Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Ποίηση «μεταφυσική», νεοπλατωνική, νεορομαντική, αλλά και «επιστημονική»
08/06/2021, 11:10 μμ

Ποίηση «μεταφυσική», νεοπλατωνική, νεορομαντική, αλλά και «επιστημονική»

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπούρας // *

 

 

 

 

 

Κωνσταντίνα Βαλερά, “Αν Οδός”, εκδόσεις Νίκας, Αθήνα 2021, σελ. 48.

 

Σε μια εποχή στερούμενη αξιών και ιδεολογιών ικανών να παρακινήσουν τα πλήθη, να τα εμπνεύσουν και να τα εμψυχώσουν προκειμένου να αναπτύξουν την δημιουργικότητά τους, η Ποίηση έρχεται να καλύψει μεγάλο μέρος αυτού του κενού, ειδικά όταν συνοδεύεται από την εικαστική πρωτότυπη έκφραση και τότε διευρύνει το κοινό της.

Στη μεταιχμιακή, μεταβατική εποχή μας, όπου κατακλυζόμαστε από ήχους, λέξεις και εικόνες, η αν-οικείωση, η πρόσδοση καινούργιου περιεχομένου νοήματος στα εισερχόμενα σήματα είναι επιτακτική, επιθυμητή και απολαυστική εν τέλει. Αυτό απέδειξε η περίφημη αποδόμηση, όπου σημαίνοντα και σημαινόμενα επαναδιευθετήθηκαν.

Η ποίηση της Κωνσταντίνας Βαλερά είναι «μεταφυσική», όπως κάθε ποίηση που σέβεται τον εαυτό της. Είναι νεοπλατωνική, νεορομαντική, αλλά και «επιστημονική», αφού παραπέμπει διαρκώς στις σύγχρονες θεωρίες για τα παράλληλα σύμπαντα και για τις άλλες διαστάσεις.

Σκοτεινό το μονοπάτι προς την αλήθεια, που είναι συνώνυμη με το Φως. ΟΙ αισθήσεις μας, οι φτωχές πέντε αισθήσεις μας είναι το βασικό εμπόδιο προς την ουράνια αρμονία και την αθάνατη ομορφιά.

Είμαστε τόσο εθισμένοι στις γήινες αναπαραστάσεις που λησμονήσαμε το πρότυπο στον κόσμο των Ιδεών.

Η ποίηση λειτουργεί σαν ουράνια κλίμακα που μας μεταφέρει από το υπεραισθητό στο επιστητό.

Η Κ. Βαλερά προσεγγίζει την ψευδαίσθηση ως πραγματικότητα και την πραγματικότητα ως ψευδαίσθηση, με έναν τρόπο σχεδόν ομηρικό. Όπως ο Οδυσσέας ξυπνάει από μία πλάνη για να πέσει σε μια άλλη, έτσι και η λαλούσα ποιητική φωνή παραπλανάται και περιπλανιέται σε έναν κόσμο πολυδαίδαλο.

Όλα είναι τουλάχιστον δίσημα, υπερβατικά και εγκόσμια. Σύμβολα απεικονίσεις μιας άλλης πραγματικότητας που δεν μπορούμε παρά να την νοσταλγούμε για την τελειότητά της.

Σκηνές από μια ανώτερη πραγματικότητα που δεν θυμίζει την οικτρή κατάσταση του γήινου ανθρώπου.

Η μύηση στο Φως είναι η μόνη διέξοδος. Κάθαρσις. «Τω πάθει μάθος».

Κι όπως λέει ο Ηράκλειτος κοιμόμαστε στον δικό του κόσμο ο κάθε ένας αλλά ξυπνάμε σε έναν και μόνον.

Όταν ξυπνάμε ανάμεσα στους ζωντανούς-νεκρούς.

Ουράνια βαρυθυμία.

Αισιοδοξία εν τέλει…

 

Κωνσταντίνα Βαλερά

 

Στο επίπεδο της μακροδομής, κάθε δισέλιδο απαρτίζεται από τέσσερα μέρη: 1. Τον ποίημα με τον τίτλο του στο πάνω μέρος της αριστερής σελίδας,

  1. στο αριστερό υποσέλιδο ένας QR Code που παραπέμπει σε απαγγελία video art,
  2. Στο δεξί υποσέλιδο, μέσα σε αγκύλες, γνωμικό δίκην ηθικού διδάγματος ή κεντρικής ιδέας του ποιήματος,
  3. στη δεξιά σελίδα ένας ανάλογος με το ποίημα πίνακας, φιλοτεχνημένος από την ίδια την ποιήτρια, που είναι διπλωματούχος της Σχολής Καλών Τεχνών Φλώρινας (2012) και διδάσκει εικαστικά στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

Θα πρέπει να τονίσουμε ότι πολλές φορές οι πίνακες αυτοί λειτουργούν αντιστικτικά, ενώ άλλες συμπληρωματικά, επεξηγηματικά ή και παραπληρωματικά ακόμα. Αυτή η αντίθεση είναι ευπρόσδεκτη στο μάτι και βοηθάει τον εγκέφαλο να συνδημιουργεί το μετείκασμα.

Αυτή η σύμπραξη και ο ιδιοφυής συγκερασμός των τεχνών οδηγεί ενδεχομένως στο «Ολικό Καλλιτέχνημα» (Gesamtkunstwerk) του Αναγεννησιακού (ελπίζω) μέλλοντός μας.

Από τις βραχογραφίες των σπηλαίων μέχρι τα ιερογλυφικά των αιγυπτιακών τάφων και από την ανακάλυψη της τυπογραφίας μέχρι την κβαντική πολυδιάστατη επικοινωνία μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών, είναι μακρύς ο δρόμος, απομένουν πολλά ακόμα να γίνουν. Οι συνδυασμένες δράσεις εικαστικών καλλιτεχνών και ποιητών οδηγούν σε φωτεινότερο μέλλον. Ειδικά όταν οι δύο ιδιότητες συγκεντρώνονται στο ίδιο άτομο, όπως στην παράδειγμα της Κωνσταντίνας Βαλερά.

 

 

* O Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας , ποιητής, θεατρολόγος και κριτικός (www.konstantinosbouras.gr)

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top