Οι τέσσερις εποχές μιας πόλης
Της Κώστιας Κοντολέων //
Κατερίνα Τζαβάρα: «Δώδεκα ιστορίες που γεννήθηκαν στη Θεσσαλονίκη», Εκδόσεις Διάπλους
Τρεις μήνες φθινοπωρινοί αποτελούν το φόντο των πρώτων ιστοριών της συλλογής διηγημάτων της Κατερίνας Τζαβάρα. Σ’ αυτούς τους τρεις μήνες κάποιοι βίωσαν ανεξέλεγκτες εμπειρίες, αναπόφευκτη μοναξιά, απρόσμενες αποκαλύψεις, εσώτερες αναζητήσεις, απιστίες, αυτοκαταστροφικές τάσεις.
Ιστορία πρώτη: Ρομαντικός ο τίτλος ξεγελά τον αναγνώστη, «Το σπίτι δίπλα στη θάλασσα» δεν σηματοδοτεί την απαρχή μιας σχέσης αγάπης ούτε γίνεται αφορμή για προσωπικούς αναστοχασμούς δίπλα στη θάλασσα. Αφορά κυρίως ότι παίζεται εντός του από τον μοναδικό ένοικο του. Έναν looser που έχοντας απωλέσει τον έλεγχο της συνειδητά κατακερματισμένης ζωής του, βαίνει αργά και σταθερά προς το επέκεινα, σχεδιάζοντας την υπέρτατη πράξη που θα τον οδηγήσει σ’ αυτό με απόλυτη εμμονή στις λεπτομέρειες προσδοκώντας την επίπλαστη μεγαλοπρέπεια που στο μυαλό του είναι η ύψιστη αναγνώριση του σπουδαίου έργου του, μέσω της αυτοκτονίας του, σκηνοθετημένης και παιγμένης από τον ίδιο σε αόρατο κοινό. Ωστόσο δεν θα πάρει μαζί του το χειροκρότημα του μοναδικού θεατού του, του άγνωστου γιου του, για όλα τελικά υπάρχει ένα τίμημα.
Ιστορία δεύτερη. Τίτλος και πάλι υπαινικτικός: «Στο χωριό» μια εκδρομή στον γενέθλιο τόπο ενός άντρα μαζί με τον γιο του, θα γίνει αφορμή και οι δυο να αναμετρηθούν με το κοινό παρελθόν τους. Στο ορεινό χωριό, ο μεγάλος ξαναζεί τους βιωμένους εφιάλτες σε μια παρατεταμένη προσπάθεια να συμφιλιωθεί μ’ αυτούς. Ο νεότερος εξαναγκάζεται να δηλώσει συμμετοχή στο ταξίδι της μνήμης, ενώ ήδη σχεδιάζει αποδράσεις σ’ άλλους τόπους, σ’ άλλες ηπείρους και πλήρη αποκοπή από γονικές εξαρτήσεις. Όμως το παρελθόν είναι ακόμη ζωντανό εκεί ανατρέποντας σχέδια και έωλες αποφάσεις..
Τρίτη ιστορία: Με ξεκάθαρο τίτλο αυτή την φορά: «Φθινόπωρο όπως Νοέμβρης». Η φθορά μιας σχέσης, το τέλος ενός γάμου φαινομενικά ευτυχισμένου, ωστόσο, εξ αρχής καταδικασμένου. Κακοποιητικός σύζυγος, από τους χιλιάδες κακοποιητικούς συζύγους, που σαν εντυπωσιακά μανιτάρια φυτρώνουν παντού έλκοντας και δηλητηριάζοντας αυτούς που τα γεύονται, εξασκώντας φαρμακερές εξουσίες επάνω τους. Κακοποιημένη γυναίκα, μια από τις χιλιάδες κακοποιημένες, που κερδίζει ηθελημένα χρόνο για να βρει την απάντηση μιας υποθετικής ερώτησης αν θα μείνει ή αν θα φύγει, γλύφοντας ταυτόχρονα τις πληγές της σαν δαρμένο σκυλί.
Τρεις χειμωνιάτικοι μήνες παίρνουν την σκυτάλη και καθώς διαδέχονται ο ένας τον άλλο οι ιστορίες συνεχίζουν το ταξίδι τους μέσα από αυτούς.
Τέταρτη ιστορία: «Στο παρκάκι της Ροτόντας». Στο τσουχτερό κρύο του Δεκέμβρη, λίγο πριν τα Χριστούγεννα, ένας νεαρός άντρας περιδιαβαίνει τόπους γνωστούς, στέκια που ερήμωσε η πανδημία, κι αναστοχάζεται τη ζωή του. Το πριν, το τώρα, το μετά. Αυστηρός κριτής της. Κομιστής τύψεων. Πιθανών προσεγγίσεων. Στερεότυπα που διαφεντεύουν και τελικά αλλοιώνουν αδελφικές σχέσεις.
Πέμπτη ιστορία: «Άδεια Αγκαλιά».
«Το σώμα θυμάται, οι άνθρωποι ξεχνούν». Μονολογεί η γυναίκα ηρωίδα αυτής της ιστορίας. Το σώμα δεν λησμονεί τ’ αγγίγματα, τ’ αγκαλιάσματα, τις ενοχές, τις πληγές του έρωτα, τις εξαπατήσεις, τις υποκρισίες. Το δικό του σώμα ξέχασε, ξεγέλασε, κλέφτης αισθημάτων υπήρξε, ανήκε σ’ άλλη, αλληνής τα παιδιά μεγάλωνε. Κι εκείνη μόλις τώρα προσέχει τα μεγάφωνα που καιρό τώρα προειδοποιούσαν: «Απαγορεύονται οι εναγκαλισμοί!»
Έκτη ιστορία: «Φονικό στο Καφαντάρι»
Τρεις ύποπτοι-τρία παιδιά της νύχτας- κι ένα φονικό. Φυλακή, συλλήψεις, και ελλείψει στοιχείων αθώοι οι δυο από τους τρεις. Χρόνια μετά ένα σημείωμα θα βάλει τα πράγματα στη θέση τους. Ποιος ήταν ο φονιάς και ποιος πήρε το φονικό πάνω του; Η νύχτα έχει τους δικούς της νόμους μα διαθέτει ενίοτε και μπέσα…
Τρεις ανοιξιάτικοι μήνες προάγγελοι αναγέννησης;
Έκτη ιστορία: «Ο Πιανίστας». Της άρεσε να παρατηρεί τους ανθρώπους καθισμένη στο μπαλκόνι της. Να σκαρώνει αυθαίρετες ιστορίες γι’ αυτούς. Η κίνηση στα μπαλκόνια την γειτονικών διαμερισμάτων πρόσφερε άφθονο υλικό για τις μελλοντικές συγγραφικές της απόπειρες. Όπως κι ο άγνωστος πιανίστας στο αντικρινό διαμέρισμα με το ανοιχτό πάντα παράθυρο. Της είχε γίνει συνήθεια η παρατήρηση του και η περιέργεια να μάθει περισσότερα για κείνον θέριευε μέσα της. Ήταν οι συμπτώσεις ή το σύμπαν που είχε συνωμοτήσει γι’ αυτό; Ή οι μη αναμενόμενες αποκαλύψεις που θα γίνονταν αφορμή ν’ ανοίξει ένα καινούργιο κεφάλαιο στη ζωή της;
Κατερίνα Τζαβάρα
Έβδομη ιστορία: «Η Θεραπεία»
Μια προτεινόμενη θεραπεία για ένα σοβαρό ιατρικό πρόβλημα. Η άρνηση της αποδοχής της. Ο φόβος των επιπτώσεων στην εμφάνιση της. Τα μπερδεμένα συναισθήματα της. Οι συνεχώς μεταβαλλόμενες σκέψεις της. Οι αποφάσεις της που έπαιρναν συνέχεια αναβολή, ο γιατρός με τις επιφυλάξεις του. Κι εκείνη θα πατούσε τελικά πάνω σε μια λέξη κλειδί: «Δύναμη» κι όλα θα έπαιρναν τον δρόμο τους γαντζωμένα γερά πάνω σ’ αυτήν.
Όγδοη ιστορία: «Νόστος»
Τελικά η λέξη Νόστος πόση δύναμη μπορεί να κρύβει μέσα της; Νοσταλγούμε, μέρη που ζήσαμε έντονες στιγμές, νοσταλγούμε ανθρώπους που έπαιξαν σπουδαίο ρόλο στη ζωή μας, νοσταλγούμε ένα τραγούδι, την ατμόσφαιρα που μας χάρισε ένα βιβλίο. Γιατρεύουμε απουσίες μέσα από το Νόστο γι’ αυτούς που φύγανε, και είναι ο Νόστος που θα μας οδηγήσει ηθελημένα κοντά τους.
Ένατη ιστορία: «Ο τελευταίος χορός»
Τελικά δεν υπήρξε ποτέ τελευταίος χορός, για ένα ζευγάρι που ήξερε να ρουφά τις χαρές της ζωής σαν πανάκριβο σπάνιο μέλι, ένα ζευγάρι που δεν έκανε πίσω στις όποιες δυσκολίες και εύρισκε πάντα τις κατάλληλες λύσεις γι’ αυτές.
Δέκατη ιστορία: «Με γεύση σπιτικής λεμονάδας»
Πως μια σπιτική λεμονάδα από μυστική συνταγή μπορεί να γίνει σύμβολο μοναδικό αγάπης και έγνοιας για μια οικογένεια που η παράδοση αναβλύζει από τους πόρους του δέρματος της χαρίζοντας της την υπέρτατη ευτυχία. Και πως αυτή η ίδια λεμονάδα μπορεί να γίνει ο σύνδεσμός του τότε με το τώρα; Οι τόποι καταγωγής κρατούν βαθιά χωμένες στο χώμα τους τις ρίζες μας, και εμείς επανερχόμαστε ξανά και ξανά σ’ ότι μας διαμόρφωσε σ’ αυτό που είμαστε σήμερα.
«Επίλογος»
«Το φονικό στο Καφαντάρι» μετά από χρόνια δίνει απαντήσεις σε αμείλικτες ερωτήσεις, ένοχοι και θύματα μπλεγμένοι σε αξεδιάλυτο κουβάρι ήρθε η ώρα να το λύσουν. Μια αποκάλυψη θα φέρει τον κόσμο ανάποδα και η αδελφική αγάπη θα καθαρίσει συνειδήσεις για να αποδοθεί τελικά δικαιοσύνη.
Όλες οι ιστορίες πατούν γερά στο έδαφος, οι λέξεις τους καταλαμβάνουν την θέση που επάξια τους ανήκει στην περιπέτεια της γραφής. Στο σύνολό της, η συλλογή προσφέρει ουσιαστική αναγνωστική απόλαυση.
Ετικέτες: Βιβλιοκριτική
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ο θάνατος ποτέ δεν βάζει τέλος
23/04/2024, 9:51 μμ -
Παρακείμενα: «Ωδή στην ηρωική παράδοση και ταυτόχρονα καταδίκη»
23/04/2024, 9:50 μμ -
Ο ‘δράκος’ κοιτούσε τη λίμνη
23/04/2024, 9:48 μμ -
Η αλχημιστική φαντασία της Μπουραζοπούλου
23/04/2024, 9:47 μμ -
Ο Δημήτρης Νόλλας συνεχίζει
23/04/2024, 9:45 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Λούις Τίκας: Ο «ζόρικος» Έλληνας που έγινε σύμβολο στις ΗΠΑ
της Κατερίνας Δουρίδα και της Αρετής Κολλάτου-Τζαβέλλα // Mourn with me, my sisters and my brothers, for a leader lying silent in the grave. (Frank Manning, τραγουδοποιός) Το όνομα του Τίκα ήταν Ηλίας Σπαντιδάκης. Γεννήθηκε στη Λούτρα Ρεθύμνου
Περισσότερα -
Ποίηση: “Ανάδοχος πάθους”
Του Δημητρίου Καρπέτη // Ανάδοχος πάθους Μπροστά μου το μουχλιασμένο αστικό τοπίο και ψυχές ετοιμόρροπες. ‘Ένα κομμάτι ελεύθερης ψυχής ονειροπολεί. Απαιτώ το φως και το θρόϊσμα του ανέμου. Το άρωμα των λουλουδιών με ζάλισε, οι θολές
Περισσότερα -
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500 ΛΕΞΕΙΣ: Η αστείρευτη ενέργεια μιας βιβλιοθήκης
Γράφει η Διώνη Δημητριάδου // Σωτηράκ Καράντζα: Η βιβλιοθήκη ή «Το ημερολόγιο ενός αναγνωστικού καταστρώματος», εκδόσεις Κουκκίδα Βιβλία, βιβλία, βιβλία… σημειώσεις στα βιβλία, υποσημειώσεις (λατινιστί: post–scriptum) στα βιβλία. Εντός ενός συνηθισμένου δωματίου, ένας εξωπραγματικός κόσμος της
Περισσότερα -
Κατευθείαν στην καρδιά
Γράφει η Χρύσα Νικολάκη // * Νίνα Αλέξη «Αΐδιος Μνήμη», εκδόσεις Αλεξάνδρεια Η ποιήτρια Νίνα Αλέξη υπογράφει την τρίτη της ποιητική συλλογή με τον τίτλο «Αΐδιος Μνήμη» από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια και μας συγκινεί με την ευαισθησία της.
Περισσότερα -
Ποιητική ένωση
Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπούρας // * Σταύρος Σταμπόγλης – Κ. Θ. Ριζάκης, «Προσπαθώντας τον θερισμό» – «Πυξίδα ουρανομήκης», εκδόσεις Παρέμβαση, Αθήνα 18 Σεπ 2023, σελ. 56 Οι ποιητές, οι αληθείς Ποιητές, συνειδητοποιούν στο διάβα τής τρίτης
Περισσότερα -
Γεράσιμος Δενδρινός : 5 ανέκδοτα ποιήματα
1. ΣΧΙΣΜΕΣ Φροντίστε τα παιδιά μου όποτε φύγω απ’ τη ζωή. Στις ίδιες σχισμές των βράχων του βουνού που ανεβήκαμε κάποτε μαζί, ξοδεύοντας ώρες ατέλειωτες και βλέμματα στο αγνάντεμα της πόλης των επισήμων, εκεί θα είναι στο εξής
Περισσότερα -
Γεράσιμος Δενδρινός: Τέσσερα ποιήματα [ από αδημοσίευτη συλλογή ]
ΘΝΗΣΙΜΑΙΑ Πάνω στους αιχμηρούς μιναρέδες του Γενί Τζαμί, στις καπνοδόχες του μεγαλοπρεπούς Σουλεμάνιγιε, συντρίβεται η ψυχή. Τα λαμπυρίζοντα φώτα του Ούσκουνταρ και του Καντίκιοϊ αποκαλύπτουν όλα τα δράματα κι τον τελευταίο εγκλεισμό. Μητέρα πόλη, ζόφος και κύμα της λύτρωσης,
Περισσότερα
