Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Κατανοώντας την Ιστορία
15/03/2022, 7:50 μμ

Κατανοώντας την Ιστορία

Γράφει η Ασημίνα Ξηρογιάννη //

 

Σοφία Ζαραμπούκα: «1821. ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ», Εκδ. Πατάκη

 

Η Σοφία Ζαραμπούκα δεν χρειάζεται συστάσεις, παρουσιάζει όλα τα χρόνια ένα σπουδαίο έργο. Εικονογραφεί και διασκευάζει συνεχώς και κερδίζει μικρούς και μεγάλους αναγνώστες. Ξεχωρίζουμε τις πολύ ιδιαίτερες παιδικές διασκευές της για τον Αριστοφάνη, οι οποίες δίνουν την δυνατότητα στα παιδιά να έρθουν σε μια πρώτη ουσιαστική επαφή με τον σπουδαίο αρχαίο έλληνα κωμωδιογράφο και να γνωρίσουν την ουσία και την αξία των έργων του. Οι διασκευές αυτές βοηθούν πάρα πολύ τους εκπαιδευτικούς θεατρικής αγωγής που επιθυμούν να τις χρησιμοποιήσουν στο μάθημά τους ή να τις αξιοποιήσουν δημιουργικά για το θεατρικό παιχνίδι ή για το ανέβασμα μιας παιδικής παράστασης.

Αυτή τη φορά όμως θα ασχοληθούμε με το βιβλίο της Ζαραμπούκα που φέρει τον τίτλο «1821. ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ» και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη. Η εικονογράφος -συγγραφέας κάνει zoom στα τοπία εκείνα τα ελληνικά που έχουν σημασιοδοτηθεί ιδιαίτερα λόγω των μαχών που δόθηκαν εκεί και έτσι γράφτηκε η ιστορία της νεότερης Ελλάδας. Όπως διαβάζουμε χαρακτηριστικά και στο οπισθόφυλλο:

« […] απλοί άνθρωποι, που ζούνε στα βουνά, στα χωριά, στα νησιά αυτού του τόπου, και άλλοι, ξενιτεμένοι, διανοούμενοι, έμποροι, στρατιωτικοί, όλοι αιώνες τώρα, συνδέονται και αγωνίζονται, γιατί άλλο δεν έχουν στον νου τους παρά «ελευθερία και γλώσσα». Ξεχνάμε ότι μόνο 200 χρόνια μας χωρίζουν από την επανάσταση του 1821. Ίσως γιατί προερχόμαστε από έναν πολιτισμό που μας κάνει να αισθανόμαστε ελεύθεροι  ακόμα κι όταν είμαστε πολιορκημένοι.»

Αρχικά η Ζαραμπούκα περιγράφει συνοπτικά την κατάσταση της Ελλάδας πριν από την Επανάσταση, αμέσως μετά αναφέρεται στο ρόλο των κλεφτών και των αρματωλών, αλλά και στους προεστούς και τους κοτζαμπάσηδες. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται και στους Φαναριώτες, καθώς και στους Έλληνες της διασποράς, που δημιούργησαν ολόκληρες δικές τους κοινότητες, τις παροικίες, και από τους οποίους ξεκίνησε η επανάσταση για την απελευθέρωση του γένους.

Ακολουθεί ο Ρήγας από το Βελεστίνο και τις νέες επαναστατικές του ιδέες για την ελευθερία των λαών. Ιδέες για τις οποίες φυλακίστηκε από τους Αυστριακούς, οι οποίοι στο τέλος τον παρέδωσαν στους Τούρκους και είχε άδοξο τέλος.

Κατόπιν ο φακός της Ζαραμπούκα κάνει zoom στο  Σούλι και την ηρωική πράξη των γυναικών από την περιοχή που προτίμησαν να αυτοκτονήσουν μαζί με τα παιδιά τους παρά να παραδοθούν στον εχθρό. Ακολουθεί η Φιλική εταιρεία  και οι άξιοι και ευφυείς ιδρυτές της. Δίνεται έμφαση στον Ιωάννη Καποδίστρια, που είχε αρνηθεί την αρχηγία της Φιλικής Εταιρείας, αλλά και στον Αλέξανδρο Υψηλάντη. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντη ήταν  γιος πλούσιας Φαναριώτικης οικογένειας και υπασπιστής του Τσάρου που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην Επανάσταση, καθώς δέχτηκε και έγινε αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας. Παρακάτω θα κάνει λόγο και για τον Δημήτριο Υψηλάντη, τον μικρότερο αδελφό του Αλέξανδρου και επίσης άξιο στρατιωτικό. Παρόλο που δέχτηκε πόλεμο και από τους στρατιωτικούς και από τους πολιτικούς, εκείνος  προσπάθησε να ισορροπήσει τις κακές τους σχέσεις.

 

Σοφία Ζαραμπούκα

 

Αμέσως μετά μαθαίνουμε για την μάχη του Δραγατσανίου και για τη θυσία στη μονή Σέκου. Η Ζαραμπούκα αναφέρεται και στην άλλη πλευρά, στο αντίπαλον δέος, και πιο συγκεκριμένα  στον σκληρό Αλή Πασά, τον Λιοντάρι της Ηπείρου, όπως τον αποκαλούσαν, και τον σουλτάνο Μαχμούτ Β, που ανησυχούσε τρομερά για την ενότητα της αυτοκρατορίας του. Για τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη σημειώνει πως ξεκίνησε από κλέφτης στα βουνά, ήταν επιδέξιος στα πολεμικά και εξαιρετικής ανδρείας. Περνάνε μπροστά από τα μάτια μας σημαντικά στιγμιότυπα- σταθμοί του Μεγάλου Αγώνα: η Άλωση της Τριπολιτσάς η μάχη στα Δερβενάκια, οι μάχες στη Στερεά Ελλάδα και Ρούμελη, στην Ήπειρο και τα Νησιά. Σελίδες για τους Μάρκο Κανάρη, Κωνσταντίνο Μπότσαρη, Ιμπραήμ, τις Μεγάλες Δυνάμεις, την έξοδο του Μεσολογγίου. Ακόμα σελίδες για το Πρωτόκολλο του Λονδίνου, τον Ιωάννη Καποδίστρια, τον Όθωνα και τους Βαυαρούς.

Από αυτήν την ανασκόπηση δεν θα μπορούσε να λείπει ένα κεφάλαιο για τους Φιλέλληνες, που συγκινήθηκαν από τους αγώνες των Ελλήνων για την ελευθερία και θέλησαν να τους βοηθήσουν. Διάσημος Φιλέλληνας ο ποιητής Λόρδων Μπάυρον.

Πρόκειται για ένα πυκνό, άμεσο και ουσιαστικό κείμενο χωρίς περιττές λεπτομέρειες. Εικόνες εύγλωττες, εκφραστικές, ζωντανές. Οι μορφές και τα σώματα ωραία φιλοτεχνημένα, μεγάλα στο μέγεθος με ζωηρά χρώματα. Οι μάχες και οι ναυμαχίες απεικονίζονται υπέροχα, δίνοντας το στίγμα εκείνο που αποτυπώνεται στον παιδικό και εφηβικό νου. Στο βιβλίο εμπεριέχονται όλα τα βασικά που οφείλουν να γνωρίζουν τα ελληνόπουλα, τα σημαντικά πράγματα  που θα τους κεντρίσουν το ενδιαφέρον και θα ψάξουν να ανακαλύψουν αργότερα στα ενδιαφέροντά τους.

Ένα υπέροχο εκφραστικό βιβλίο που πρέπει να υπάρχει στις παιδικές και νεανικές βιβλιοθήκες, αλλά και στα σχολεία και μπορεί να βοηθήσει και στην κατανόηση της ιστορίας

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top