Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Αυτός ο κόσμος ο μικρός, ο Μέγας
19/01/2021, 10:13 μμ

Αυτός ο κόσμος ο μικρός, ο Μέγας

Γράφει η Κατερίνα Λιβιτσάνου – Ντάνου //

 

«Αγορασμένη ζωή», Ελένη Χωρεάνθη , εκδόσεις 24 γράμματα

 

Σε καιρό εγκλεισμού, που τα περιοριστικά μέτρα μάς κρατούν στο σπίτι, η καλύτερη συντροφιά θεωρώ ότι είναι ένα καλό βιβλίο! Ένας πιστός φίλος, που μας ταξιδεύει και μας απομακρύνει από τις σκέψεις και τα προβλήματα της πανδημίας. Γιατί «ένα ταξίδι είναι η ζωή, ένα ατέλειωτο πήγαινε – έλα πάνω στις ράγες από σταθμό σε σταθμό , σέρνεται πάνω στην ίδια τροχιά με την ίδια ροή, με τους ίδιους ρυθμούς, με την ίδια ταχύτητα προς την άλλη κατεύθυνση, προς το άλλο τέρμα, κάνοντας όλους τους ενδιάμεσους σταθμούς», όπως αναφέρει η πολυγραφότατη (76 βιβλία ως τώρα) Ελένη Χωρεάνθη στο οπισθόφυλλο του νέου της βιβλίου, με τίτλο «αγορασμένη ζωή». Πρόκειται για 42 ευσύνοπτα διηγήματα, που κυκλοφόρησαν τον Οκτώβρη του 2020 από τις εκδόσεις «24 γράμματα», με ένα εντυπωσιακό εξώφυλλο από την Κλαίρη Μπαρόλα, που με ταξίδεψαν στην ελληνική επικράτεια και με προβλημάτισαν για το σύγχρονο άνθρωπο «που παλεύει για μια ακόμα μέρα αγορασμένη ζωή».

Στις 374 σελίδες του βιβλίου η έμπειρη συγγραφέας τοποθετείται στο χωροχρόνο όπως μόνο αυτή ξέρει, χωρίς να κουράζει καθόλου τον αναγνώστη. Ο λόγος της ρέων, ζωντανός, ποιητικός, περιεκτικός και εύληπτος με εμπλουτισμένο λεξιλόγιο, που το χρησιμοποιεί κυριολεκτικά ή μεταφορικά. Οι διάλογοι σύντομοι και σαφείς, οι περιγραφές ολοζώντανες και ουσιαστικές, οι μονόλογοι τρόπος έκφρασης του ψυχισμού των ηρώων της. Με πρωτοπρόσωπη ή τριτοπρόσωπη αφήγηση κινείται στους χώρους που έζησε και ζει (Αγρίνιο – Αιτωλοακαρνανία, Χίος, Αθήνα – Πειραιάς), εκφράζοντας κάθε φορά τις ανησυχίες της και ενεργοποιώντας το συναισθηματισμό του αναγνώστη. Μένει στο παρελθόν και στους ανθρώπους που αγάπησε και έζησε, ξυπνάει μνήμες, νοσταλγεί, τονίζει την αξία των θεσμών και της παράδοσης, αναφέρεται σε αγώνες για ελευθερία και δικαιώματα. Έρχεται στο παρόν, παρακολουθεί κάθε στιγμή της καθημερινότητας, διαμαρτύρεται για τα κακώς κείμενα, ανησυχεί για το βιοπαλαιστή που επιμένει και υπομένει, που πονάει και παλεύει για μια αγορασμένη ζωή (τίτλος ενός διηγήματος και του βιβλίου). Άλλες φορές χάνεται στο μέλλον με φιλοδοξίες και όνειρα για τους νέους, όπως εκείνοι το οραματίζονται, για έναν κόσμο καλύτερο από το σημερινό, μια και «για όλα υπάρχει πάντα κάποιος αποχρών λόγος. Τίποτα δε γίνεται τυχαία. Όλα, όσα συμβαίνουν στη ζωή των ανθρώπων, έχουν μια αρχή κι ένα τέλος. Από κάπου ξεκινούν και κάπου κάποτε τελειώνουν».

Οι βιωματικές μνήμες και εικόνες της γενέθλιας γης, η αγάπη για τα ζώα, οι παλιοί έρωτες, η ζωή των ναυτικών, μητέρες που εγκαταλείπουν τα παιδιά τους και άλλες που δεν μπορούν να τεκνοποιήσουν, οι τσιγγάνες που διαβάζουν το μέλλον, η παιδική εργασία, τα ταξίδια, η ζωή των μοναχικών ανθρώπων, εικόνες του δρόμου, επιθυμίες των κοριτσιών για γάμο και οικογένεια, οι σχέσεις γονιών με τα παιδιά τους, η μοίρα των άστεγων, των ασθενών από έιτζ και των φτωχών κοριτσιών που καταλήγουν στην πορνεία ή στις ορέξεις των αφεντικών τους, η αναφορά σε καλλιέργειες (μαστίχα Χίου), οι περιγραφές χώρων λατρείας (Μονή Παναγίας στη Χίο), γεγονότα τοπικής Ιστορίας (εκτέλεση των 120 στο Αγρίνιο) είναι μερικά από τα θέματα που μας απασχολούν στην «αγορασμένη ζωή». Στο διήγημα «Νυχτερινή πτήση» διαβάζουμε «και σταυρούς κουβάλησαν για τους νεκρούς και τους εσταυρωμένους που εκτελέστηκαν Μεγαλοβδόμαδο , Παρασκευή Μεγάλη στην Αγία Τριάδα, στο Αγρίνιο. Και πολλοί ξεγελάστηκαν νεκροί κι αναστηθήκανε και βγήκαν απ’ τους τάφους. Και κρεμάστηκαν στον τοίχο ένας κόμπος, αλυσοδεμένο σμάρι, όλες οι ψυχές των αδικοχαμένων» (σελίδα 14) και «Έφεξε. Κι απ’ τα μισάνοιχτα παραθυρόφυλλα έμπαινε κλεφτά το φως λευκό της νέας μέρας. Ανέτειλε καινούριος ήλιος για τον κόσμο. Κι απλώθηκε κατάλευκο “φάος αμέρας” πάνω στα πράγματα και στα γαλήνια νερά της Τριχωνίδας»(σελίδα 17).

 

Ελένη Χωρεάνθη

 

Από τα 42 διηγήματα ξεχώρισα κάποια: νυχτερινή πτήση, αγορασμένη ζωή, οι αδέσποτες κυράδες των Αθηνών, το στοιχειωμένο αρχοντικό, Πάσχα στο νησί των γιασεμιών, ένοχα μυστικά, ο Τριαντάφυλλος, το άγγιγμα, τα «θέλω» του Κίμωνα Ροδίνη , Πρωτοχρονιά στον Ινδικό. Στα διηγήματα «η εκδοχή της Ξανθίππης» και «Δρίμακος, ο πρώτος επαναστάτης δούλος» θεωρώ εξαιρετικό τον τρόπο παρουσίασης του φιλόσοφου Σωκράτη και του δούλου Δρίμακου, που με τη στάση ζωής τους αγωνίστηκαν για ανθρώπινα δικαιώματα και αξίες σε εποχές πολύ σκληρές.

Πολύ συχνά η Ελένη Τσικριτέα – Χωρεάνθη , καθότι και ποιήτρια, παραθέτει στίχους από γνωστά τραγούδια ή δικά της ποιήματα «εδώ μπορείς ν’ αναπαυτείς/ ν’ αφουγκραστείς τους αναστεναγμούς της γης/ των θάμνων τη νυχτερινή πνοή/ συνταιριασμένη με των τρελών ανέμων τους ρυθμούς/ τη μελωδία των διαβατικών πουλιών/ το θρόισμα των δακρυσμένων φύλλων…» (σελίδα 296 : το άγγιγμα), «είδα κρυμμένο το κλαδί/ μικρό πουλί να κελαηδεί/ τον πόνο του σαν κλάμα/ κι ήταν κι αυτό ένα θάμα» (σελίδα 290 : επιστροφή στα χρόνια της αθωότητας).

Τελικά, καταφέρνει μέσα από τα μικρά και καθημερινά να «φυγαδεύσει», να συγκινήσει και να προβληματίσει τον αναγνώστη, μια και «αν δεν πιστεύεις στα μικρά, καθημερινά θαύματα που γίνονται γύρω σου, αν δεν έχεις συνειδητοποιήσει το θαύμα που είναι η ίδια η ύπαρξή σου και το ότι σκέφτεσαι, μην ψάχνεις άδικα. Δε θα βρεις πουθενά το θαύμα». Αξίζει λοιπόν, πιστεύοντας στα καθημερινά θαύματα, να απολαύσουμε την «αγορασμένη ζωή» και να ευχηθούμε στην Ελένη Χωρεάνθη «καλή συνέχεια στο λογοτεχνικό της ταξίδι».

 

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top