Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / «Ένας Αρκούδος μια φορά»
11/12/2018, 11:00 μμ

«Ένας Αρκούδος μια φορά»

Γράφει η Ελένη Μπετεινάκη // *

 

Αφιερωμένο στη μνήμη της Μαρίας Αργυριάδη

 

Ένα κίτρινο, μαδημένο, ταλαιπωρημένο αρκουδάκι που βρέθηκε στον δρόμο, αγοράστηκε από έναν γυρολόγο γιατί θύμισε στη Μαρία Αργυριάδη το δικό της, σαν ήταν παιδί, ήταν η αιτία για να γράψει τούτη την πολύ τρυφερή, συγκινητική, αλλά σπουδαία ιστορία η Ελένη Γερουλάνου.

Ένα μοναδικό βιβλίο με τον τίτλο: «Ένας Αρκούδος μια φορά», με εικονογράφο την Ίρις Σαμαρτζή*.

 

Η αναζήτηση, η εγκατάλειψη, η ανάγκη να ανήκεις κάπου, το ταξίδι της ζωής, η περιπλάνηση, ο προορισμός, η ζεστή αγκαλιά. Όλα τα συναισθήματα στοιβαγμένα σε ένα μικρό χνουδωτό, καφετί αρκουδάκι λούτρινο, μαλλιαρό. Στέκει και καμαρώνει τώρα σε ένα μουσείο εκπληκτικό, τούτο το αρκουδάκι της ιστορίας, της Μαρίας και της Ελένης. Κι ήταν η ιστορία του άγνωστη αλλά νομίζω πως όλοι καταλαβαίνουμε πως ήταν ένα από τα χιλιάδες αρκουδάκια αγκαλιάς.

Ίσως και να ‘ταν το δικό μας αρκουδάκι που σαν μεγαλώσαμε… χάθηκε. Μια αγκαλιά το βιβλίο, μια ενθύμηση, μια προτροπή, μια ανάγκη και μια υποχρέωση. Πού πάνε τα παλιά μας παιχνίδια σαν μεγαλώνουμε; Πόσα από αυτά σώζονται, πόσα χάθηκαν, αδιάφορο ή άγνωστο πού; Πόσες ώρες χαράς, φαντασίας, μας χάρισαν όλα εκείνα τα παλιά, τα σύγχρονα, τα αγαπημένα των παιδικών χρόνων;

Μια ιστορία πολύ, μα πολύ συγκινητική! Αφιερωμένη σε έναν άνθρωπο, με σπάνια αισθητική και ψυχή. Έναν άνθρωπο που δυστυχώς… “έφυγε” το ξημέρωμα της Παρασκευής 30 του Νοέμβρη για εκείνο το μεγάλο ταξίδι. Πρόλαβε όμως, πρόλαβε να δει το όνειρο του να θεριεύει, να παίρνει σάρκα και οστά να δει την έκπληξη, το θαυμασμό, την αγάπη των παιδιών στα δικά της παιχνίδια, σε εκείνο το Μοναδικό Μουσείο Παιχνιδιών, στο Παλαιό Φάληρο στην Αθήνα. Πρόλαβε να δει το βιβλίο τυπωμένο, πρόλαβε να χαμογελάσει για τα λίγα λόγια που της γράψαμε την περασμένη εβδομάδα, αγνοώντας την κατάσταση της υγείας της.

Κυρίες και κύριοι κι αγαπητά μου παιδιά, η Μαρία Αργυριάδη, συλλέκτρια, ερευνήτρια, συγγραφέας, παντοτινό παιδί, δεν είναι πια εδώ αλλά θα μείνει για πάντα το έργο της. Δεν την συνάντησα ποτέ, όμως θαύμασα όλα όσα έκανε στη ζωή της. Νομίζω ότι ήταν πια ένα από τα πιο σπουδαία πρόσωπα που είχε η… χώρα μας. 20.000 παιχνίδια, δικά της, αγορασμένα ή δωρισμένα από φίλους, από ταξίδια, από… τα σκουπίδια. Κι όλα δώρο στα παιδιά, σε ένα μουσείο κόσμημα, στα μάτια πολλών κι όχι κρυμμένα σε αποθήκες, σε χαρτόκουτες, στα πατάρια και στο πουθενά. Για να γνωρίσουν τα παιδιά, για να θυμηθούν οι μεγάλοι, για να ζήσουμε ξανά την ιστορία του τόπου μέσα από τις παιδικές συνήθειες και τα παιχνίδια του τότε, που μπορεί κάποια στιγμή να ξαναγίνουν του τώρα.

“Ένας Αρκούδος μια φορά”… Ένας Αρκούδος για πάντα!

 

Η Ελένη Γερουλάνου

Ένα βιβλίο έγραψε για αυτόν τον αρκούδο η Ελένη Γερουλάνου. Ένα βιβλίο σημαντικό, αγαπημένο από την πρώτη του σελίδα, που μυρίζει γιασεμί κι ίσως και λίγο αγιόκλημα.

Λίγα τα λόγια της Ελένης μα απολύτως μαγικά. Ένα βιβλίο που σε γεμίζει νοσταλγία γιατί κάτι, κάτι θα σου θυμίσει από τα παιχνίδια της δικής σου ζωής.

Την ίδια στιγμή προσφέρει μια ιστορία που κρύβει μέσα της την περιπλάνηση ενός «παιδιού» που δεν ξέρει, δεν θυμάται, δεν έχει σπίτι. Ίσως και να ‘ναι παραλληλισμός, αλληγορία, ίσως…

Για το ταξίδι της ζωής, την αναζήτηση του τόπου, του να ανήκεις κάπου, τις ρίζες σου να απλώσεις, το καταστάλαγμα!

Κι όσο ξεφυλλίζεις το βιβλίο, ανακαλύπτεις μέσα από την αφήγηση και περιπλάνηση του μικρού αρκουδάκου και τις απίστευτες εικόνες της Ίριδος Σαμαρτζή πως όλα τα παιχνίδια μας είχαν και έχουν ψυχή! Προσπαθείς να θυμηθείς τι έγιναν, πού πήγαν σαν τα βαρέθηκες, σαν μεγάλωσες, σαν χάλασαν, ξέφτισαν ή έσπασαν. Άραγε, σκέφτεσαι, τουλάχιστον πήγαν για ανακύκλωση, ή κατέληξαν σε μια χωματερή; Μαζί τους κι οι ατελείωτες ώρες απασχόλησης κι οι θησαυροί των παιδικών χεριών κι απογευμάτων που ήταν ότι πολυτιμότερο είχαμε κάποτε… Ο μικρός αρκούδος όμως της Μαρίας και της Ελένης θα ζήσει για πάντα. Θα ζήσει σαν παραμύθι, θα ζήσει σαν παιχνίδι που σώθηκε στο Μουσείο Παιχνιδιού του Παλαιού Φαλήρου στην Αθήνα!

 

 

Ο δικός μας αρκούδος γιατί έτσι τον νοιώθουμε πια, περιπλανιέται κι αναζητά μέσα σε μια ιστορία που μπορεί να είναι παραμύθι όμως συμβαίνει και σ’ εμάς κι είναι σαν αληθινή. Και βοηθά πολύ σ΄ αυτό η μαγική εικονογράφηση της Ίρις Σαμαρτζή. Σαν να ‘ναι όλα ζωντανά μπροστά στα μάτια σου! Τα παιχνίδια των καιρών, των χωρών, των ζώων, τις κούκλες τις μοναδικές, τα πλοία που είναι σαν αντίγραφα όλων των σπουδαίων που υπήρξαν κάποτε στ’ αλήθεια.

Τη μοναδική αλεπού με την πάπια της που φτιάχτηκε στη Γερμανία την δεκαετία ανάμεσα στα 1930 και 1950. Εκεί μέσα στο βιβλίο και στο μουσείο είναι κι ο Κλούβιος κι η Σουβλίτσα που μεγαλώσαμε μαζί τους. Είναι και τα δικά μας όμορφα κι αθώα χρόνια. Καρουσέλ, χάρτινες και πορσελάνινες κούκλες, μικρά ξύλινα κουκλοθέατρα. Αεροπλάνα, αλογάκια, τρακατρούκες, μαριονέτες και χίλια δυο καλούδια που κάποτε έπαιρναν ζωή σε χέρια παιδικά….

Ό,τι κι αν πω για αυτό το βιβλίο θα ‘ναι λίγο. Γέμισε ομορφιά την ψυχή μου. Έφερε δάκρυα χαράς και νοσταλγίας. Έφερε το δικό μου αρκουδάκι στη θύμησή μου. Έφερε θαυμασμό για την Μαρία Αργυριάδη και σήμερα πια μια μικρή πίκρα, που “έφυγε” χωρίς να τη συναντήσω κι ας το είχα προγραμματίσει αρχές του καινούργιου χρόνου. Γέμισε η ψυχή μου θαυμασμό και για τους ανθρώπους που οραματίστηκαν και κατάφεραν να φτιάξουν τούτο το μουσείο και να το παραδώσουν σ’ εμάς και τις επόμενες γενιές.

Ελένη Γερουλάνου! Τι να γράψω σήμερα; Τα νέα δεν ήταν καλά όμως το βιβλίο τούτο είναι σπάνιο, μοναδικό κι ανεπανάληπτο. Φέρει τη δική σου σφραγίδα και της Μαρίας, πόντο-πόντο, λέξη- λέξη. Ελένη μας, όλων μας είσαι, με το πιο όμορφο χαμόγελο, το πιο αληθινό από όλους τους ανθρώπους που γνωρίζω και υπηρετούν το βιβλίο, τα παιδιά, την εθελοντική εργασία- προσφορά. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις τούτη η συγγραφέας και ακούραστη εθελόντρια.

Library4 all, δημιούργημά της! Έχει περάσει πια τούτη η «προσφορά» τα σύνορα της Ελλάδας. Έχει γεμίσει εκατοντάδες σχολεία και βιβλιοθήκες με χιλιάδες βιβλία και πρωτεργάτης, ακούραστος και αναντικατάστατος η Ελένη μας. Όσοι τη γνωρίζουν, την αγαπούν από την πρώτη στιγμή. Γράφει πάντα πολύ ιδιαίτερα βιβλία. Με ήρωες αντικείμενα μουσείων, για ιστορία, για παρελθόν που καταφέρνει να γίνει μέλλον, για πράγματα θαυμαστά και αγαπημένα.

 

 

Τούτος ο αρκούδος θα σας κάνει να θυμηθείτε τη ζωή που περάσατε, τα απογεύματα των παιδικών σας χρόνων με τα δικά σας παιχνίδια. Θα σας κάνει να αναρωτηθείτε μήπως να γινόσασταν κι εσείς δωρητές παιχνιδιών σε άλλους, σε μουσεία, σε χώρους που ζουν παιδιά και τα έχουν πολύ πολύ ανάγκη. Τούτη η ιστορία θα σας κάνει να πάτε στο μοναδικό μουσείο των Παιχνιδιών να δείτε όλους εκείνους τους θησαυρούς που μόνο χαρά μπορούν να σας γεμίσουν, μόνο αγάπη για το ωραίο, το πολύτιμο, το αθώο άλλων εποχών!

Ίρις Σαμαρτζή. Η κοπέλα με τα πινέλα που ζωγραφίζει την… ιστορία. Ιστορία έχουν και τα παιχνίδια και μόνο η δική της ευαισθησία, ματιά και αγάπη θα μπορούσε να την αποτυπώσει τόσο αληθινά και ζωντανά.

Αν ψάξετε στο διαδίκτυο θα βρείτε πολλά για τη βιογραφία της Μαρίας Αργυριάδη. Από αύριο θα γράψουν και άλλα οι εφημερίδες και τα sites. Εσείς αν θέλετε ένα πολύτιμο χριστουγεννιάτικο δώρο για το παιδί σας χαρίστε του τούτο το βιβλίο της Ελένης, της Μαρίας κι ένα ματσάκι γιασεμί για θύμηση….

Και πείτε στο μονάκριβο παιδί σας: «Πρόσεχε τα παιχνίδια σου, αγάπα τα και μην τα χαλάς», όπως έλεγε και σε εκείνην η μητέρα της, σαν ήταν μικρή. Εκείνη την άκουσε και κατάφερε το ακατόρθωτο… 20.000 παιχνίδια δώρο, σ’ εμάς!

*Ενας Αρκούδος μια φορά, Ελένη Γερουλάνου, εικ: Ίρις Σαμαρτζή, εκδ. Πατάκης- Μουσείο Μπενάκη

Για παιδιά, για μεγάλους για όλους όσοι αγαπούν τα όμορφα και τα πολύτιμα!

 

 

* Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός (https://zhtunteanagnostes.blogspot.com/)

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top