Fractal

«Υγεία-ασθένεια, μια όχι μονοσήμαντη απάντηση»

Γράφει ο Γ.Χ. Καραμίχος //

 

skoniΚέλλυ Πάλλα, «Σκόνη του τίποτα», Επτά επάλληλες ιστορίες, Εκδόσεις Γαβριηλίδη ,2013.

 

Το βιβλίο της Κέλλυς Πάλλα «Σκόνη του τίποτα», Επτά επάλληλες ιστορίες, είναι το λογοτεχνικό corpus επτά αλληλοσυμπλεκόμενων ιστοριών με πρωταγωνίστριες επτά συν μία αντίστοιχα ασθενείς γυναίκες (τη Σόνια, την Αμαλία, τη Ρία, την Αγάπη, τη Ρίτα, την Εύη, τη Φανή και την Ιουλία) που οι ιστορίες τους εκτυλίσσονται σε ένα νεότευκτο και υπερσύγχρονο νοσοκομείο τις παραμονές των επίσημων εγκαινίων του. Ένας ολόκληρος κόσμος του ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού κινείται στου ασθματικούς ρυθμούς του. Η ασθένεια είναι ο κοινός παρονομαστής όλων των ιστοριών.

Ο ποιητικός τίτλος του βιβλίου «Σκόνη του τίποτα» είναι ένα σχόλιο πάνω στο χρόνο που μετατρέπει σε σκόνη γεγονότα που φαντάζουν ανυπέρβλητα, όταν μάλιστα σχετίζονται με την ανθρώπινη υγεία. Αμβλυμμένα και αποδυναμωμένα, με την πάροδο του χρόνου, αποκτούν τις πραγματικές τους διαστάσεις, όπως συμπυκνωμένα και εύστοχα το επισημαίνει στα αφηγήματά της η Κέλλυ Πάλλα.

Η συγγραφέας στην πρωταγωνίστρια της πρώτης ιστορίας και συνδετικό κρίκο όλων των ιστοριών, την Ιουλία, επιφυλάσσει την τιμή, στη δύση της ζωής της, σε ηλικία ενενήντα έξι ετών να κοινωνήσει ως παρακαταθήκη στον αναγνώστη την κεντρική υπαρξιακή και φιλοσοφική στόχευσή της στην προθανάτια στοχαστική της διατύπωση « Ένιωσε βαθιά ευγνωμοσύνη για όσα έζησε και απέραντη νοσταλγία για όσα ποτέ δεν έζησε, αλλά εκείνη την ύστατη ώρα κατάλαβε ότι, με έναν τρόπο, υπήρξαν όλη της η ζωή».

palla_kellyΗ συγγραφέας κάνοντας χρήση της τριτοπρόσωπης αποστασιοποιημένης αφήγησης ενδυναμώνει την υπαρξιακή της πρόθεση να απαντήσει στο βασικό ερώτημα που απορρέει από την αντιστροφή του δίπολου υγεία-ασθένεια. Ποιος είναι δηλαδή ο ψυχισμός του ανθρώπου, όταν παρεκκλίνει από την προκαθορισμένη, όπως νομίζει, κανονικότητα της βιολογικής του ροής: Γέννηση, ανάπτυξη, ωρίμανση, γήρανση, θάνατος. Σε όλους μας καραδοκεί μια τέτοια ανατροπή και το ερώτημα αιωρείται μόνιμα. Η απάντηση δίνεται μοιραία μόνο μέσα από τη βιωμένη οδυνηρή πραγματικότητα της ασθένειας.

Αυτή ακριβώς την πραγματικότητα διαπραγματεύονται οι επάλληλες ιστορίες των επτά ασθενών γυναικών σε μια ώσμωση διαφορετικών χαρακτήρων, στον ίδιο υποδοχέα. Ο πραγματικός πρωταγωνιστής είναι το σώμα που υποφέρει και αυτό καθορίζει οριστικά και την ποιότητα της παλίνδρομης σχέσης υγείας-ασθένειας και αντίστροφα, καθώς και του έξω κόσμου με τον έσω του νοσοκομείου.

Στην πρώτη ιστορία (την αξιολογώ ως την καλύτερη) η κεντρική ηρωίδα, η Ιουλία, παλεύει να ισορροπήσει ανάμεσα στην κανονικότητα και την αποδοχή της ασθένειας (αγγειίτιδα σε πρώιμο στάδιο) με μια εντυπωσιακή διαβάθμιση συναισθημάτων που καταλήγουν στη διεκδίκηση του ενστίκτου της επιβίωσης, κοινό αιτούμενο άλλωστε όλων των ασθενών και των επτά αφηγημάτων.

Παντού τα ανήμπορα σώματα των μακροχρόνια ασθενών ενεργοποιούν την εκδήλωση των πιο αντιφατικών και ακραίων συναισθημάτων που τα συνεγείρουν ο φόβος για το παρόν και το μέλλον, η αίσθηση στης ανθρώπινης έκπτωσης και της ντροπής και η αδυναμία για μια φυσιολογική ζωή.

Στοχαστική διάθεση, αυτοσαρκασμός, απωθημένος ερωτισμός που ζωντανεύει την ξεχασμένη λίμπιντο. Κοινωνικός αποκλεισμός, αβάσταχτη μοναξιά, επικοινωνιακή απόπειρα, παραίτηση, απόλυτη εξάρτηση και σωματική δυσλειτουργία, αλλά και ελπίδα για καλύτερες μέρες. Σωματική καθήλωση, ανασφάλεια, πάθος και βασανιστικά υπολανθάνουσα αντικοινωνική συμπεριφορά. Ματαιοδοξία και φιλαρέσκεια, παραίτηση και ελπίδα, φόβος και περιθωριοποίηση συνθέτουν τον αντιφατικό, συναισθηματικό πλουραλισμό των ασθενών με μια περιπαικτική, αυτοσαρκαστική διάθεση στην μόνιμα διαλεκτική με τον εαυτό τους.

Το νοσοκομειακό προσωπικό, ένας κόσμος παράλληλος με αυτόν των ασθενών, ακτινογραφείται με την ευκολία και τη βεβαιότητα σχεδόν της βιωμένης εμπειρίας. Με τις μικρότητές του, τις φιλοδοξίες, το ευκαιριακό παρασκήνιο, τον διαγκωνισμό, το φανερό ή κρυφό φλερτ, τις συμπεριφορές που τις υπαγορεύει η συμπάθεια ή μη των αναξιοπαθούντων. Είναι οι δευτερεύοντες ήρωες του βιβλίου που συνθέτουν μια ενδιαφέρουσα κοινότητα.

Η λέξη κλειδί που υπολανθάνει στο αφελές ερώτημα : υγεία ή ασθένεια δεν είναι η μονοσήμαντη απάντηση του όχι, αλλά ο συμβιβασμός με την οδυνηρή πραγματικότητα της ασθένειας που απαιτεί ψυχική προετοιμασία, επειδή όλοι μας ζούμε με την ψευδαίσθηση της νομοτελειακής, όπως νομίζουμε, σωματικής μας κανονικότητας.

Η πορεία του πάσχοντος σώματος, σύμφωνα με την εξόχως αποκαλυπτική και απροσδόκητη παραδοχή του είναι μια οδυνηρή και

εξαγνιστική διαδικασία που προετοιμάζει τον άνθρωπο να αποκτήσει την καθαρτήρια γνώση της ψυχοσωματικής οδύνης και την αφορμή για σφυρηλάτηση και αυτοβελτίωση του χαρακτήρα του . Μέσα από το καμίνι της δοκιμασίας αναδύεται ο καινούριος άνθρωπος.

Σε μια πυκνή σκιαγράφηση του συγγραφικού και λογοτεχνικού προφίλ Κέλλυς Πάλλα θα επεσήμαινα :

– Με την τεχνική του flash back κτίζει αναδρομικά την προσωπικότητα της κάθε ηρωίδας, ως μια αδιαίρετη σωματική και ψυχική οντότητα.

– Το ύφος δεν έχει τίποτα το απεγνωσμένο ή το καταθλιπτικό. Το αντίθετο μάλιστα. Αφήνει να το διαπερνά μια ελαφρά χιουμοριστική διάθεση.

– Η ψυχή ως αντίβαρο της σωματικής ανεπάρκειας εκλύει δυνάμεις που λειτουργούν αποτρεπτικά, γιγαντώνοντας τη θέληση για επιβίωση και ενθαρρύνοντας τις ηρωίδες να διεκδικήσουν το μερτικό τους στην κανονικότητα.

– Το βιβλίο είναι μια σπουδή στην τραυματισμένη γυναικεία φιλαρέσκεια και στο φυσικό δικαίωμα για αξιοπρέπεια, χωρίς τον οίκτο και την καλυμμένη ρατσιστική έκφραση της διαφορετικότητας.

– Ο αφηγηματικός κύκλος συμπίπτει με τον βιολογικό της κεντρικής ηρωίδας, της Ιουλίας, για την μακροημέρευση της οποίας η συγγραφέας μας προϊδεάζει.

– Τις επιμέρους ιστορίες χαρακτηρίζει η θεατρική οπτική των μονόπρακτων.

– Οι εγκεφαλικοί και φιλοσοφικοί στοχασμοί εκφρασμένοι σε πλάγιο λόγο αναδεικνύουν την οξύνοια, αλλά και τη γερή τεχνική της συγγραφέα.

– Οι διάλογοι-μονόλογοι των πρωταγωνιστριών φιλτράρονται μέσα από το φακό της ενδοσκόπησης και της λυτρωτικής εξομολόγησης.

Το βιβλίο στο σύνολό του είναι αναμενόμενος καρπός μιας άκρως ευαίσθητης και παρατηρητικής δημιουργού που η φιλολογική της σκευή και οι εμπειρίες των επιμέρους σπουδών της τής εξασφαλίζουν την στέρεα υποδομή για περαιτέρω πορεία στη λογοτεχνία.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top