Fractal

Υπαρξιακό άγγιγμα στη ρίζα του νέου Ελληνισμού

Γράφει ο Κωνσταντίνος Ι. Πατούρης // *

 

“21+1 συγγραφείς γράφουν, καλλιτέχνες εικονογραφούν για το 1821”, Εκδόσεις Παπαδόπουλος

 

Η ελληνική Επανάσταση του 1821 με τις δεκαετείς πολεμικές επιχειρήσεις, διέψευσε με το τέλος της την σισύφεια εκδίπλωσή της.

Η ετεροβαρής εξέγερση των Ελλήνων εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας – εκτιμούσαν οι  ισχυροί της εποχής – είχε γραμμένο στη γενετική της ταυτότητα, ως θνησιγενές, το στοιχείο του τυχοδιωκτισμού.

Όμως η ιστορία, δηλαδή η παρελθούσα ζωή ως καταγραμμένη πραγματικότητα, συχνά δεν ακολουθεί τις ανθρώπινες προβλέψεις.

Έχει, τότε, δικό της μεγάλο τιμονιέρη, ένα χέρι αόρατο όσο και  αποτελεσματικό, που κατά περίσταση, ανοίγει και αποκαλύπτει δρόμους και  περάσματα για ανδρείους και τυχερούς. Ή υπό άλλη οπτική γωνία, εξεταζόμενα τα ίδια γεγονότα, επιφυλάσσει Βατερλό στους υπερφίαλους, όσους ύψωσαν το ανάστημα πέραν της ανθρώπινης φύσης τους. Ή απλώς στους άμοιρους και παρορμητικούς.

Η ελληνική Επανάσταση είχε οξυγόνο αναπνοής την οικονομική ανόρθωση των υποτελών Ελλήνων, χάριν της Συνθήκης του Κιουτσούκ-Καϊναρτζή (1774) και την υποβολή της ψευδαίσθησης ότι θα προστρέξει,  μόλις εκδηλωθεί και στη συνέχειά της, ουρανόπεμπτη βοήθεια από το «ξανθό Γένος».

Ως πυροδοτική αφύπνιση τα μηνύματα του Διαφωτισμού, της Γαλλικής   και των άλλων Επαναστάσεων στην Ευρώπη και την Αμερική.

Αυτά ανάφλεξαν τις ηγετικές μορφές του Γένους και δημιούργησαν τις ηρωικές φυσιογνωμίες του Αγώνα, τους αγωνιστές ανάμεσα στους ρακένδυτους Έλληνες.

Ως επόμενά τους, ακολούθησαν  συναθροιζόμενα το κίνημα του Φιλελληνισμού και η καθοριστική επέμβαση των μεγάλων δυνάμεων της εποχής, κυρίως στο Ναυαρίνο (1827).

Αν όμως αυτά συνιστούν και πράγματι αναντίρρητα αποτελούν, τα θεμέλια του απελευθερωτικού Αγώνα, πώς να τα προσκομίσει ο διαπαιδαγωγικός λόγος στην παιδική ψυχή ως :

Δώρο, χωρίς  αιδώ  καπηλείας!

Γνώση, χωρίς  στρογγυλοποίηση!

Εθνικό φρόνημα χωρίς  φανατισμό!

Αυτογνωσία χωρίς  μίσος!

Απεικόνισμα στερούμενο δίψας για  αίμα, πόνο θανάτου!

Οι εκδόσεις «Παπαδόπουλος» κυκλοφόρησαν, με την επιμέλεια των κ. Μαρίζας Ντεκάστρο – Ελένης Σβορώνου ( Αθήνα, Νοέμβριος 2020), ένα συλλογικό πόνημα,  τιμητική έκδοση – όπως υπονοεί και η διάθεση των συγγραφικών αμοιβών υπέρ του Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού – για την επέτειο των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Σε αυτό λόγος και εικόνα ιστορούν και διαπαιδαγωγούν το λογισμό και το αίσθημα ισορροπημένα – με  βλέμμα αντίκρυ και αδάκρυτο.

Το επιχειρούν ως  συνειρμικό ερέθισμα – προσωπική ταύτιση του παιδιού αναγνώστη με τον συνομήλικο του αγωνιστή.

Ως αυθεντική, ονειρική, δική του δράση και μετοχή στον Αγώνα.

Ως χρονίζουσα – επαναλαμβανόμενη – ιστορική εξέλιξη.

Προβάλλουν – εκλογικεύουν την πραγματοποίηση του ανέφικτου και αδύνατου, ως επίτευγμα του ανθρώπινου νου. Ως έμπνευση που ξεστρατίζει αριβίστες στην υπηρεσία ιδανικών.

Φωτίζουν το εφικτό κάθε προσπάθειας χάριν του μεταμορφωτικού  κεριού, που λιώνει τις δυνάμεις του στην αυτοθυσία και καταλύει το αδύνατο. Που δεν ξεχωρίζει ηλικίες ή φύλλο. Χρόνο, τίμημα και αντίπαλο δέος!

Σε κάθε χώρο μάχης! Όπου ο άνθρωπος  υπηρετεί την πρόοδο, το δίκιο, τον ανθρωπισμό, την εξέλιξη της επιστήμης – την απόκτηση της γνώσης.

Πως τα πανανθρώπινα αγαθά και η θυσία διακτινώνει τον άνθρωπο σε ιστορικό σύμβολο που διδάσκει, υπερπηδώντας σύνορα και χρονικούς περιορισμούς. Υψώνει το μπόι, τον μεταμορφώνει σε Άτλαντα, τον ομορφαίνει αμάραντα.

 

 

Αναδεικνύει τον έσω ήλιο που καίει και φέγγει άσβηστος, ακόμη και στα σκοτάδια του σκοτωμού, ανέσπερος να αναδύει στο χέρι του αλλόπιστου, το άγγιγμα του  ανθρώπου.

Τα ζώα αξιοποιούνται ως μέσα και σύμβολα! Ανοίγουν, με την συναισθηματική εγγύτητα στην παιδική φύση, τον κόσμο των παιδιών διάπλατα, γρηγορούν την διάθεση αποδοχής.

Τα σκίτσα των κομιστών τηλεγραφούν με την εκφραστικότητα των μορφών τα μηνύματά τους ως ταχείες.

Ο λόγος τους είναι σύντομος, αφαιρετικός και στο περιεχόμενό του πολύστοχος. Οι λέξεις σιδερόπετρες.

Εκτείνει την φαντασία των αναγνωστών και εκτείνεται με τις απεικονίσεις του σχεδίου, σε  δρόμους ηρωικούς και τραγικούς, σε χώρους ιδεών που εμπνέουν την προάσπιση του δίκαιου. Με λόγο, με χρώμα, με την τελική αποπλαισίωση του σκίτσου, με την εύγλωττη  στάση του σώματος απελευθερώνουν τον άνθρωπο (εν προκειμένω τη γυναίκα) από τα δεσμά και τον δουλοπρεπή εθισμό, στον ανοικτό ορίζοντα της ελευθερίας! Απαγκιστρώνουν την γονεϊκή αγάπη και τη συμμετοχή στις πολεμικές επιχειρήσεις από το φύλο του παιδιού!

Το βιβλίο ολοκληρώνει τις σελίδες του με χρονολογική και γεωγραφική σύνδεση των κειμένων του. Επίσης με σύντομα και κατατοπιστικά βιογραφικά σημειώματα των συγγραφέων και κομιστών του βιβλίου.

Η έκδοση, ενώ αποτελεί παιδικό ανάγνωσμα, σαγηνεύει τους ενήλικες αναγνώστες και ταυτόχρονα  αγγίζει την υπαρξιακή ρίζα του νέου ελληνισμού. Αυτήν που τροφοδοτεί και αναγεννά, παρηγορητικά και υπερήφανα και πάντα άσωτα την  ανάγκη κάθε ανθρώπου για αγώνα υπέρ της ελευθερίας και των ιδανικών του.

 

 

* Ο Κωνσταντίνος Ι. Πατούρης, με διδακτορικό τίτλο στην ιστορία της εκπαίδευσης, έχει συγγράψει και εκδώσει μελέτες και υπηρετεί στην δημοτική εκπαίδευση ως διευθυντής Σχολείου στην Ανατολική Αττική.

 

 

Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top