Fractal

Ο νέος ρουμανικός καπιταλισμός τον 21ο αιώνα

Γράφει η Μαρία Βρέντζου // 

 

«Το στιλέτο» του Bogdan Teodorescu, Ρουμανία, Μετάφραση: Μιχάλης Μητσός, εκδόσεις Πόλις, 2018, σελ. 380

 

Ποια είναι η εξέλιξη του νέου ρουμανικού καπιταλισμού τον 21ο αιώνα μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Τσαουσέσκου; Την απάντηση του συγκεκριμένου ερωτήματος επιχειρεί να δώσει ο δημοσιογράφος, καθηγητής Πολιτικής Επικοινωνίας, υπηρεσιακός υφυπουργός Τύπου και ΜΜΕ κατά τα έτη 1996-1997 αλλά και πολυγραφότατος λογοτέχνης Μπογκντάν Τεοντορέσκου, προσφέροντάς μας ένα ιδιότυπο κοινωνικοπολιτικό νουάρ μυθιστόρημα, που θυμίζει ρεαλιστικό πολιτικό θρίλερ.

Ένας κατά συρροή δολοφόνος δρα ανενόχλητος στο Βουκουρέστι, δίχως να κάνει ούτε μία λάθος κίνηση. Όλα του τα θύματα έχουν το ίδιο προφίλ, είναι Ρομά και δρουν έξω από το πλαίσιο του νόμου. Άραγε πρόκειται για ξεκαθάρισμα λογαριασμών ανάμεσα στους Τσιγγάνους και την αστυνομία; Είναι η όλη ιστορία μια ξένη προβοκάτσια; Μήπως μιλάμε για έναν εθνικιστή τιμωρό;

Με αφορμή την συγκεκριμένη πλοκή που κλιμακώνεται σταδιακά, παρουσιάζεται το πορτρέτο ενός κράτους που φιλοξενεί στους κόλπους του μια ισχυρή κοινότητα 2.000.000 Ρομά που εκλέγουν μέχρι και εκπρόσωπο στο κοινοβούλιο και που μάχεται με τους δικούς της όρους να συμβιώσει μέσα σε μία κοινωνία περιθωρίου, πείνας, φτώχιας, ανεργίας και πληθωρισμού. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης προβάλουν τα γεγονότα αποκλειστικά από τη σκανδαλοθηρική τους όψη, αδιαφορώντας για τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων των μειονοτήτων. Ο δολοφόνος που παίρνει το παρατσούκλι «Το στιλέτο», αφού με το συγκεκριμένο αντικείμενο διαπράττει τα εγκλήματά του, χαίρει της υποστήριξης ενός μεγάλου μέρους του πληθυσμού. Η αντιπολίτευση πολιτικοποιεί την υπόθεση με στόχο να ρίξει την κυβέρνηση. Η κατάσταση φτάνει εκτός ελέγχου ενώ το ενδιαφέρον των ξένων μυστικών υπηρεσιών και της Δύσης εντείνεται

Στο συγκεκριμένο βιβλίο δεν υπάρχει κεντρικός ήρωας και σε κάθε ένα από τα μικρά σε έκταση κεφάλαια αποτυπώνεται η οπτική ενός χαρακτηριστικού φορέα της εξουσίας, του τύπου ή των καναλιών, όπως φερ’ ειπείν του Προέδρου του κράτους, του Πρωθυπουργού, διαφόρων υπουργών, βουλευτών, πολιτικών συμβούλων, στρατηγών, αρχηγών της αστυνομίας, δημοσιογράφων, τηλεοπτικών παρουσιαστών και ιερέων. Επομένως ο αναγνώστης μυείται σιγά σιγά σε ένα παιχνίδι πολιτικής διαπλοκής ανάμεσα στα ΜΜΕ και τον πολιτικό κόσμο, το οποίο παιχνίδι έχει τη δύναμη να διχάζει την κοινωνία, να κατευθύνει την κοινή γνώμη, να υποκινεί στο φυλετικό έγκλημα με εργαλεία τον φόβο, το μίσος και την οργή και να στρέφει την λαϊκή βούληση στον εθνικισμό. Αν δεν μιλούσαμε για μυθοπλασία, το κείμενο θα θύμιζε δημοσιογραφικό ρεπορτάζ αφού παρατίθενται αυτούσια άρθρα εφημερίδων, τηλεοπτικές συνεντεύξεις και κυβερνητικές ανακοινώσεις.

 

Bogdan Teodorescu

 

Ο Μπογκντάν Τεοντορέσκου, με όχημα το μαύρο χιούμορ, αποδομεί και απομυθοποιεί τον δημόσιο πολιτικό και δημοσιογραφικό λόγο, μαθαίνοντάς μας να διαβάζουμε πίσω από τις λέξεις. Εξαιρετική η μετάφραση του Μιχάλη Μητσού από τα γαλλικά.

 

 

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top