Oι 8 +1 απλές κινήσεις που θα προφυλάξουν την καρδιά σας από τις παγίδες του χειμώνα  

Γράφει η Ρίτα Βελώνη //

 

Σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, τα καρδιαγγειακά επεισόδια παρουσιάζουν αύξηση τους χειμερινούς μήνες, με μέγιστη συχνότητα τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο. Διαβάστε γιατί συμβαίνει αυτό αλλά και πως θα προστατεύσετε την καρδιά σας  αυτή τη δύσκολη περίοδο.

Ο χειμώνας είναι μια εποχή δύσκολη, για όλους. Ιδιαίτερα όμως για όσους παρουσιάζουν προβλήματα υγείας, κυρίως καρδιαγγειακά. Πιο συγκεκριμένα, το χειμώνα η στηθάγχη, τα εμφράγματα και τα εγκεφαλικά επεισόδια αυξάνονται τουλάχιστον κατά 20%- 25%. Αυτό συμβαίνει γιατί όπως εξηγούν οι ειδικοί: To κρύο ανεβάζει την αρτηριακή πίεση (λόγω σπασμού των αρτηριών) με αποτέλεσμα να  αυξάνονται οι καρδιακές αρρυθμίες. Επιπλέον, σε συνθήκες ψύχους προκαλείται και αύξηση των καρδιακών σφυγμών, καθώς ο οργανισμός, καταβάλει προσπάθεια, να διατηρήσει τη θερμοκρασία του σώματος σταθερή. Τους κρύους μήνες επίσης, παρατηρείται και αύξηση της χοληστερίνης, λόγω της διαφορετικής ποιότητας φαγητού που καταναλώνουμε (π.χ τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και σε αλάτι), ενώ παράλληλα κινούμαστε λιγότερο. Δείτε λοιπόν τι αποκαλύπτουν τα ερευνητικά δεδομένα, αλλά και ποιες είναι οι 9 απλές κινήσεις, που θα προφυλάξουν το καρδιαγγειακό σας σύστημα από τις παραπάνω παγίδες του χειμώνα.

1. Μην υποτιμάτε το ψύχος και την υγρασία

Σύμφωνα με τα ερευνητικά δεδομένα, η καρδιά κοπιάζει περισσότερο σε συνθήκες ψύχους, καθώς ο οργανισμός, προσπαθώντας να ζεσταθεί, οδηγεί τα αιμοφόρα αγγεία σε συστολή, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η πίεση, να δημιουργούνται ταχυκαρδίες και άλλα προβλήματα σε αρτηρίες. Άμεση, όμως, σχέση με την επιδείνωση κάποιων  καρδιολογικών προβλημάτων, έχει και η υγρασία. Συγκεκριμένα, μελέτη της  Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Ιπποκράτειο Νοσοκομείο), έδειξε σαφή συσχέτιση ανάμεσα στην ατμοσφαιρική υγρασία και σε θανάτους από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου. Μάλιστα την περίοδο του χειμώνα που υπάρχει αυξημένη υγρασία (59°C και 72.6%), ο μέσος ημερήσιος αριθμός θανάτων από οξύ έμφραγμα ήταν περίπου 32% μεγαλύτερος σε σχέση με το καλοκαίρι, ενώ οι θάνατοι το μήνα Δεκέμβριο ήταν κατά μέσο όρο διπλάσιοι από το μήνα Ιούνιο. Τα στοιχεία της μελέτης έδειξαν ακόμα, ότι οι άνδρες αντιπροσώπευαν το 86% εκείνων που απεβίωσαν και ήταν νεότεροι των 50 ετών, ενώ μεταξύ των άνω των 70 το 47,5% ήταν γυναίκες.

Η συμβουλή των ειδικών: Όλοι, είτε έχετε πρόβλημα είτε όχι, πρέπει να φροντίζετε ώστε η μεταφορά σας από ένα θερμό περιβάλλον (σπίτι, γραφείο, αυτοκίνητο κλπ.) σε ένα ψυχρό (και υγρό) και να γίνεται σταδιακά. Αν, για παράδειγμα, είστε μέσα στο αυτοκίνητο, καλό θα είναι λίγο πριν φτάσετε στον προορισμό σας να κλείσετε το καλοριφέρ, ώστε να αρχίσετε σιγά-σιγά να συνηθίζετε το κρύο, και βγαίνοντας από το αμάξι ο οργανισμός, να μην υποστεί το σοκ από την απότομη αλλαγή της θερμοκρασίας. Επίσης, αν βρίσκεστε καθ’ οδόν και για κάποιο λόγο αισθανθείτε δυσφορία, κεφαλαλγία, ταχυκαρδία και πόνο ή βάρος στο στήθος, πρέπει να βρεθείτε αμέσως σε ζεστό περιβάλλον και στη συνέχεια να απευθυνθείτε σε κάποιο γιατρό.

2. Το νου σας και στην αιθαλομίχλη

Όμως και οι υψηλές συγκεντρώσεις αιθαλομίχλης ή αλλιώς, αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα (στην αύξησή τους συμβάλουν τα τζάκια και οι ξυλόσομπες), φαίνεται να μεγαλώνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων.  Αυτό τουλάχιστο αποκαλύπτει η νέα μελέτη, τα αποτελέσματα της οποίας  ανακοινώθηκαν σε πρόσφατο συνέδριο της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρίας. Στην ίδια μελέτη, οι ερευνητές διαπίστωσαν, ακόμα, ότι πιο ευάλωτοι στα υψηλά επίπεδα αιθαλομίχλης είναι οι άνδρες και τα άτομα άνω των 65 ετών, καθώς έχουν περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν κάποιο οξύ καρδιακό επεισόδιο ή διαταραχές του καρδιακού ρυθμού.

Η συμβουλή των ειδικών: Αν ανήκετε στις ευαίσθητες ομάδες (πάσχετε από κάποιο καρδιολογικό πρόβλημα), αποφεύγετε τις άσκοπες εξόδους τις ημέρες με την αυξημένη ατμοσφαιρική ρύπανση. Ακόμα, όμως, και αν δεν σας έχει ενοχλήσει ποτέ η καρδιά σας, πρέπει να είστε προσεκτικοί. Η αιθαλομίχλη, σε συνδυασμό με την υγρασία και τις χαμηλές θερμοκρασίες, αποτελούν ένα επικίνδυνο «κοκτέιλ» για την καρδιά και γενικότερα για την υγεία.

3. Προσέξτε τι τρώτε

Κατά τους χειμερινούς μήνες, οι διατροφικές συνήθειες συνήθως διαφοροποιούνται σε σχέση με το καλοκαίρι, λόγω της μειωμένης λήψης υγρών, αλλά και εξαιτίας της μεγαλύτερης ποσότητας και της διαφορετικής ποιότητας φαγητού. Με δυο λόγια λόγω της μείωσης της θερμοκρασίας έχουμε την τάση να καταναλώνουμε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και σε αλάτι. Αυτό όμως είναι λάθος!

Η συμβουλή των ειδικών: Ο κίνδυνος της χοληστερίνης και των καρδιαγγειακών παθήσεων μπορεί να αποφευχθεί μόνο με  μια ισορροπημένη διατροφή χαμηλή σε αλάτι και κορεσμένα λίπη, αλλά  πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα (ψάρια, ξηρούς καρπούς). Δύο πρόσφατες μελέτες της Καρδιολογικής Κλινικής του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Αθηνών σε ασθενείς με χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια και σε υγιείς, αντίστοιχα, απέδειξαν ότι η χορήγηση ω-3 λιπαρών οξέων βελτίωνε την καρδιακή λειτουργία και απέτρεπε την εμφάνιση αρρυθμιών. Επίσης, αυξάνοντας στη διατροφή σας τα όσπρια (φασόλια, ρεβίθια, φακές),καθώς τα φρούτα και τα λαχανικά (5 μερίδες ημερησίως), που είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά συστατικά και φυτικές ίνες, μειώνετε τη χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια στο αίμα, κατά συνέπεια και τον καρδιαγγειακό κίνδυνο, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Archives of International Medicine.

4. Γυμναστείτε με την… καρδιά σας

Πολυάριθμες έρευνες έχουν δείξει ότι η καθιστική ζωή, αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων κυρίως γιατί αποδυναμώνει το μυοκάρδιο συμβάλλοντας έτσι στη σκλήρυνση των αγγείων. Αντίθετα η αερόβια άσκηση (δηλαδή γρήγορο βάδισμα, κολύμπι, τρέξιμο, ποδηλασία κ.α) δυναμώνει την καρδιά, βελτιώνει τη λειτουργικότητά της, την κάνει πιο ανθεκτική στις εξωτερικές και εσωτερικές καταπονήσεις. Βοηθά, επίσης, στον έλεγχο των παραγόντων που βλάπτουν την καρδιά και τα αγγεία, όπως πχ είναι η υπέρταση, η χοληστερίνη, τα τριγλυκερίδια κ.α

Η συμβουλή των ειδικών: Εάν έχετε καλή φυσική κατάσταση, 30 έως και 40 λεπτά αερόβιας άσκησης κάθε μέρα, είναι αρκετά για να διατηρήσετε την καρδιά σας υγιή, αλλά και να μειώσετε τις πιθανότητες ενός μελλοντικού εμφράγματος σχεδόν κατά 50% . Αν, ωστόσο, καπνίζετε, είστε άνω των 40 ετών, έχετε επιπλέον κιλά ή κάποιο  καρδιαγγειακό πρόβλημα (π.χ υπέρταση), τότε επιβάλλεται πριν αρχίσετε την οποιαδήποτε άσκηση να μιλήσετε με έναν ειδικό.

+ 5 ακόμα συμβουλές, που δεν πρέπει να ξεχνάτε

*  Μία υγιής καρδιά συνήθως προσαρμόζεται στις καιρικές συνθήκες, ακόμη και όταν αυτές είναι ακραίες. Παρ όλα αυτά, πρέπει να είστε προσεκτικοί με τις απότομες αλλαγές της θερμοκρασίας, γιατί μπορεί να έχετε κάποιο πρόβλημα υγείας και να μην το γνωρίζετε. Μπορεί, για παράδειγμα, να πάσχετε από στεφανιαία νόσο και να το αγνοείτε ή να έχετε μια αρχόμενη υπέρταση, η οποία με το κρύο θα επιδεινωθεί.

* Όσοι, επίσης, έχετε υπέρταση και το ξέρετε, πρέπει να ρυθμίζετε καλά την πίεσή σας, ενώ ειδικά το χειμώνα, ίσως χρειαστείτε ενίσχυση της φαρμακευτικής σας αγωγής – πάντα με τις οδηγίες του γιατρού- και τακτικό ιατρικό έλεγχο.

* Το νάτριο, το βασικό συστατικό του αλατιού, συμβάλλει στην αύξηση της αρτηριακής πίεσης και την εμφάνιση της υπέρτασης, παράγοντες που επιβαρύνουν και την υγεία της καρδιάς. Η ποσότητα αλατιού που συστήνεται να καταναλώνουμε είναι μικρότερη από ένα κουταλάκι του γλυκού την ημέρα, ενώ φαίνεται ότι οι περισσότεροι ξεπερνούν κατά πολύ τη συνιστώμενη αυτή ποσότητα.

* Όσοι έχετε περάσει πρόσφατα ένα οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου, έχετε συχνές στηθαγχικές κρίσεις, δύσπνοια ή καρδιακή ανεπάρκεια, κινδυνεύετε περισσότερο τον χειμώνα. Γι’ αυτό, φροντίστε να έχετε στο σπίτι σας θερμοκρασία 18-20ο Κελσίου και επίσης να βγαίνετε έξω με ιδιαίτερες προφυλάξεις όταν η θερμοκρασία είναι κάτω από 18ο βαθμούς Κελσίου. Κάτω από 10 βαθμούς, μείνετε καλύτερα μέσα.

* Οι άνθρωποι που πάσχουν από καρδιόπαθεια πρέπει οπωσδήποτε να κάνουν το εμβόλιο εναντίον της λοίμωξης που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός. Το ίδιο και όσοι έχουν οποιονδήποτε παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακό νόσημα.

Μπορεί ο κορωνοϊός να «βλάψει» την καρδιά;

Όπως αναφέρουν τα ερευνητικά δεδομένα από την Αμερικανική Εταιρεία Καρδιάς (AHA), αλλά και τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής και Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρίας η πιθανότητα να προσβληθεί ο καρδιοπαθής από COVID-19 σε σύγκριση με κάποιον που δεν έχει πρόβλημα καρδιάς, είναι ίδια. Ωστόσο, άνθρωποι με υποκείμενη καρδιακή νόσο είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν σοβαρότερα συμπτώματα της λοίμωξης ή να έχουν πιο βαριά λοίμωξη από άλλους. Και αυτό γιατί, όταν ο ιός εισέλθει στο σώμα, μπορεί να προκαλέσει βλάβες στους πνεύμονες, ενώ προκαλεί μια φλεγμονώδη αντίδραση που επηρεάζει το καρδιαγγειακό σύστημα με πολλούς τρόπους. Λόγω της λοίμωξης των πνευμόνων προκαλείται π.χ ελάττωση του διαθέσιμου οξυγόνου και επομένως μπορεί αυτό να προκαλέσει έμφραγμα του μυοκαρδίου. “Επιπλέον η γενικευμένη φλεγμονή οδηγεί σε πτώση της πίεσης με αποτέλεσμα τη χαμηλή καρδιακή παροχή και κατά συνέπεια ισχαιμία ή να διεγείρει φλεγμονώδεις διεργασίες, που μπορεί να αυξήσουν τις πιθανότητες υψηλότερης θνησιμότητας”, δήλωσε ο Δρ. Mohammad Madjid, καθηγητής καρδιολογίας στην Ιατρική Σχολή McGovern του UTHealth. Επίσης, σύμφωνα με έρευνα του Κινεζικού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CCDC), το ποσοστό θνησιμότητας για καρδιοπαθείς με COVID-19 στην ηπειρωτική Κίνα το 2020, είχε αυξηθεί κατά 10,5% μεταξύ 30 Δεκεμβρίου έως και την 11^η Φεβρουαρίου.