντάς κι έναν διαφορετικό χαρακτήρα με τον δικό του προσωπικό κόσμο. Θα τολμούσα να πω ότι προκύπτει μία μαθητεία από τις ιδιοσυγκρασίες τους με τον τρόπο που δρουν, σκέφτονται και πράττουν μέσα από τις αφηγήσεις.

Θυμόμαστε ένα βιβλίο για τους καλά δομημένους ήρωες του κι όχι τόσο για το θέμα. Σε όλα σχεδόν τα διηγήματα η ταύτιση μου μαζί τους ήταν άμεση και απόλυτη με τα κίνητρα και την ανταπόκριση τους που πυροδότησε ο συγγραφέας, ψυχικά και πνευματικά μέσα από σχέσεις στοργής, προστασίας, ζήλειας μίσους, ανταγωνισμού.

Είναι σίγουρο πως τα διηγήματα του βιβλίου θα ικανοποιήσουν τον αναγνώστη καθώς στα κείμενα εκφράζονται απόκρυφες αισθήσεις της ειμαρμένης κάθε ανθρώπου. Αισθήσεις που κινούνται με ειλικρίνεια ανάμεσα στις αληθινές ανθρώπινες επιθυμίες, βλέψεις και προσδοκίες. Η γραφή παρουσιάζει εικόνες υπαρκτές από την πραγματική ζωή που όσο επηρέασαν τους πρωταγωνιστές άλλο τόσο θα επηρεάσουν και τον αναγνώστη.

Ο έρωτας, η αγάπη. H συναισθηματική απόκλιση, η δυσκολία επικοινωνίας, η αντιπαλότητα, ακόμη και η αποστροφή, βιώνονται ως καταστάσεις πλήρους έντασης καθώς οι διαπροσωπικές σχέσεις είναι τέτοιας βαρύτητας, που είναι δύσκολο σε αρκετές περιπτώσεις να υπερισχύει η νηφαλιότητα.

Μα αυτές δεν είναι οι αλήθειες της ζωής; Και κυριολεκτώ με τον όρο αλήθειες καθώς αυτές ενυπάρχουν στη ζωή μας. Τα γεγονότα εκείνα που τη συνθέτουν να είναι πότε καλή ή άσχημη, πότε εύκολη ή δύσκολη, άλλοτε πάλι πιθανή ή απίθανη και να χαρίζεται ή να εκδικείται όποιον και όποτε θέλει.

Ο συγγραφέας με λόγο αυθεντικό όπως μιλάμε σήμερα και με έντονα στοιχεία ρεαλισμού σε πολλές αφηγηματικές στιγμές, που όμως ετούτες πάντα απορρέουν από την ψυχολογική και συναισθηματική διάθεση των ηρώων του, καταφέρνει μέσα από την περιγραφή του έξω κόσμου να καταγράψει με άρτια λογοτεχνική τεχνική την εσωτερική συναισθηματική πάλη των πρωταγωνιστών και τη μετέπειτα έμπειρη γνώση τους που ατσαλώνει τις ουσιαστικές ανταποκρίσεις τους να αντιπαλεύουν τις δοκιμασίες και τις μεταβολές μέσα από τις προσδοκούμενες αναζητήσεις τους.

Οι ιστορίες των διηγημάτων ξεδιπλώνονται με έναν αυξανόμενο ρυθμό έντασης που παρασύρει τον αναγνώστη μέσα από το ύφος του συγγραφέα να συμπάσχει με τα γεγονότα και να αντιλαμβάνεται τα συναισθήματα, τον λόγο, τις αντιδράσεις, τις σκέψεις των ηρώων και ηρωίδων του τόσο στον εσώτερο ψυχικό τους κόσμο, τον κοινωνικό τους περίγυρο όσο και το ηθικοπλαστικό τοπίο του τόπου και του χώρου που έχουν συντελευτεί γεγονότα από τις ζωές τους.

Ωσεί παρόν ο συγγραφέας μπροστά στα κείμενα του, δεν διστάζει να αποκαλύψει γεγονότα και στοιχεία που συνθέτουν ένα ψηφιδωτό στην προσωπική του γνωστική πορεία για τον άνθρωπο.

Σε αρκετά διηγήματα συναντάμε τον συγγραφέα από την νεαρή ηλικία, εποχή που αρχίζει να συναναστρέφεται με τους ανθρώπους κι αντιλαμβάνεται τι εστί αλήθεια, πρόκληση, ενδιαφέρον, έρωτας, αγάπη, απογοήτευση.

Εποχή που ξυπνάει κι ορθώνεται μέσα του η γνώση της απομυθοποίησης μέσα από τη βιωματική στιγμή και τον σπρώχνει να σκεφτεί, να τολμήσει να ονειρευτεί μπροστά στον καθρέφτη του εαυτού του για το τι είναι αληθινό και όμορφο· κι εντέλει να μάθει ποιος πραγματικά είναι.

 

 

Βιογραφικό

Ο Ανδρέας Μήτσου κατάγεται από την Aμφιλοχία. Έχει σπουδάσει αγγλική λογοτεχνία, ελληνική φιλολογία και είναι διδάκτωρ Φιλοσοφίας («Καθημερινότητα, Γλώσσα–Λογοτεχνία στον Χάιντεγκερ»). Έχει εκδώσει οκτώ συλλογές διηγημάτων, πέντε μυθιστορήματα και δύο νουβέλες. Τελευταίο βιβλίο του «Γκαλίνα, η Σκοτεινή Οικιακή Βοηθός» (Δεκέμβριος 2017, Εκδόσεις Καστανιώτη). Tο μυθιστόρημά του «Tα ανίσχυρα ψεύδη του Oρέστη Xαλκιόπουλου» τιμήθηκε το 1996 με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος. H συλλογή διηγημάτων του Σφήκες απέσπασε το Bραβείο Γραμμάτων Κώστα Ουράνη της Aκαδημίας Aθηνών το 2002. Tο 2007 η νουβέλα του «O κύριος Eπισκοπάκης» τιμήθηκε με το Bραβείο Aναγνωστών (EKEBI – EPT), ενώ την επόμενη χρονιά διασκευάστηκε για το θέατρο από τον ίδιο τον συγγραφέα και ανέβηκε στο «104 Kέντρο Λόγου και Tέχνης» σε σκηνοθεσία του Στέλιου Mάινα. Έργα του έχουν ανθολογηθεί και μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες. Εργάστηκε ως φιλόλογος στη δημόσια εκπαίδευση, διετέλεσε σχολικός σύμβουλος φιλολόγων στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Αθήνας. Κείμενά του κριτικής λογοτεχνίας και δοκιμιακού λόγου δημοσιεύτηκαν στις εφημερίδες «Το Βήμα», «Η Αυγή», «Το Έθνος», «Η Εξουσία», «Η Καθημερινή», «Ελευθεροτυπία», κ.ά. Έχει διδάξει Δημιουργική Γραφή επί δεκαετία (ΕΚΚΕΒΙ, ΙΑΝΟΣ, FNAK, Φιλοσοφική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών) και Θεωρία Αφήγησης στα ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 2016 του απονεμήθηκε το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος για την συλλογή του «Η Εξαίσια Γυναίκα και τα Ψάρια» (Εκδόσεις Καστανιώτη). Διηγήματά του έχουν μεταφερθεί στην τηλεόραση (ΕΡΤ 1), καθώς και η σειρά «Ανίχυρα Ψεύδη» (ΕΡΤ 1).

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top