Fractal

Πιστή στο αρχαιοελληνικό πνεύμα

Γράφει η Λεύκη Σαραντινού //

 

Jennifer Saint, «Αριάδνη», Μετάφραση: Εύη Γεροκώστα, εκδ. Κάκτος, σελ. 392

 

Η αναδιήγηση της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας παρουσιάζεται αρκετά συχνά ως φαινόμενο τελευταία, τόσο στην ελληνική όσο και στην ξένη λογοτεχνία. Στο πλαίσιο αυτό επιχειρεί και η Τζένιφερ Σεντ την αναδιατύπωση του μύθου της Αριάδνης στο ομότιτλο βιβλίο της. Το αξιοπρόσεκτο σε αυτή της την προσπάθεια είναι ότι προσεγγίζει τον γνωστό αυτόν μύθο από την πλευρά της ίδιας της Αριάδνης. Πρόκειται, δηλαδή, για μία καθαρά γυναικεία προσέγγιση των συναισθημάτων και των πεπραγμένων της διάσημης ηρωίδας που είχε μείνει ως τώρα στη σκιά του Θησέα.

Κι όμως το βιβλίο αυτό μπορούμε να πούμε ότι αποκαθηλώνει, κατά κάποιον τρόπο τον διάσημο ήρωα, ρίχνοντάς τον από το βάθρο της εξιδανίκευσης που τον είχαν τοποθετήσει ως τώρα για τη μυϊκή του δύναμη και την εξυπνάδα του όλοι οι συγγραφείς μέχρι τώρα. Η προσέγγιση της Σεντ παρουσιάζει τη νίκη του Θησέα επί του Μινώταυρου ως κάτι το οποίο δεν θα συνέβαινε ποτέ αν δεν είχε βοηθήσει τον ήρωα η Αριάδνη. Επιπλέον, στιγματίζεται η, άγνωστη για πολλούς, άσπλαχνη πράξη της εγκατάλειψης της Αριάδνης από τον διάσημο ήρωα στο νησί της Νάξου.

Εκτός από τον Θησέα, αποκαθηλώνεται και η εικόνα του πανίσχυρου βασιλέα Μίνωα, αφού αυτός παρουσιάζεται ως σκληρόκαρδος άνθρωπος, αυταρχικός και υπερόπτης. Αντίθετα, η Σεντ μιλάει με συμπάθεια για τις περισσότερες από τις ηρωίδες του βιβλίου της, αυτές τις οποίες οι προσεγγίσεις της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας παραμελούσαν ως τα τώρα, δηλαδή, εκτός από την ίδια την Αριάδνη, τη Φαίδρα, αλλά και την Πασιφάη. Η διάθεση κατανόησης των πεπραγμένων τους την οποία η συγγραφέας επιδεικνύει για αυτές, απουσιάζει από τα πεπραγμένα των ανδρών, για τα οποία, συνήθως, δεν υπάρχει καμία δικαιολογία.

Η Σεντ παρακολουθεί τη ζωή της Αριάδνης ήδη από τα παιδικά της χρόνια στο παλάτι του Μίνωα και εστιάζει στη σχέση της με την αδελφή της Φαίδρα και με τα άλλα μέλη της οικογένειάς της, όπως και με τον Μινώταυρο. Εδώ ξεχωρίζει η πολύ ανθρώπινη και τρυφερή περιγραφή του Μινώταυρου ως μωρού, κάτι το οποίο δεν έχουμε συναντήσει ποτέ ως τώρα σε καμία αναδιατύπωση της μυθολογίας για το γνωστό ανθρωποφάγο τέρας. Βλέπουμε έτσι ότι ακόμη και ο τρομερός Μινώταυρος δικαιούταν να έχει μία τρυφερή πλευρά. Ακόμη, η Σεντ παρουσιάζει την Πασιφάη να θρηνεί απαρηγόρητη τον θάνατο του τερατώδους υιού της, κάτι το οποίο επίσης αποτελεί μεγάλη πρωτοτυπία.

 

Jennifer Saint

 

Αντίθετα απ’ ότι θα περίμενε κανείς, μεγάλο μέρος του βιβλίου είναι αφιερωμένο όχι τόσο στα πεπραγμένα του Θησέα και στη σύντομη γνωριμία και τη σχέση του με την Αριάδνη, αλλά στην παραμονή της ηρωίδας στο νησί της Νάξου και στη σχέση της με τον θεό Διόνυσο, με τον οποίο δημιούργησε τελικά μία πολυπληθή οικογένεια.

Μέσα από ένα γλαφυρό και καλογραμμένο κείμενο η Σεντ προβαίνει συχνά σε κρίσεις για τη ζωή, κρίσεις που εκφέρουν είτε οι θνητοί, είτε οι ίδιοι οι θεοί. Η φιλοσοφική αυτή  διάθεση της συγγραφέως, πιστή στο αρχαιοελληνικό πνεύμα, κορυφώνεται με την εμφάνιση στο βιβλίο του θεού Διόνυσου. Το θέμα της θνητότητας των ανθρώπων φαίνεται να απασχολεί πολύ τόσο τους θεούς που σχετίζονται με τους θνητούς, όσο και τους ίδιους τους ανθρώπους.

«… η ανθρώπινη ζωή λάμπει πιο έντονα γιατί δεν είναι παρά ένα αναμμένο κερί ενάντια σε μια αιωνιότητα σκότους, που όμως μπορεί να σβήσει με το πιο αδύναμο αεράκι».

Εν κατακλείδι, η προσέγγιση της Σεντ αποτελεί τον καλύτερο τρόπο για να γνωρίσουμε τον γοητευτικό και διαχρονικό μύθο της Αριάδνης, μιας γυναίκας με μεγάλο ψυχικό σθένος, ανθρώπινης και αληθινής, δηλαδή μία από τις μεγαλύτερες ηρωίδες της αρχαιοελληνικής μυθολογίας.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top