Fractal

Το φράκταλ του Κόσμου

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

Δημήτρης Φύσσας: «Αυτά και οι Μετακομίσεις», εκδ. βιβλιοπωλείον της Εστίας, σελ. σελ. 165

 

«Οι άνθρωποι μπορούσαν πλέον να λογαριάζουν την ίδια τους τη ζωή ως Τέχνη, να τη “διαδίδουν” ζώντας την ή να δημιουργούν ζώντας. Τα όρια μεταξύ Τέχνης και μη Τέχνης, καλλιτέχνη και κοινού, ποιοτικού και μη ποιοτικού κατέρρευσαν. Τα μουσεία, οι ταινιοθήκες, τα θέατρα και οι κινηματογράφοι, κατέρρευσαν, ένας μόνο άνθρωπος κι αν έβλεπε, διάβαζε ή άκουγε οποιοδήποτε έργο παλιάς Τέχνης, το “διέδιδε” αυτόματα σε όλους. Η Τέχνη φυσικά δεν κατέρρευσε, γιατί το φαντασιακό-μιμητικό στοιχείο, εγγενώς ισχυρό σε όλους τους ανθρώπους, συνέχιζε να πλάθει πνευματικές/ εγκεφαλικές μιμήσεις και να τις “διαδίδει”. Έτσι η ζωή, η Τέχνη, οι άνθρωποι, το Φαντασιακό και το πραγματικό έγιναν ένα (πάντα ήταν ένα, μα οι άνθρωποι δεν το ήξεραν)». [Το τέλος της παλιάς Τέχνης].

Ο Δημήτρης (Μήτσος, όπως επιθυμεί να τον αποκαλούν οι φίλοι του) είναι γνωστό τοις πάσι πως είναι άντρας παλιάς κοπής, αλλά συγγραφέας του μέλλοντος. Ταξινόμηση, δομή, ιστορίες στην ιστορία, δηλαδή, εγκιβωτισμοί, ζωή που θυμίζει επιστημονική φαντασία και επιστημονική φαντασία που ενδεχομένως και να είναι η μόνη μελλοντική μορφή σπλαχνικής ζωής, το τραγικό και το γελοίο ως συγκοινωνούντα δοχεία, με επίγνωση του χόμο σουπέριορ (οι γυναίκες ήδη το γνωρίζουν από τα αρχαία χρόνια, με επικοινωνία και μόνο μέσα από τη σκέψη, βλέπε «Ο Παράξενος Τζων» του Στάμπλετον), βαθύτατα γνώστης της μητριαρχικής σκέψης και αρχής, και σίγουρα ο συγγραφέας που αγαπάει τις γυναίκες, τολμά και περιδιαβαίνει τα είδη. Οδηγώντας με την ίδια άνεση από το μέλλον στο παρελθόν, από την καθηγήτρια Χημείας κυρία Παναρέτου και τους συνδικαλιστές κατ’ ευθείαν στο έντιμο και στο παράλογο, από τους αθηναϊκούς δρόμους και συνοικίες των Αθηνών που λατρεύει στο Τελ Αβίβ, στις Αζόρες, στον Αμαζόνιο και στο Διάστημα, από τα οικογενειακά δράματα στη μάχη του Βοτανικού, στην επινόηση του θανάτου του και σε μια καινούργια μορφή τέχνης με την ίδια άνεση που οι μεθυσμένοι φίλοι στο διήγημα που βαφτίζει και όλη τη συλλογή, λέγοντας μετακόμιση εννοούν «Καλός καιρός/ Μετακίνηση», γνωρίζοντας σε βάθος – ακόμα κι αγνοώντας το- το φράκταλ του Κόσμου. Το μέγιστο που ενυπάρχει στο ελάχιστο και στο ελάχιστο που συμβάλει στο μεγαλείο του Οικουμενικού.

Κι όλα αυτά, υπογράφοντας 27 διαφορετικά μεν στη βάση τους πεζά, αλλά με την ίδια παιγνιώδη διάθεση και τη λοξή ματιά για να απονευρώνει το τραγικό και να διασώσει, τελικά, με τρυφερότητα και ανθρωπιά την τελευταία ανάσα του κόσμου.

Φροντίζοντας τα τραγικά να τα δώσει σχεδόν ξερά δημοσιογραφικά, σα μονόστηλο σε εφημερίδα ή δελτίο τύπου: «Νεκρός με μια σφαίρα στο κεφάλι έπεσε προχτές, Δευτέρα βράδυ, στην οδό Πατησίων ο συγγραφέας Δημήτρης Φύσσας, σε όχι πλήρως διευκρινισμένες συνθήκες. Λεπτομερέστερα ο Φύσσας, 64 ετών, γυρνούσε σπίτι με το ποδήλατό του, όταν βρέθηκε σε ληστεία κοσμηματοπωλείου που ήταν σε εξέλιξη: στον αριθμό 402 της οδού Πατησίων, στο ύψος της πλατείας Κολιάτσου, τέσσερις ληστές με δυο μοτοσικλέτες και φορώντας κράνη, έχοντας ληστέψει το μεγάλο κοσμηματοπωλείο “Zenith” του κ. Θεόκλητου Μπαχλεμπέ, αντάλλασσαν πυροβολισμούς με αστυνομικούς που είχαν σπεύσει στο σημείο… Ο Φύσσας ήταν το μόνο θύμα. Το πιθανότερο είναι να πυροβολήθηκε από την ΕΛΑΣ, που πάνω στην ένταση τον θεώρησε ληστή, επειδή φορούσε κράνος μοτοσικλετιστή».

Και να αποδώσει όλο το παιδαγωγικό ζήτημα μέσα από μια κυριολεκτικά μαύρη, κατάμαυρη κωμωδία. Οι επινοήσεις των ονομάτων δε, ένα αριστούργημα [ο Μουστακαλόφρων, η Παράτατα, ο Φραγκοφονιάς, η Κωλοπετσωμένου].

 

Δημήτρης Φύσσας

 

Το βιβλίο αυτό αποτελείται από τρία μέρη: Το πρώτο, με τίτλο “Μια εφικτή ευτυχία”, περιέχει δέκα διηγήματα επιστημονικής και/ή πολιτικής φαντασίας. Το δεύτερο, με τίτλο “Εντυπώσεις ενός πνιγμένου”, αποτελείται από τέσσερα διηγήματα, καταρχήν “κανονικά”. Το τρίτο μέρος, με τίτλο “Αυτά και οι μετακομίσεις”, αποτελείται από δεκατρία δυσταξινόμητα/αχαρακτήριστα διηγήματα, πολλά από τα οποία είναι “μπονσάι”, ενώ το τελευταίο δίνει (και ταυτόχρονα εξηγεί) και τον τίτλο του βιβλίου. Εννοείται ότι η κατάταξη δεν είναι πάντα ξεκάθαρη: υπάρχουν κομμάτια που θα μπορούσαν να βρίσκονται σε δύο ή και στα τρία μέρη του βιβλίου. Μας πληροφορεί ο συγγραφέας.

Ωστόσο, μου έδωσε την εντύπωση ενός αναπόσπαστου Όλου: της κατακερματισμένης ζωής μας.

 

 

Δημοσιεύθηκε στον Φιλελεύθερο

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top