Fractal

97 επιστολές

Γράφει ο Μιχάλης Τρούλης // *

 

“Ελευθέριος Βενιζέλος και Μαρία Ελευθερίου: Η αλληλογραφία (1889-1890)”, Εισαγωγή Μ. Ζ. Κοπιδάκης -Έκδοση επιστολών: Μαρία Αρ. Καραγιάννη. Εκδόσεις Καστανιώτη.

 

Μία έκδοση επιστολών, όποιοι τις υπογράφουν, για να είναι χρήσιμη και ιστορικά αξιοποιήσιμη, απαιτεί εμπεριστατωμένη εισαγωγή, στην οποία επιβάλλεται να παρουσιάζονται εκείνοι που τις υπογράφουν, μέσα από το ιστορικό, κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό πλαίσιο που τους διαμόρφωσε και τους ανέδειξε. Αυτές οι αρχές προϋποθέτουν ερευνητές και μελετητές ικανούς και πολύ έμπειρους στη επιλογή των συνεργατών τους.

Ο Μ.Ζ. Κοπιδάκης, Ομότιμος Καθηγητής Ιστορίας και Ερευνητικής της Κλασικής Φιλολογίας, που υπογράφει και την Εισαγωγή στο παρουσιαζόμενο βιβλίο, δίνει, σε αδρές γραμμές, αρχικά στον Πρόλογο, και έπειτα στην Εισαγωγή, με λεπτομερή αναφορά το ιστορικό, κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό πλαίσιο που γεννήθηκαν, μεγάλωσαν και ερωτεύτηκαν ο Ελευθέριος και η Μαρία, και ανταλλάσσουν τις 97 επιστολές, από τις 30 Σεπτεμβρίου 1889 έως τις 20 Απριλίου 1890, εκείνος από την Αθήνα και εκείνη από τα Χανιά.

Αφετηρία των γεγονότων αποτελούν το Κρητικό Ζήτημα, μια από τις ταραχώδεις πτυχές του Ανατολικού Ζητήματος. Ο Οργανικός Νόμος (1868). Η Σύμβαση της Χαλέπας (1878), βελτιωμένη μορφή. Τα δύο νεοπαγή-νεόκοπα κόμματα. Οι Συντηρητικοί και οι Φιλελεύθεροι ή επί το λαϊκότερον Καραβανάδες και Ξυπόλυτοι. Η νίκη των Φιλελευθέρων, την άνοιξη του 1889 και εκλογή του Ελευθερίου Κυριάκου Βενιζέλου, ως βουλευτή Κυδωνίας, σε ηλικία μόλις 25 ετών. Η εξέλιξη των γεγονότων… Η κήρυξη του Στρατιωτικού Νόμου και ο αμείλικτος Σακίρ πασάς εξανάγκασαν τον Ελευθέριο, για να μην συλληφθεί, να εκπατρισθεί, αρχές φθινοπώρου, στην Αθήνα, όπου και παρέμεινε ως την άνοιξη του 1890.

Η ακολουθία των γεγονότων της Επανάστασης του 1889 δεν αφήνει κανένα κενό! Μάλιστα καλύπτει και τις προηγούμενες και επόμενες δεκαετίες. Σ’ αυτό το ευρύτερο πλαίσιο μπορούν να κατανοηθούν πληρέστερα οι επιστολές που ακολουθούν.

Ο Μ.Ζ. Κοπιδάκης επέλεξε την επιμελέστατη και ικανότατη φοιτήτριά του Μαρία Καραγιάννη, όταν φοιτούσε στο Τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης, η οποία μετέγραψε με πολλή ευσυνειδησία τις επιστολές που λόγω της ταχυγραφίας και των δύο επιστολογράφων είναι δυσανάγνωστες. Στο εκδοτικό σημείωμά της, η Μαρία Καραγιάννη δίνει όλες τις πληροφορίες της έκδοσης των επιστολών και στις υποσελίδιες σημειώσεις τους ό,τι κρίνει αναγκαίο για τον αναγνώστη, προκειμένου να έχει πληρέστερη εικόνα.

Στο τέλος, στη βιβλιογραφία ο Μ.Ζ. Κοπιδάκης παραθέτει όλα τα βιβλία απ’ όπου άντλησε πληροφορίες ή που απλώς τον βοήθησαν να αποφύγει βιαστικές κρίσεις

 

Ελευθέριος Βενιζέλος και Μαρία Ελευθερίου

 

 

* Ο Μιχάλης Τρούλης είναι Πρόεδρος της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Ρεθύμνου

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top