Fractal

«Εχθές εδώ περπατούσαν άνθρωποι, γελούσαν, έδειχναν τον ήλιο στα παιδιά…»

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπούρας // *

 

Ηλίας Δ. Παπακωνσταντίνου, «Ασία μου Μικρά», εκδόσεις Αττικός, Αθήνα Φεβρουάριος 2022, σελ. 61

 

Είκοσι και έξι πεζοποιήματα ή ποιητικά πεζά, επί το ορθότερον.

Ιστορίες στενογραφημένες αλλά όχι κρυπτογραφημένες.

Η Μικρά Ασία, που μόνον μικρό δεν είναι το ίχνος της στη Συλλογική Συνειδητότητα, όπως προδίδει η ποιητική μορφοσυντακτική επιλογή τού τίτλου αυτής τής ευανάγνωστης, αλλά όχι από παιδιά γυμνασίου συλλογής, αφού το ύφος, ο ρυθμός και η γλωσσοπλαστική δεινότητα επέχουν θέσιν παραβολής και παρέχουν άφθονο το χωροχρονικό πλαίσιο για να ξετυλιχτεί ένας στεναγμός τόσο βαθύς όσες και οι τρύπες στο σκούρο μπλε σεντόνι τού νυχτερινού ουρανού…

Παλαίμαχος τής γραφής ο ποιητής Ηλίας Δ. Παπακωνσταντίνου, που έχει – από τους λίγους ανάμεσα – την ευτυχία να δει στιχουργήματά του να μελοποιούνται και να κατακτούν περίοπτη θέση στη συνεχή κι αδιατάρακτη δημοτική μας παράδοση, ενέχοντας μόνον εκείνον το είδος και τον βαθμό λαϊκότητας που αντέχουν οι αγνές ψυχές ν’ ακούσουν.

Διαλέγω τρία πολύτιμα πετράδια από αυτό το ψηφιδωτό:

«Βουρλά» (σελ. 12), «Μορφές» (σελ. 52), «Σμύρνη» (σελ. 57).

Στο πρώτο, η μονοσέλιδη λακωνικότητα λειτουργεί ακόμα ως προανάκρουσμα για το κυρίως σώμα τής φρίκης.

Το δεύτερο είναι διακειμενικό, διαλογοτεχνικό, εντοπιότητος αμάλγαμα, όπου όλοι οι εν τόπω ενδιατρίψαντες / όλες οι εν τόπω ενδιατρίψασες, από τον δικό τους χρόνο προσθέτουν τον δικό τους θρήνο και σπαραγμό, αλλά με την προσωπική του χαρμολύπη και το ειδικό του όραμα ο κάθε ένας και η κάθε μία. Οι «Μορφές» είναι εξαϋλωμένες, πνευματικές, ποιητικές, ευπροσάρμοστες στην ελαστική τράπεζα τού συγγραφικού εργαστηρίου ενός πλήρους κατόχου τού ρυθμού που «κεντάει» τη δική του αδιόρατη, θρηνητική μελωδία.

Εκείνο όμως που είναι το αριστούργημα είναι το τρίτο επιλεχθέν και τελευταίο τυπωθέν από τα αυτοτελή κομμάτια ετούτου του βιβλίου που λειτουργεί ως οργανισμός ανεξάρτητος και αυτόνομος…

 

Ηλίας Δ. Παπακωνσταντίνου

 

Η «Σμύρνη» που δεν τολμώ να σας την μεταδώσω ολάκερη, αλλά παραθέτω ορισμένες επιτυχημένες, δολιχοειδείς [θα έλεγα] φράσεις και σκέψεις καταλλήλως πεποικιλμένης με την αισθητική των αρμονικών τού ελληνικού τοπίου:

«Φωνές, φωτιές. Απόκριες τέτοιο καιρό;».

«Αποκλεισμός στο φως».

«Στη θάλασσα πια περπατούσαν φεσοφόροι, τους ευκόλυναν ευγενικά τα κορμιά τους που ξεκουράζονταν για πάντα στο αρμυρό υγρό που λάτρεψαν».

«Από την προκυμαία έβλεπες καλύτερα τώρα τους λόφους, γιατί η πόλη είχε χάσει το σώμα της, χαμήλωσε.».

Το στοιχείο τού παράλογου, της ειρωνείας και της αντίθεσης πρωταγωνιστούν εδώ:

«…χέρια στον αέρα, βιαστικά άρπαζαν ό,τι προλάβαιναν, προίκα στο νου, να ζήσουν στο άλλο τοπίο και η εξαργύρωση αργούσε».

«Εχθές εδώ περπατούσαν άνθρωποι, γελούσαν, έδειχναν τον ήλιο στα παιδιά, χωρατά σκάρωναν, έλαμπαν οι δρόμοι και τα σπίτια…».

Και το εκθαμβωτικό:

«Μέρες έπλεε η στάχτη, κυλιόταν, παντού λαμπύριζε, πιο ακριβή και πιο δακρυοχτύπητη στάχτη δεν είδα».

«Ποιος σκοτώνει; Ποιος λαβώνει το φως το αηδονολάλητο και κείνη η γη ολάκερη βρυχάται, μες στη φωτιά χτυπά σκοπό θανατερό για το χώμα που μαγάρισε».

Ας προσέξουμε ιδιαίτερα τους νεολογισμούς δακρυοχτύπητη και αηδονολάλητο. Αποκαλύπτουν βαθιά, κυτταρική παιδεία στον ρυθμό που χτυπάει το φως πάνω στα ελληνικά πέλαγα και μας αναγκάζει να γίνουμε ποιητές, ενώ θα μας συνέφερε περισσότερο να πεζολογούμε, όπως πολλοί άλλοι αργυρώνητοι… Ποσώς. Ουδαμώς. Κι οσονούπω αναλαμβανόμαστε φωτεινοί στο ύστατο πέρασμα ανάμεσα στην εδώ θλίψη και σε εκείνη την άλλη, την πρωτόγνωρη χαρά.

 

 

* Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας (https://konstantinosbouras.gr)

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top