Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Θεσσαλονίκη Νουάρ
31/05/2023, 9:42 πμ

Θεσσαλονίκη Νουάρ

Γράφει ο Άγγελος Χαριάτης //

 

«Θεσσαλονίκη Νουάρ – Απειλητική Νύμφη», επιμέλεια: Αλέξανδρος Μυροφορίδης, εκδ. Αρχέτυπον

 

Ο υπεύθυνος της σειράς Fedora (Μυστήριο-Αστυνομική Λογοτεχνία) Αλέξανδρος Μυροφορίδης είναι και ο επιμελητής του συλλογικού τόμου Θεσσαλονίκη Νουάρ―Απειλητική Νύμφη. Πρόκειται για τη συνέχεια της πρώτης συλλογής Θεσσαλονίκη Νουάρ η οποία κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 2021.  Και οι δύο συλλογές κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Αρχέτυπον

Οι περισσότεροι εκ των συγγραφέων έχουν άμεση σχέση με την πόλη. Είτε έχουν γεννηθεί εκεί, είτε έχουν σπουδάσει, είτε είναι μόνιμοι κάτοικοί της. Οι περισσότεροι δε, συνδυάζουν και τις τρεις ιδιότυπες ιδιότητες.

Στα της συλλογής:

Στο διήγημα Η πτώση που ανοίγει την ανθολογία ο Τάσος Παπαναστασίου έχει δημιουργήσει μια κλασική αστυνομική ιστορία. Έχει πτώμα, καλούς και κακούς και ασφαλώς εκπροσώπους της αστυνομίας. Σκληρό ως θέμα, πολλώ δε μάλλον, όταν έχει ως δευτερεύοντες ήρωες εφήβους. Αναδεικνύει φλέγοντα ζητήματα της ελληνικής κοινωνίας. Βία, εγκληματικότητα ανηλίκων, εκφοβισμός. Καταφέρνει ωστόσο μέσω της λύσης του μυστήριου να φέρει την κάθαρση.

Η Ελένη Παπαδάκη με το διήγημα Μανδραγόρας πλέκει τον μύθο γύρω από το πάθος ενός μεσήλικα συλλέκτη γραμματοσήμων και στιγμών και τις ψευδαισθήσεις μιας νεαρής γυναίκας. Το παράνομο ζευγάρι δεν έχει πολλά περιθώρια να μακροημερεύσει. Η διαφορετική σκοπιά των πραγμάτων παίζει καταλυτικό ρόλο. Ψέμα, σωματική ασθένεια, φρούδες ελπίδες, εξαπάτηση είναι μερικά από τα θέματα τα οποία θίγονται. Και μια αναπάντεχη ανατροπή, η οποία κλείνει κατά πως πρέπει την αφήγηση.

Σύστημα απουσίας είναι ο τίτλος της μικρής ιστορίας του Φώτη Δούσου. Η εξαφάνιση ενός καλλιτέχνη ενεργοποιεί και πάλι το ένστικτο του ιδιωτικού ερευνητή, ο οποίος κατέχει και τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην υπόθεση. Η εμπλοκή του τον οδηγεί να διεκδικήσει μια θέση στον ήλιο με την μορφή θεατρικού ηθοποιού στο σανίδι. Ένα αναπάντεχο τέλος βάζει τα πράγματα στη σωστή πορεία τους. Βέβαια η έννοια του σωστού στη λογοτεχνία είναι σχετική.

Η Βάσω Καλαντίδου στο διήγημα Φρόυντ μάς συστήνει τον  σκληρό Υπαστυνόμο Μανιάτη, τον φόβο και τον τρόμο των υφισταμένων. Στρατιές δολοφονημένων βρίσκονται σε προτομές, αγάλματα επιφανών ανδρών περασμένων εποχών. Βγαλμένος από τη hard boiled λογοτεχνία έρχεται αντιμέτωπος με τη μοίρα, με το σταυροδρόμι της επιλογής. Σωστή η επιλογή του ανοιχτού τέλους∙ έτσι αρμόζει στο συγκεκριμένο κείμενο.

Στη Βρώμικη φανέλα οι ήρωες είναι οι φτωχοδιάβολοι μιας μακρινής και ταυτόχρονα τόσο κοντινής εποχής. Ο Μάρκος-Βασλάμης Λυρίτσης με ένα ιδιαίτερο αφηγηματικό ύφος, αγκαλιάζει με αγάπη τους ήρωές του, συμπονώντας τους κατά μια έννοια. Ένα ριφιφί σε τράπεζα είναι ο τόπος και γύρω του απλώνεται η δαντέλα της πλοκής.

Το διήγημα Η φιγούρα στο βάθος της Εύης Καστρίτη διαδραματίζεται στη μεσαιωνική περιοχή της Θεσσαλονίκης. Μια ιστορία αγάπης και μίσους με φόντο τη βλάσφημη ζωγραφική τέχνη. Η αγιογραφία με την ανάσταση του Λαζάρου παίζει κομβικό ρόλο στην ιστορία. Έριδες και φιλονικίες του παρελθόντος έρχονται στον παρόντα αφηγηματικό χρόνο.

Στην Αδράστεια η Φανή Κεχαγιά  μάς ξεναγεί στη σκοτεινή πλευρά της Θεσσαλονίκη των δεκαετιών του Πενήντα και του Εξήντα, έχοντας ως τερματισμό το παρόν. Χρησιμοποιώντας την τεχνική της ανάληψης αλλά και της πρόληψης δημιουργεί μια ιστορία γεμάτη ένταση και μυστήριο.  Παγκρατίδης, Λαμπράκης και φυσικοθεραπεία μπλέκονται και εμπλέκονται στην αφήγηση, χωρίς όμως αυτό να αλλοιώσει το αποτέλεσμα. Κατά την άποψή μου η καλύτερη ιστορία του τόμου.

Ο Δημήτρης Δελαρούδης στην αφήγηση Ζ.Ε.Π. Γολγοθάς στήνει τη νουάρ ατμόσφαιρα. Διεμφυλικοί, κλέφτες και αστυνόμοι, εμπόριο ναρκωτικών και στη μέση ο ζωγράφος Διονύσης Πλατανίτης περίεργος και έτοιμος για όλα.

Στο διήγημα Αν η ζωή σού δώσει λεμόνια της Σόνιας Σαουλίδου έχει ως κεντρικό ήρωα έναν 73χρόνο εκδικητή- τιμωρό. Τακτοποιεί με μαεστρία τις «εκκρεμότητες» της πολυκατοικίας της οποίας εκλέγεται άνευ ψηφοφορίας ως διαχειριστής της. Με μοναδική αρμοδιότητα να μπαινοβγαίνει παράνομα σε διαμερίσματα που έχουν εγκαταλειφθεί από τους ιδιοκτήτες τους. Η ποινή έχει οριστεί και εκτελεστεί από τον ίδιο.

Εξαιρετικό το επίμετρο γραμμένο από τον συγγραφέα και ιδρυτικό μέλος της ΕΛΣΑΛ (Ελληνική Λέσχη Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας) Φίλιππο Φιλίππου.

 

 

 

Μεταφέρω από το οπισθόφυλλο:

Ο δεύτερος τόμος διηγημάτων που αφιερώνεται στη διαχρονική, νουάρ ατμόσφαιρα της Θεσσαλονίκης, υπακούει πιστά στη συγγραφική εξέλιξη ενός συλλογικού έργου και αναδεικνύει ταυτόχρονα μια νέα, ανερχόμενη σκηνή, αυτή της συγγραφής ιστοριών μυστηρίου από βορειοελλαδίτες μυθοπλάστες. Ταξίδια στον χρόνο, με κοινό τόπο την πόλη, περιπετειώδεις αφηγήσεις που σκιαγραφούν την πολυμορφία και το σκοτεινό φόντο της, που γοητεύουν και δολοπλοκούν, που επιχειρούν να ισορροπήσουν ανάμεσα στο ιστορικό και το φανταστικό. Παντού, κυρίαρχη, η νουάρ ατμόσφαιρα και η δραματική ένταση, είτε πρόκειται για μια κοφτερή συναισθηματικά ιστορία που μόνο ένα αντίστοιχης αισθητικής φιλμ θα μπορούσε να αποδώσει, είτε για αφηγήσεις με έντονο το συναίσθημα του τρόμου, μυθιστορίες αστικού παραλογισμού, παλικαριές ενάντια στον νόμο μιας άλλης εποχής, κωμικές πραγματικότητες με δόσεις εγκλήματος, περιστασιακούς θύτες, θύματα και ερευνητές. Οι χαρακτήρες των διηγήσεων του “Θεσσαλονίκη Νουάρ – Απειλητική Νύμφη” θα μπορούσαν κάλλιστα να περάσουν φευγαλέα από δίπλα μας, πείθουν ως συγκάτοικοι της πόλης, μοιραζόμενοι εξίσου το φως και το σκοτάδι ενός τόπου που διαθέτει ανεξάντλητα αποθέματα παρόμοιων περιστατικών, εμπνεύσεων για τους συγγραφείς της παρούσας έκδοσης.

«Σήμερα που η αστυνομική λογοτεχνία έχει αναβαθμιστεί και δεν θεωρείται κατώτερο είδος, ήρθε το πλήρωμα του χρόνου να εμφανιστεί ένας συλλογικός τόμος με ιστορίες μυστηρίου και εγκλημάτων που εκτυλίσσονται αποκλειστικά στη Θεσσαλονίκη. Τα αστυνομικά διηγήματα που περιέχονται στο “Θεσσαλονίκη Νουάρ – Απειλητική Νύμφη”, έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον για ποικίλους λόγους, κυρίως κοινωνικούς και ιστορικούς». (Φίλιππος Φιλίππου)

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top