Fractal

Μπελό όλο….. φρεσκάδα!

Γράφει ο Δημήτρης Καρύδας //

 

«Άντα», Antoine Bello, Μετάφραση: Δημήτρης Δημακόπουλος, εκδ. Πόλις, σελ. 400

 

Πριν από μερικά χρόνια το βιβλίο του Αντουάν Μπελό ‘’Οι παραχαράκτες’’ αποτέλεσε μια πολύ μεγάλη έκπληξη για τους Έλληνες βιβλιόφιλους. Ο Βοστωνέζος με γαλλικές ρίζες συγγραφέας κατέθεσε μια φρέσκια ιδέα με ένα εξαιρετικά πρωτότυπο θέμα: την ύπαρξη μιας μυστικής οργάνωσης που για συγκεκριμένους λόγους και αιτίες παραχαράσσει ιστορικά γεγονότα και φροντίζει να μείνουν στα επίσημα αρχεία με διαφορετική εκδοχή. Στο συγκεκριμένο βιβλίο ο Μπελό καταφέρνει μια δύσκολη ακροβασία κρατώντας σε πολύ ψηλό επίπεδο την πλοκή που θα μπορούσε να εκπέσει στη φτήνια ενός βιβλίου με θεωρίες συνωμοσίας και ευκολόπεπτα μυστήρια τύπου Νταν Μπράουν. Δυστυχώς, ο Μπελό αφήνοντας μαεστρικά όλα τα ερωτηματικά αναπάντητα αποφάσισε να εκδώσει και το δεύτερο μέρος (‘’Οι ιχνηλάτες’’) που προσωπικά με απογοήτευσε. Η πορεία που έδωσε στην ιστορία του δεν ήταν –κατά την προσωπική μου αναγνωστική εκτίμηση- αποδεκτή και σε πολλά σημεία θύμισε τις προσδοκίες που είχε δημιουργήσει για πέντε χρόνια το τηλεοπτικό Lost. Ένα σίριαλ που κατέληξε σε ένα ανούσιο και σχεδόν…. προβλεπόμενο φινάλε στο τέλος του 6ου κύκλου ζωής του.

Ελαφρά απογοητευμένος απέφυγα να διαβάσω το τρίτου του βιβλίο που κυκλοφόρησε στα Ελληνικά από τις εκδόσεις ΠΟΛΙΣ την ‘’Έρευνα για την εξαφάνιση της Εμιλι Μπρινέ’’. Τέσσερα χρόνια αργότερα έφτασε φέτος στις προθήκες των βιβλιοπωλείων το νέο του βιβλίο η ‘’Άντα’’. Θεματολογικά πολλά υποσχόμενο. Αυτή τη φορά ομολογώ ότι δεν απογοητεύτηκα στο ελάχιστο. Ο Μπελό επιστρέφει στην εποχή των Παραχαρακτών και καταθέτει μια φρέσκια ιδέα την οποία διαχειρίζεται αριστουργηματικά. Αντλώντας έμπνευση από τον επαγγελματικό του χώρο (πληροφορική) ο Μπελό καταφέρνει να γίνει πάλι ένας υπέροχος page turner συγγραφέας.

Ας πάμε στην υπόθεση. Η Άντα είναι ένας προηγμένης τεχνολογίας λογισμικό κατασκευασμένο για ένα λόγο: Να γράψει το απόλυτο ευπώλητο ‘’ροζ’’ μυθιστόρημα. Κάποια στιγμή κάτω από απολύτως μυστηριώδεις και ανεξήγητες συνθήκες εξαφανίζεται από την ερμητικά κλειστή αίθουσα της κατασκευαστικής εταιρείας στη Σίλικον Βάλεϊ. Την υπόθεση αναλαμβάνει ο αστυνομικός Φρανκ Λόγκαν, παλιομοδίτης ιδεολόγος μπάτσος που δεν έχει μεγάλη σχέση με υπολογιστές και τεχνολογία. Αυτός είναι ο κεντρικός καμβάς πάνω στον οποίο ο Μπελό υφαίνει ένα τέλειο μύθο. Με εμφανείς επιρροές από το Blade Runner, τον Ισαάκ Ασίμοφ αλλά και σύγχρονες επιδράσεις από τον κόσμο της υψηλής τεχνολογίας ο Μπελό γράφει ένα μυθιστόρημα που αρνείσαι να αφήσεις από τα χέρια σου πριν την τελευταία σελίδα.

 

Antoine Bello

 

Παρότι χρησιμοποιεί πολύ οικεία υλικά και πολύ γνώριμες καταστάσεις από τη σύγχρονη τεχνολογική κοινωνία κατορθώνει να δημιουργήσει ένα δικό του ξεχωριστό παράλληλο σύμπαν. Κατορθώνει να θέσει δεκάδες καίρια ερωτηματικά όπως την εξαφάνιση των πνευματικών δικαιωμάτων ή την υποδούλωση του ανθρώπου στις μηχανές και την τεχνολογία χωρίς να αμελεί σε κανένα σημείο την αυτόνομη πλοκή της υπόθεσης του.

Σε πολλά σημεία οι προβληματισμοί που θέτει μου θύμισαν το προ δεκαετίας Ελληνικό βιβλίο του Νίκου Βλαντή ‘’Writtersland, το νησί των συγγραφέων’’ που έθεσε πολύ πριν γίνουν επίκαιρα ζητήματα όπως το copy-paste και η σταδιακή εκμηδένιση των πνευματικών δικαιωμάτων σε ένα κύκλο αέναης αντιγραφής. Στην περίπτωση του πολλά υποσχόμενου Βλαντή που δυστυχώς απέχει πλέον συστηματικά από τα δρώμενα της Ελληνικής λογοτεχνικής σκηνής το θέμα ήταν οι συγγραφείς μιμητές-αντιγραφείς, στην περίπτωση του Μπελό οι δυνατότητες μιας τεχνητής νοημοσύνης να υποκαταστήσει ένα συγγραφέα.

Σε αντίθεση με το δίπολο ‘’Παραχαράκτες-Ιχνηλάτες’’ ο Μπελό πολύ πιο ώριμος αποφεύγει με υπέροχο τρόπο να τραβήξει σε μάκρος τη δουλειά του ή να αναζητήσει απαντήσεις. Το μεσοβέζικο και αμφίσημο τέλος που διαλέγει για το βιβλίο αποτελεί το αναγκαίο επιστέγασμα σε όσα έχουν προηγηθεί αφήνοντας τον αναγνώστη να υιοθετήσει τη δική του εκδοχή ανάλογα με τα πιστεύω ή τις πεποιθήσεις του.

 

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top