Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Καινούργιες μαρτυρίες αλλότριων χωμάτων
14/07/2020, 2:52 μμ

Καινούργιες μαρτυρίες αλλότριων χωμάτων

Του Γεωργίου Νικ. Σχορετσανίτη //

 

 

 

Γιώργος Βέης, «Εκεί». Μαρτυρίες από το Βιετνάμ, την Ινδονησία, την Ιαπωνία, την Κίνα, το Καμερούν, τη Γερμανία. Εκδόσεις Κέδρος, 2019. Αθήνα

 

Ομολογουμένως δυσκολεύεται κάποιος να σκιαγραφήσει ένα ακόμα βιβλίο του Γιώργου Βέη. Κι’ αυτή η προσπάθεια καθίσταται ακόμα δυσκολότερη όταν πρόκειται για ένα ταξιδιωτικό και ποιητικό, ταυτόχρονα, πόνημα του μεγάλου Έλληνα ταξιδευτή και επισκέπτη πολλαπλών τόπων όπου αφιέρωσε μεγάλα χρονικά διαστήματα της ενδιαφέρουσας ζωής του. Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι η τελευταία απόφυση της μακράς εκδοτικής του διαδρομής η οποία ξεκίνησε κάπου είκοσι χρόνια πριν με τον ερχομό του εμβληματικού του βιβλίου «Ασία, Ασία» (σινικές και άλλες μαρτυρίες, Κέδρος, 1999). Από εκείνη την ημερομηνία σχεδόν κάθε δύο χρόνια μας κάνει κοινωνούς όλων των τόπων που επισκέφτηκε, εκείνων που παρέμεινε εργαζόμενος για άλλοτε άλλο χρονικό διάστημα, τοποθεσιών που τον ενθουσίασαν, και αποτύπωσε σε χαρτί όλα όσα έκρινε με το υψηλό αισθητικό του κριτήριο σκόπιμο. Ενδιαμέσως, βεβαίως, μας είχε προσφέρει κατά καιρούς δείγματα των μελλούμενων σε ηλεκτρονικές και έντυπες σελίδες περιοδικών και εφημερίδων. Το «Εκεί», όπως υπονοεί και ο υπότιτλος περιλαμβάνει  μαρτυρίες από το Βιετνάμ, την Ινδονησία, την Ιαπωνία, την Κίνα, το Καμερούν, και παραδόξως τη Γερμανία, δεδομένου ότι δεν μας έχει συνηθίσει και πολύ σε περιπλανήσεις και μαρτυρίες στη γηραιά ήπειρο του πλανήτη μας.

 

Πρόσφατη φωτογραφία (Ιούνιος 2020) του Γιώργου Βέη.

 

Στα εννέα έως τώρα, λοιπόν, βιβλία του, έχοντας ολάνοιχτες τις αισθήσεις του, παρατηρεί, επεξεργάζεται, σκιαγραφεί και φέρνει διαχρονικά μπροστά τη δική του εκδοχή. Τοιουτοτρόπως, ανανέωσε την σε μεγάλο βαθμό «παρεξηγημένη» ταξιδιωτική λογοτεχνία, στην οποία σημειωτέον εντρύφησαν μεγάλες μορφές της ελληνικής διανόησης, πέραν των γνωστών παγκοσμίως αρχαίων  προγόνων μας οι οποίοι και διακρίθηκαν δεόντως στο συγκεκριμένο είδος, ώστε να αποτελούν ζηλευτό σημείο αναφοράς για πολλούς μεταγενέστερους. Σε ετούτο το βιβλίο, σεβόμενος την βαθύτερη ανάγκη του ανθρώπου για περιπλάνηση και απόκτηση γνώσεων αλλότριων τόπων, ο Γιώργος Βέης εμβαθύνει με όλες τις αισθήσεις και σε συνδυασμό με το πυκνά υφασμένο οπλοστάσιο των γνώσεών του, αποτυπώνει βιώματα και στιγμιαίες  αναλαμπές εντυπωσιακών εικόνων και βαθύτερων και κρυμμένων απόψεων και ιδεών. Κι’ όπως κάποια δεδομένη στιγμή στο Ανόι, «…τα πλησιέστερα σύννεφα χαμηλώνουν κι’ άλλο, έτοιμα να ενωθούν με το γενικότερο περίγραμμα, έτοιμα να τρυπηθούν από τα υψηλότερα δέντρα στο βάθος του τοπίου…», έτσι και οι κατασταλαγμένες του ιδέες έρχεται η στιγμή που ξεχειλίζουν από την ογκώδη δεξαμενή των πληροφοριών που έχει δεχτεί και έρχονται με τη μορφή κειμένου σε μας και απαλύνοντας ταυτόχρονα την απειλή του όποιου  διαφαινόμενου και επαπειλούμενου χρονικού ή άλλης μορφής «κατακλυσμού».

Για τους εραστές και γνώστες των κειμένων και των βιβλίων του, ο διάχυτος κοσμοπολιτισμός του είναι άμεσα εμφανής και αντιληπτός. Οι αχανείς και δαιδαλώδεις δρόμοι και στενοσόκακα των εκεί τεκταινομένων, των παραδόσεων, των απόψεων, των ιδεών και των συμπεριφορών των ανθρώπων, καθώς  και των ελκυστικών παραλειπόμενων της ιστορίας των προορισμών του,  έρχονται αβίαστα μπροστά. Ένα πρόσωπο, μια ιδέα, κάποια συνηθισμένη για πολλούς κίνηση και συμπεριφορά, ανατρέπει χρονικές παραπομπές, μνήμες και συγκρίσεις με εκείνες κάποιων άλλων μεγάλων τέκνων από μακρυνές αλλότριες πατρίδες. Η παρατήρηση γι’ αυτόν είναι μια ακόμα πρόκληση, για μια επιπλέον παράγραφο ενός κεφαλαίου του καινούργιου του βιβλίου που κάθε τόσο επωάζει στο μυαλό του, εμπλουτισμένη με άφθονες ποιητικές πινελιές οι οποίες  εμφιλοχωρούν με άνεση στα ενδιάμεσα. Είναι προφανής η αγάπη του συγγραφέα για κάποιες εξωτικές πόλεις. Το Ανόι στο βόρειο Βιετνάμ, φαίνεται να είναι μια απ’ αυτές. Κεντρική και ενδιαφέρουσα τοποθεσία,  ο περιβόητος ναός της Λογοτεχνίας ή των Γραμμάτων, τόπος μελέτης των γνωστών Μανδαρίνων, τα ονόματα των οποίων μαθητών βρίσκονται ακόμα σκαλισμένα στις σχετικές στήλες που αναπαύονται στις γωνίες, πάνω απ’ τις αιωνίως υπομονετικές χελώνες. Κι’ όπως περιδιαβαίνει στο Ανόι, έτσι συνεχίζει στα υπόλοιπα μέρη-στόχους των μαρτυριών  του. Κείμενα πεζά, αλλά  με έντονη την ποιητική τους χροιά ξεδιπλώνονται ανάμεσα απ’ τις σελίδες του. Η ματιά του είναι γεωμετρικός τόπος λογοτεχνικών, αισθητικών, φιλοσοφικών και εικαστικών παραμέτρων, η κάθε μια από τις οποίες έρχεται σε άλλοτε άλλο βαθμό και αναλογία μπροστά υπερισχύουσα των υπολοίπων! Τόποι πολυδιάστατοι, πλημμυρισμένοι από βαθιά κρυμμένες ευαισθησίες, αναμένουν την όποια άφιξη του αναγνώστη για να γευτεί τις αρετές τους πιασμένος χέρι-χέρι με το ιδιαίτερο γλωσσικό ιδίωμα του συγγραφέα που τόσο τον χαρακτηρίζει. Ένα ακόμα αξιόλογο πόνημα που έρχεται να προστεθεί στα υπόλοιπα γνωστά του, τα οποία στην ουσία υπερίπτανται των ασιατικών κατά κύριο λόγο οριζόντων του Γιώργου Βέη.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top