Το μοναχικό Βαλς της ύπαρξης
Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη //
Φαμπρίς-Ροζέ Λακάν, Ζαν-Φρεντερίκ Βερνιέ «Ακόμη μια στιγμή. Ανθοδέσμη από τσουκνίδες», μετάφραση: Νεκτάριος-Γεώργιος Κωνσταντινίδης, Εκδόσεις Βακχικόν, 2020, σελ.154
Μια ωραιότατη έκδοση για δύο σύγχρονα γαλλικά έργα που πρώτη φορά έρχονται στην Ελλάδα. Ο μεταφραστής και κριτικός θεάτρου Νεκτάριος – Γεώργιος Κωνσταντινίδης με αγάπη πάντα για τη μετάφραση, σε συνεργασία με τις «κοσμοπολίτικες» εκδόσεις Βακχικόν πετυχαίνουν ένα πραγματικά γοητευτικό αποτέλεσμα που αφορά τους λάτρεις του καλού θεάτρου.
Το έργο “Ακόμη μια στιγμή” του Ροζέ Φαμπρίς Λακάν δημοσιεύθηκε στο τεύχος 1459 του περιοδικού L’Avant-Sscène théâtre το 2019 και ανέβηκε με μεγάλη επιτυχία σε σκηνοθεσία Bernard Murat στο Θεατρο Edouard VII στο Παρίσι το 2019. Είναι ένα έργο με πολλά στοιχεία μαύρης κωμωδίας αλλά αν μεταφερόταν στον κινηματογράφο θα μπορούσε να διαβαστεί και ως ερωτική κoμεντί. Το φλέρτ, η αγάπη για τη ζωή, η διακριτική γοητεία του πάθους κυριαρχούν ως στοιχεία και αφήνουν το άρωμά τους. Μια γυναίκα που δεν μπορεί να αποδεσμευτεί από μια μεγάλη αγάπη. Ένα φάντασμα που φαίνεται πραγματικό και είναι πάντα παρόν για να καλύψει πάγιες συναισθηματικές ανάγκες. Οι άλλοι δεν μπορούν να τον δουν τον Τζουλιέν. Εκείνος είναι εκεί, σχολιάζει, παρατηρεί, θυμώνει. Όταν ο θάνατος χωρίσει βίαια τους ερωτευμένους τι γίνεται η αγάπη που προορίζουν ο ένας για τον άλλο; Σε τι μετατρέπεται και πού πηγαίνει; Η Σούζαν έχει ανάγκη τον Τζουλιέν για να επιβιώσει. Ίσως δυσκολεύεται να τον ξεπεράσει και να προχωρήσει. Έχει μάθει να της κρατά το χέρι για να πορεύεται και η έλλειψη, η απουσία δεν συνηθίζεται. Η παρουσία του «πεθαμένου» επί σκηνής αποτελεί σουρεαλιστικό στοιχείο και υπερβατικό συνάμα, όμως θέτει και ένα υπαρξιακό ζήτημα, που δίδεται με χιούμορ και ειρωνεία στα σημεία.
Fabrice-Roger Lacan
Εδώ δεν μπορεί να μην μου έρθει στο μυαλό η κινηματογραφική ταινία «Gost», όπου ο δολοφονημένος Σαμ Γουίτ (που τον υποδυόταν ο Πατρίκ Σουέιζι), παρ’ ότι νεκρός, παραμένει στη γη σαν φάντασμα και οι άνθρωποι δεν μπορούν να τον δουν. Τον βλέπει μόνο η αγαπημένη του (Ντέμι Μουρ) την οποία καθοδηγεί. Μαθαίνει ότι η επίθεση εναντίον του ήταν σχεδιασμένη και δίνει τη λύση της υπόθεσης. Όπως και κει, έτσι και δω έρωτας και μεταφυσική. Έντονο το μοτίβο του ερωτικού τριγώνου, ωραιότατο το εύρημα της πρόβας μέσα στο έργο, αντιζηλίες, επιθυμίες και επικείμενες αυτοκτονίες. Δύο κόσμοι. Οι ζωντανοί και οι νεκροί και εδώ δεν ισχύει αυτό που λένε οι ζωντανοί με τους ζωντανούς και οι νεκροί με τους νεκρούς… τουλάχιστον μέχρι το τέλος του έργου που η απόδραση για την Σούζαν θα ήταν μια κάποια λύση για να αποτινάξει το παρελθόν της και να κάνει μια νέα αρχή, μακριά από συναισθηματικές δεσμεύσεις. Τι απ’ όλα όσα ζει η Σούζαν είναι αληθινό; Είναι ένα είδος παιχνιδιού ανάμεσα στη φαντασία και την πραγματικότητα, γεμάτο ρομαντική τρυφερότητα, και σκηνές που φανερώνουν πως η αγάπη ακόμα και θαύματα μπορεί να κάνει.
Jean-Frédéric Vernier
Τo “Ανθοδέσμη από τσουκνίδες” είναι το πρώτο θεατρικό έργο του Jean-Frédéric Vernier και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1999 στο Παρίσι στο θέατρο Essaïon. Δυο αδερφές, συνυπάρχουν ένα σαββατοκύριακο και αναπολούν τα περασμένα. Θυμούνται και αναστοχάζονται. Αποκαλύπτουν πράγματα, αλλά και αποκρύπτουν άλλα. Ένα ταξίδι στη μνήμη, όλες οι αποχρώσεις της ανάμνησης, μια βαθιά βουτιά στο παρελθόν, στα παιδικά χρόνια, αλλά και τα πιο πρόσφατα. Ο πατέρας, η μητέρα, η σχέση τους, οι δύο αδερφές που -όπως φαίνεται-ίσως μοιάζουν περισσότερο απ’ όσο θέλουν να νομίζουν. Σκάβοντας σε πρόσωπα και καταστάσεις κάνουν μοιραία μια αποτίμηση της ίδιας τους της ζωής. Γελάνε, παλιμπαιδίζουν, συμβιβάζονται, αντιδρούν. Η Αδελαίδα υπαινίσσεται ότι μπορεί και να σκότωσε τον άντρα της Η Σοφία ανέραστη. Διαβάζω: «Είμαι ένα τέρας. Δεν αγαπώ κανέναν. Αυτά, είμαι μια ανέραστη μηχανή, δεν αγαπώ κανέναν και κανένας δεν με αγαπά.» Και παρακάτω: «Ήμουν ψυχρή τις λίγες φορές που έκανα έρωτα στη ζωή μου. Αυτό δεν μπορούσε ν’ αλλάξει. Άλλωστε, ποιος να θέλει εμένα, εφόσον δεν θέλω κανέναν, εφόσον το σώμα μου δεν δέχεται κανέναν». Υπάρχουν πράγματα σκοτεινά ή ανερμήνευτα στη ζωή τους που τις καθορίζουν όμως. Υπάρχουν πράγματα που με το πέρασμα του χρόνου φωτίζονται αλλιώς και παίρνουν άλλες διαστάσεις μέσα τους. Ερωτήματα που θα μείνουν αναπάντητα, αρνητικές πράξεις που θα γίνουν αντικείμενο εξομολόγησης και έτσι θα αθωωθούν. Ένα έργο που παρά τη σκληρότητα της γλώσσας του στα σημεία θυμίζει παλιό νοσταλγικό τραγούδι και αγγίζει τις βαθιές δομές της Ύπαρξης. Η σκληρότητα συνυπάρχει με την τρυφερότητα κι ο κυνισμός συνυπάρχει με τη γλυκύτητα. Ανθοδέσμη από τσουκνίδες αυτή η αδερφική σχέση. Σχήμα οξύμορον. Η ανθοδέσμη παραπέμπει στα λουλούδια, στη χαρά, στη χάρη, στην τρυφερότητα, σε ό,τι ανθίζει. Η τσουκνίδα είναι ένα φυτό που μπορεί να ματώσει το δέρμα. Έτσι είναι αυτή η σχέση λοιπόν, μια σχέση πλούσια από αντιθέσεις που, όμως στο τέλος του έργου, φαίνονται να εναρμονίζονται και να συντελείται κάποιου είδους κάθαρση. Σαν οι από χρόνια κλονισμένες ισορροπίες να επανέρχονται κάπως. Είναι ένα έργο ανθρώπινο και ανθρωποκεντρικό. Ο συγγραφέας δεν φοβάται να αναφερθεί στο πολύπλευρο θέμα του Εαυτού και τολμάει να βάλει τις ηρωίδες τους να χορέψουν το μοναχικό βαλς της ύπαρξης.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ένα νέο λογοτεχνικό «τοπίο»;
16/04/2024, 9:09 μμ -
Παρακείμενα: «Το παρήγορο συναίσθημα της εσωτερικής έκλαμψης»
16/04/2024, 9:08 μμ -
Η δύναμη του πεπρωμένου
16/04/2024, 9:06 μμ -
Παραμύθια από ζάχαρη, μέλι και ποίηση
16/04/2024, 9:05 μμ -
Ψυχολογικά περάσματα προς τη βιολογική ολοκλήρωση
16/04/2024, 9:00 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Σκιαγραφώντας το ίδιο πορτρέτο
Γράφει η Μαρία Γεωργίου // Αρχοντούλα Διαβάτη «Φωτεινός Θάλαμος», εκδ. Νησίδες Ο Φωτεινός Θάλαμος, είναι ένα βιβλίο ποίησης και μικρών κειμένων που παρουσιάζει το πορτραίτο ενός κεντρικού ήρωα. Ο τίτλος, το εξώφυλλο και η αφιέρωση μας
Περισσότερα -
Γκρίζο Βλέμμα: Ένα Απλό Έγκλημα
Γράφει ο Πάνος Ιωαννίδης // Ένα από τα ιδιαίτερα χαρίσματα του noir είναι η δυνατότητα του να χρησιμοποιεί στοιχεία από διαφορετικά μεταξύ τους πεδία και να τα εντάσσει στην αφήγηση. Το λογοτεχνικό αμάλγαμα που προκύπτει αναδεικνύει τη μοναδικότητα του είδους. Η
Περισσότερα -
Ποίηση: “Συμβουλές για υποψήφιους μεσήλικες”
Του Νικολάου Λεβέντη // * Συμβουλές για υποψήφιους μεσήλικες 1 Πάψε να μιλάς. Τα λόγια σου σε αιχμαλωτίζουν. 2 Μόνο οι νεκροί είναι συμβιβασμένοι. Δεν είναι η ώρα σου ακόμα… 3
Περισσότερα -
“…Ένα πουλί είναι το ποίημα, που περιπλανιέται πάνω από τη θάλασσα. Κι ο ποιητής ένας φτωχός εκπαιδευτής πουλιών”
Γράφει η Ελένη Χωρεάνθη // Γιάννης Π. Παππάς: “Το ατίθασο μέλλον”, Εκδόσεις Διαπολιτισμός, Πάτρα, 2020 Πολλές φορές αναρωτιέμαι γιατί γράφω για βιβλία άλλων. Γράφω για βιβλία που με συγκινούν ή με διασκεδάζουν, τα οποία έχουν να πουν κάτι
Περισσότερα -
Το «δόντι» και η σημειολογία του
Γράφει η Ευσταθία Δήμου // * Για το βιβλίο της Πελαγίας Φυτοπούλου, “Το δόντι που δακρύζει”, εκδ. Ενύπνιο, Αθήνα 2019. Η δεύτερη ποιητική συλλογή της Πελαγίας Φυτοπούλου, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Ενύπνιο», φέρει τον ευρηματικό και, μάλλον,
Περισσότερα -
Ο Θωμάς Πρόφης στο Εργαστήρι του συγγραφέα
Για το βιβλίο: Θωμάς Σ. Πρόφης, Μιχάλης Π. Λυμπεράτος «Ο ένοπλος δωσιλογισμός και η «αναίμακτη» απελευθέρωση» Τα γεγονότα του Κορωπίου 9/10/1944, εκ. Ταξιδευτής, σελ. 320 Η αλήθεια είναι πως για να γραφτεί ένα βιβλίο χρειάζεται ένας
Περισσότερα -
Σινάια: Το μαργαριτάρι των Καρπαθίων
Από τον Αντώνη Περδικούλη // * Ταξιδιωτικό δοκίμιο Η Σινάια είναι μια πόλη 23.000 ανθρώπων, 128 χιλιόμετρα βόρεια του Βουκουρεστίου στον νομό Prahova, μέσα στον κόρφο των Καρπαθίων ορέων. Σκαρφαλωμένη σε υψόμετρο 950-1000 μ. είναι
Περισσότερα
