Fractal

Γιάννης Λειβαδάς. Ποιήματα από τις συλλογές: “Οι Κρεμαστοί Στίχοι Της Βαβυλώνας” και “John Coltrane Και 13 Ποιήματα Για Την Jazz”* 

Επιλογή – Σχολιασμός: Ίων Μελεάγρου //

 

 

 

 

 

ΝΥΧΤΑ ΙΙΙ

 

Λογαριάζω τη ζωή σαν μια ακατάλληλη στιγμή•

Μέσα στα ρούχα μου ιδρύω μια πόλη

Υπόλευκα πλοία μας γνέφουν από μακριά

Μικρά στρογγυλά φώτα

Είμαστε μέσα σαμποτάροντας τις μηχανές

Ανοίγοντας τρύπες στα αμπάρια

Ωστόσο κόβουμε  βόλτες στο λιμάνι

Μια άγνωστη σηκώνει το φουστάνι

Σαν οδυρμός φτάνει το κύμα στη ακτή

Λάμπουν σκουπίδια του γιατί

Απομεινάρια του πρέπει –

Είμαι σίγουρος και πράος πια

Έχω χαθεί και σφυρίζω κάτι χαρούμενο

Εμβατήριο κηδείας με παλαβή σουρντίνα

Η πομπή επιβραδύνει

Λογαριάζω  προσθέτω

Αφαιρώ

Την κατάλληλη στιγμή

Δημιουργούνται αλλεπάλληλοι κόσμοι•

Η κτίση άλωση ελαστική

Που αλλοιώνεται χωρίς να αλλοιώνει

Καθώς αετοί φωλιάζουν στη γραφομηχανή

Ο σκύλος μασάει το λουλούδι

Κι εγώ ψάχνω για ψυχή

Όχι.

 

[Hotel Cirta – Τύνιδα]

 

 

 

ΟΤΑΝ Ο ΕΝΤΙΣΟΝ μ’ εκείνο το χαζό κοστούμι

έβαλε σε κάθε σπίτι ένα λαμπτήρα

τα μαστόδοντα φρίκαραν

 

ποσώς  μας ενδιαφέρει

όπως κι αυτός ο ηλίθιος ο πληθυντικός

 

μεταξύ εμού κι αυτής της γούνας με τα ράμματα

ο θάνατος κυνηγά τον τελευταίο λύγκα

για να του πάρει την ομορφιά.

 

 

 

ΚΑΘΟΜΑΣΤΕ στο παρελθόν

ακούγοντας τον Πάρκερ

για σκέψεις

η Ακρόπολη βρίσκεται πια στη μέση

εμείς στην άκρη

αρκετές γενοκτονίες

ας πάρουμε άλλα δυο ποτά

μήπως μιλάμε δίχως στόματα;

δυο ποτά είπαμε

επανερχόμαστε

ένα χέρι βοηθείας

με τις άκρες των δαχτύλων

ψάχνουμε μέσα στις τσέπες

αν μας φτάνουν

τα λεφτά

για άλλες δύο Ακροπόλεις

για άλλες δυο γενοκτονίες.

 

 

 

ΠΑΡΑΤΑ ΜΕ ΤΡΑΚΛ

 

Και ο Σεβαστιανός δεν θα ξυπνήσει απ’ το Όνειρο

και για Ψαλμό θα παίζει τα άστρα σαν μαρμάρινα ροδάκινα

στ’ αράχνινα χέρια του

και βέβαια το χλωροφόρμιο

και η κοκαΐνη στο τέλος μες στην αφανισμένη καρδιά

της Κρακοβίας –

Σε πλησιάζω βουβός μα σίγουρος

καταπιωμένος απ’ τη νύχτα με το τραγούδι του Εκδημήσαντος.

Είμαι πίσω από θολά και άπλυτα τζάμια και σκαρώνω

αυτό το ποίημα στο όνομά σου γεμάτος πλήξη

περπατώ μες στο θάνατο και σφυρίζω

σαν σπαστική κάμπια το όνομά του –

Απομένουμε λίγοι υποδιαιρώντας

κάθε ανοξείδωτη ψυχική παρόρμηση –

Τα βρίσκω μπαστούνια μα εκτοξεύω αγριολούλουδα

ο κίνδυνος είναι ασφαλέστερος απ’ την ασφάλεια

τα λόγια που μπορεί κάποιος να πει λιγοστεύουν

καθώς και το λυκόφως πάνω απ’ το τραπέζι με τα φρούτα

φαγωμένα με ανάμικτα συναισθήματα

και είναι ακόμα η Αρχή

οι άνθρωποι μου φέρνουν πλήξη προσπαθώντας για το αδύνατο

ψυχές που μοιάζουν με λεκέδες

κακόφημες σκιές•

εκατομμύρια άγγελοι ρισκάρουν την ανύψωση.

 

 

 

ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΜΑ ΤΟΥ ΧΟΚΟΥΣΑΪ

 

Ο θεός παραμένει πιο ισχυρός από

τον άνθρωπο.

Η ομορφιά είναι κρυμμένος ήλιος

πάνω απ’ τα σύννεφα

αυτής της μπόρας που ξινίζει.

 

Μήπως δεν χρειαζόμαστε

ποιήματα;

 

Τσακωθήκαμε για την ομπρέλα

κάτω από του Χοκουσάι

το κύμα.

 

 

 

CANADIAN CLUB

 

Το παν είναι

να γράφεις για το κακό

που έχει συμβεί

σαν ξεβρασμένος στο ακρωτήριο της ελπίδας•

χωρίς καμία δυσκολία

όπως πατάς του σκύλου τα σκατά

ή πέφτεις από το κρεβάτι όταν

στον ύπνο σου βλέπεις πως πετάς –

 

Όπως τα κέρματα που θάφτηκαν

στην αμμουδιά κάποιας κλεψύδρας.

 

 

 

JAZZ, ΛΕΩ

[στον Lee Morgan]

 

Είναι τόσο υπόγειο αυτό

το παίξιμο

όπως μια νυχτερινή φωτιά

στου άδειου δρόμου τα απομεινάρια

τόσο ζεστή

και αναγκαία

και

αρχαία που όλοι

οι άνθρωποι του δρόμου

πλησιάζουν

τα χέρια τους

πάνω της

γύρω γύρω

αυτό είναι το

απόγειο —

αυτό είναι το παίξιμο

 

 

 

ΜΕΤΑΦΟΡΑ

 

Όταν η οικογένεια Dolphy

παρέδωσε

τα πνευστά του νεκρού της

στον John Coltrane

 

ένας μαύρος θεός ήξερε

τι σήμαινε αυτό

 

 

 

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΝΕΚΡΟΣ / JACKIE McLEAN

 

Πρόσφατα νεκρός πως είσαι

μου είπε

στο τηλέφωνο

ο παλαβός

πιανίστας

ό,τι κι αν λένε παίζε

το άλτο σάλτο

γέμιζε την παρτιτούρα

όλοι εμείς είμαστε

της άλλης

πλευράς

οι

νεκροί

 

 

 

 

Η εν λόγω επιλογή των ποιημάτων, δεν έγινε τυχαία και ούτε προέκυψε από το προσωπικό και μόνο γούστο του γράφοντος. Τα ποιήματα αυτά, είναι διαποτισμένα με τα βασικότερα χαρακτηριστικά που διέπνεαν το σώμα της ποίησης του Γιάννη Λειβαδά, έως την εισαγωγή της “οργανικής αντιμετάθεσης” η οποία άρχισε να αποτυπώνεται σταδιακά από το 2008 στα έργα του.

Αρχικά, έχουμε μια ιδιότυπη αρχιτεκτονική δομή, και ένα ανάλογο περιεχόμενο, τα οποία κατάγοντα από την τζαζ και τον τζαζ αυτοσχεδιασμό. Αυτό, συνεπάγεται εκλεπτυσμένη αισθητική. Όχι επιδερμική προσέγγιση και επιφανειακή σχέση με το μουσικό φάσμα της Τζαζ, αλλά μια ιδιάζουσα, αισθητική συνομιλία με τη γλώσσα και τους κώδικές της τους οποίους αποτυπώνει περίτεχνα και, για τα δεδομένα της νεοελληνικής ποίησης, απαράμιλλα.

Στα ποιήματα, απουσιάζουν οι λυρικές και συναισθηματικές κορώνες που συνηθίζονται ευρύτερα και που επιτηδευμένα χρησιμοποιούνται για να επικαλεστούν το κοινό (συν)αίσθημα, το κοινώς αποδεκτό έρεισμα. Ευρύτερα, τα έργα του ποιητή  διαπνέονται από μία καταλυτική αίσθηση φυσικότητας, τα ποιήματα “συμβαίνουν”, ούτε προετοιμάζουν τον αναγνώστη, ούτε του επικαλύπτουν οτιδήποτε ήδη γνωστοποιημένο. Η ποίηση του Λειβαδά είναι τόσο φυσική που γίνεται μεταφυσική και τόσο μεταφυσική που επιστρέφει στη φυσικότητά της, θα μπορούσε να πει κανείς. Μια ποίηση που οριοθετεί τη δική της διάσταση παράλληλα στη σύγχρονη περισσή ποιητικότητα.

 

 

ΒΑΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ (ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ)

 

Ποίηση:

  • Κενά Τεκμαιρόμενα (Κουκούτσι 2017)
  • Μοντάρτ (alloglotta 2015)
  • Το ξίγκι της Μύγας (Κέδρος 2015)
  • Ηχούν Οστά (Ιωλκός 2014)
  • LaChopeDaguerre + Ποιήματα Κελύφους (Κέδρος 2013)
  • Άτη/Σκόρπια Ποιήματα 2001-2009 (Κέδρος 2011)
  • Άπτερος Νίκη-Μπίζνες-Σφιγξ (Ηριδανός 2008)
  • Οι Κρεμαστοί Στίχοι της Βαβυλώνας (Μελάνι 2007)
  • Παράρτημα Εύκρατης Συγκίνησης (Ίνδικτος 2003)
  • Απόδειξη Λιανικής Ποίησης (Άκρον 2002)

 

Δοκιμιογραφία:

  • Ανάπτυγμα [Δοκίμια και σημειώματα ποίησης] (Κουκούτσι 2015)

 

 

* Η συλλογή “Οι κρεμαστοί στίχοι της Βαβυλώνας” κυκλοφόρησε το 2007 από τις εκδόσεις Μελάνι και η συλλογή “JohnColtrane και 13 Ποιήματα για την Τζαζ“, κυκλοφόρησε το 2007 από τις εκδόσεις Απόπειρα, σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων και εκτός εμπορίου.

 

Ετικέτες:
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top