Fractal

✔ Δημήτρης Παπαδόπουλος: “Ό,τι εξαργυρώνω σε εμπειρία, δεξιοτεχνία, το πληρώνω σε αγωνία γι’ αυτό που έπεται, γι’ αυτό που πρέπει να κατακτήσω”

Συνέντευξη στον Γιάννη Παπαδόπουλο //

 

 

Πόσο εύκολα μπορεί να κοπεί το νήμα της ισορροπίας στις ζωές των ανθρώπων; Αρκεί μια λάθος επιλογή, μια λάθος πράξη, και όλα ανατρέπονται. Μέχρι η φρίκη να χτυπήσει την πόρτα της οικογένειας Τατσουρίδη σε ένα μικρό, ορεινό χωριό της Μακεδονίας, όλα έμοιαζαν ήρεμα, τακτοποιημένα. Κάτω όμως από την επιφάνεια ελλοχεύουν άλλοι συσχετισμοί. Ένας άχαρος βηματισμός, μια φευγαλέα παρεμβολή στη συνήθη ροή των γεγονότων, και ο κόσμος των βεβαιοτήτων, της ασφάλειας, γκρεμίζεται σαν χάρτινος πύργος. Μια οικογένεια στη δίνη του ολέθρου. Ένα μυθιστόρημα για την ανάγκη της συμφιλίωσης και της συγχώρεσης.

Ο Δημήτρης Παπαδόπουλος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου ζει και εργάζεται. Πριν από τις λέξεις προηγήθηκαν οι νότες. Δάσκαλος κιθάρας, μοιράζει τον χρόνο του ανάμεσα στις δύο μεγάλες του αγάπες: τη μουσική και το γράψιμο. Το Στο στόμα του λύκου είναι το δεύτερο μυθιστόρημά του. Προηγήθηκε το Δύο ιστορίες για ένα πρόσωπο, που επίσης κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Βακχικόν (2019)

 

 

 

 

-Τι είναι εκείνο που σας ωθεί να γράφετε;

Η ανάγκη μου να βρω μια θέση μέσα στον κόσμο, να μιλήσω για όλα αυτά που με απασχολούν και να μιλήσω με έναν τρόπο αποτελεσματικό, προσωπικό, αποκλειστικά δικό μου, κατακτώντας, στο μέτρο που μπορώ, μια προσωπική καλλιτεχνική φόρμα, ένα αποτύπωμα, προσδοκώντας να δώσω αισθητική μορφή στον τρόπο με τον οποίον βλέπω τα πράγματα και τους άλλους. Χωρίς καμιά διάθεση να την ρομαντικοποιήσω, να εξιδανικεύσω τη σχέση μου μαζί της και να της δώσω διαστάσεις που δεν έχει, θα έλεγα πως η συγγραφή προκύπτει για μένα από μια σχεδόν μυστικιστική ενατένιση της ζωής, από ένα βίωμα που αγγίζει την βαθύτερη ουσία μου ως άνθρωπο και συνδέεται με το γεγονός πως χωρίς λέξεις και ιστορίες βυθίζομαι σε ένα είδος ψυχικού διαμελισμού μέσα στο εσωτερικό προσωπικό μου χάος.

 

-Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για εσάς είναι να καταφέρετε να εκφράσετε τη σκέψη σας πάνω στο χαρτί;

Αρκετά δύσκολο, με την έννοια ότι η γραφή αποτελεί για μένα μια πολυεπίπεδη πρόκληση, μια άσκηση σε επίπεδο φόρμας, στυλ, δομής κ.τ.λ. Με τα χρόνια βέβαια, και έχοντας αναπτύξει μια στέρεη συγγραφική ρουτίνα, έχω αποκτήσει μια ευχέρεια στον τρόπο που αποτυπώνω τις σκέψεις μου στο χαρτί, σε σχέση με την τεχνική μου δηλαδή, ωστόσο οι προκλήσεις είναι πάντα μπροστά μου και δεν τελειώνουν ποτέ. Ό,τι εξαργυρώνω σε εμπειρία, δεξιοτεχνία κ.τ.λ. το πληρώνω σε αγωνία γι’ αυτό που έπεται, γι’ αυτό που πρέπει να κατακτήσω.

 

-Ποιες είναι οι επιρροές σας;

Υπάρχουν ασφαλώς και για μένα μια σειρά συγγραφείς που αποτελούν σημεία αναφοράς. Ο Σαλμάν Ρούσντι, ο Μίλαν Κούντερα, Ο Πολ Όστερ, αλλά και οι μεγάλοι συγγραφείς της Κεντρικής Ευρώπης του προηγούμενου αιώνα, ο Χέρμαν Μπροχ, ο Ρόμπερτ Μούζιλ, ο Βίτολντ Γκόμπροβιτς, ο Φραντς Κάφκα ασφαλώς, και φυσικά οι σπουδαίοι Ρώσοι, ο Τολστόι και ο Ντοστογιέφσκι. Άλλος λιγότερο κι άλλος περισσότερο, ο καθένας τους έπαιξε ρόλο σ’ αυτό που θα μπορούσα να αποκαλέσω συγγραφική σταδιοδρομία μου και στη διαμόρφωση του προσωπικού μου στυλ, στο βαθμό που αυτό υπάρχει. Το πρόβλημα ωστόσο με τις επιρροές είναι πως αυτές που συνήθως θεωρούμε ως τις πιο σημαντικές, δεν είναι τόσο, ενώ εκείνες που θεωρούμε δευτερεύουσες, επουσιώδεις, έχουν διαδραματίσει έναν πιο καθοριστικό ρόλο στην διαμόρφωσή της αισθητικής μας ταυτότητας, όπως ας πούμε τα βιώματα των παιδικών μας χρόνων, οι σχέσεις με τους φίλους μας ή ταινίες που κάποτε μας άρεσε να βλέπουμε και σήμερα πια έχουμε ξεχάσει. Πόσο περισσότερο άραγε με έχει επηρεάσει ο Ντοστογιέφσκι από τα κινούμενα σχέδια που παρακολουθούσα μικρός; Υπάρχει μια συνειδητή εκλογή σε ένα επίπεδο αισθητικής προβληματικής αλλά και μια ασυνείδητη, που λειτουργεί υπόγεια, μυστικά, με έναν τρόπο που δεν μπορούμε να κατανοήσουμε και να ερμηνεύσουμε, και ενδεχομένως να συνδέεται με τα βαθύτερα θεμέλια μας ως άτομα και προσωπικότητες. Οι δύο αυτές εσωτερικές τάσεις με κάποιο τρόπο συναντιούνται και δημιουργούν, γεννούν θα λέγαμε, αυτό που ονομάζουμε έργο.

 

 

 

 

-Ποια θεματολογία κρατεί τον κυρίαρχο ρόλο στα έργα σας;

Οι συγκρούσεις ανάμεσα στους ανθρώπους, αυτό το σκοτεινό κινούν αίτιο που φέρνει τους ανθρώπους αντιμέτωπους τον έναν στον άλλον. Τι μας κάνει αντίπαλους, εχθρούς; Προσπαθώ ως συγγραφέας, ως μυθιστοριογράφος, να διερευνώ σε ένα όσο πιο βαθύ ανθρωπολογικό επίπεδο μπορώ τις αιτίες και τις επιπτώσεις των ανθρώπινων αντιπαραθέσεων, τις υπόγειες, μυστικές διεργασίες που σπέρνουν διχόνοια, χάος και αναταραχή ανάμεσα μας.

 

-Πείτε μας λίγα λόγια για το βιβλίο σας.

Είναι μια ιστορία για ένα έγκλημα που λαμβάνει χώρα σε ένα μικρό ορεινό χωριό της Μακεδονίας, κάπου κοντά στην Καβάλα. Σε περίπου 300 σελίδες μυθιστορηματικής πλοκής γνωρίζουμε μια σειρά προσώπων που όλα σχετίζονται, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, με αυτό το συνταρακτικό, σε επίπεδο ατόμων αλλά και κοινότητας, γεγονός. Όπως έχω ξαναπεί, είναι μια περιπλάνηση ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι, ανάμεσα σε ότι πιο ποταπό από τη μία και μεγαλειώδες από την άλλη διαθέτει ο άνθρωπος. Θέλω να πιστεύω ότι η πορεία μέσα στις σελίδες του θα είναι για τον αναγνώστη μια πορεία αυτογνωσίας και έντονων συναισθηματικών ζυμώσεων, στο τέλος καθαρτικών, εξιλεωτικών.

 

-Συγγραφέας γεννιέσαι ή γίνεσαι;

Θεωρώ την διάκριση ανάμεσα στο είσαι και στο γίνεσαι κάπως τεχνητή, ακαδημαϊκή. Ο άνθρωπος είναι μια ολότητα που αγωνιά να προσδώσει νόημα στην ύπαρξη του. Αυτή η αγωνία πηγάζει από τον βαθύτερο πυρήνα του και τον συνοδεύει σε όλη του την διαδρομή, διαμορφώνοντας εν πολλοίς και όλες του τις δραστηριότητες, όπως φυσικά και αυτή της συγγραφής. Είμαστε ριγμένοι στον κόσμο με έναν τρόπο που δεν μπορούμε να κατανοήσουμε και απέναντι σ’ αυτό το μυστήριο το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να δουλέψουμε πάνω στον εαυτό μας, να τον καλλιεργήσουμε. Βεβαιότητες απέναντι σε ερωτήσεις έσχατες, ερωτήσεις φιλοσοφικές, δεν υπάρχουν.

 

-Αν μπορούσατε να αλλάξετε κάτι στον τομέα της λογοτεχνίας τι θα ήταν αυτό;

Προσπαθώ να είμαι αφοσιωμένος στην δική μου δουλειά. Το λογοτεχνικό σύμπαν είναι κολοσσιαίο και με ξεπερνά. Υπάρχουν σίγουρα παθογένειες, αλλά υπάρχουν και άνθρωποι που γνωρίζουν καλύτερα από μένα το τι και το πως. Όσο η δουλειά μου μπορεί να μιλήσει στην ψυχή ενός και μόνο ανθρώπου – όσο δηλαδή είμαι έντιμος και καθαρός απέναντι σε μένα και τους αναγνώστες μου – θεωρώ πως έχω κάνει το χρέος μου απέναντι στην λογοτεχνία.

 

-Έχετε επόμενα συγγραφικά σχέδια;

Ασφαλώς. Πάντα! Δεν έχω σταματήσει να εργάζομαι από τότε που καταπιάστηκα πρώτη φορά με αυτό που αποκαλούμε λογοτεχνία. Δουλεύω πάνω σε μια ιδέα που είχα ξεκινήσει πριν από την έκδοση του πρώτου μου έργου και που τότε με είχε αφήσει κάπως ανικανοποίητο. Ένας πυγμάχος επιστρέφει στην Ελλάδα μετά από μια σχετικά μακρά διαμονή του στο εξωτερικό. Συναντάει ένα τοπίο που δεν αναγνωρίζει πια. Έναν κόσμο ξένο. Αισθάνεται μόνος. Ίσως όπως και όλοι μας σήμερα. Προσπαθώ ωστόσο, τόσο ως συγγραφέας όσο και ως άνθρωπος, να μην είναι πεσιμιστής, αν και θεωρώ τον άκρατο οπτιμισμό ασθένεια της εποχής μας! Ελπίζω πως αυτό το έργο θα ισορροπεί αποτελεσματικά ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top